Adolf Hitler, geboren op 20 april 1889 in Braunau-am-Inn, was de zoon van Alois Hitler, een Oostenrijkse douanebeambte, en diens nicht Klara Pölzl. Adolf had vanaf jonge leeftijd een gespannen relatie met zijn vader, die een carrière als ambtenaar voor hem in gedachten had. Echter, Adolf koesterde de ambitie om kunstschilder te worden, een droom die tweemaal werd gefrustreerd toen hij werd afgewezen door de Academie voor Beeldende Kunsten in Wenen wegens een gebrek aan talent.
Na de dood van zijn moeder in 1908 verhuisde Hitler naar Wenen, waar hij een onzeker bestaan leidde. In 1913 zette hij dit leven voort in München. De uitbraak van de Eerste Wereldoorlog in augustus 1914 bood hem de kans om zich als vrijwilliger aan te melden bij het Duitse leger. Hitler, die zich inmiddels had ontwikkeld tot een fervent Duits nationalist met een diepe afkeer van het marxisme, bracht het niet verder dan de rang van korporaal. In 1916 raakte hij ernstig gewond, maar werd in augustus 1918 onderscheiden met het IJzeren Kruis eerste klasse voor zijn moed.
Inhouds opgave
Politieke Ontwaking in München
De nederlaag van Duitsland in de Eerste Wereldoorlog en de daaropvolgende revolutie in november 1918 waren een harde klap voor Hitler. In München werd hij actief als politiek instructeur bij het leger, waar hij in contact kwam met de officierskringen. Deze periode markeerde het begin van zijn politieke carrière. Hitler sloot zich aan bij de ‘Deutsche Arbeiterpartei’, opgericht door Anton Drexler, een kleine nationalistische partij die zich onder de invloed van publicist Gottfried Feder zou ontwikkelen tot een nationalistisch-revolutionaire beweging. De partij, die in 1920 de naam ‘Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei’ (NSDAP) aannam, verzette zich tegen wat zij zagen als het joods-internationalistische grootkapitaal.
Onder Hitlers leiderschap groeide de NSDAP uit tot een significante politieke kracht. Met steun van Ernst Röhm en bepaalde kringen binnen de Reichswehr, richtte Hitler de SA en later de SS op, organisaties die werden ingezet om met geweld tegen politieke tegenstanders op te treden.
Opkomst van Hitler en de NSDAP
De Mislukte Putsch en Mein Kampf
In 1923 probeerde Hitler de macht in Beieren te grijpen door middel van een staatsgreep, bekend als de Bierkellerputsch. Ondanks de steun van Erich Ludendorff en andere prominente figuren, mislukte de poging en werd Hitler veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf, waarvan hij slechts acht maanden uitzat. Tijdens zijn gevangenschap schreef hij het eerste deel van “Mein Kampf”, met de hulp van zijn secretaris Rudolf Hess. Dit werk legde de ideologische basis voor het nationaal-socialisme en markeerde Hitlers herintrede in de politiek na zijn vrijlating.
NSDAP’s Groei en Politieke Doorbraak
De economische crisis van 1929 speelde in het voordeel van de NSDAP. De partij won aan populariteit en werd bij de verkiezingen van 1930 de op een na grootste fractie in de Rijksdag. De toenemende werkloosheid, de politieke instabiliteit, en de angst voor een communistische revolutie droegen bij aan Hitlers succes. Hij benutte deze omstandigheden met zijn uitzonderlijke demagogische talenten, waardoor de NSDAP bij de verkiezingen van 1932 de grootste partij werd. Ondanks dat Hitler in de presidentsverkiezingen verloor van Paul von Hindenburg, was zijn politieke invloed onbetwistbaar.
Rijkskanselier en de Weg naar Totalitaire Macht
In januari 1933 werd Hitler uiteindelijk benoemd tot Rijkskanselier als onderdeel van een rechtse coalitie. Met een reeks strategische zetten wist hij snel alle politieke tegenstanders uit te schakelen en transformeerde Duitsland in een totalitaire staat. De Rijksdagbrand in februari 1933 en het daaropvolgende Ermächtigungsgesetz stelden Hitler in staat om ongecontroleerde macht te verkrijgen. De afschaffing van vakbonden, de gelijkschakeling van de Länder, en de liquidatie van alle politieke partijen buiten de NSDAP, waren sleutelmomenten in de vestiging van zijn dictatuur. De dood van Rijkspresident Hindenburg in augustus 1934 stelde Hitler in staat de functies van staatshoofd en regeringsleider te combineren, waarmee de laatste barrières voor absolute macht werden verwijderd.
Het Derde Rijk: Oorlog en Ondergang
Expansie en de Start van de Tweede Wereldoorlog
Na de consolidatie van zijn macht richtte Hitler zijn aandacht op buitenlandse expansie. Zijn doel was de herziening van het Verdrag van Versailles en de uitbreiding van Duits territorium. De terugtrekking uit de Volkenbond in 1933, de herinvoering van de dienstplicht, en de hermilitarisatie van het Rijnland waren eerste stappen in deze richting. Het Vierjarenplan werd opgesteld om de Duitse economie voor te bereiden op oorlog. De annexatie van Oostenrijk (Anschluss) in 1938 en de inlijving van het Sudetenland na de Conferentie van München markeerden verdere expansie. De bezetting van Tsjechoslowakije in 1939 en toenemende druk op Polen over Danzig en de Poolse Corridor culmineerden in de aanval op Polen op 1 september 1939, het begin van de Tweede Wereldoorlog.
De Oorlogsjaren en Hitlers Beleid
De oorlog bracht aanvankelijk grote successen voor Duitsland, met de snelle verovering van een groot deel van Europa. Echter, vanaf eind 1942 keerden de kansen. Hitlers weigering om een nederlaag te overwegen leidde tot verdere escalatie van het conflict, ondanks de hopeloze situatie. De totale oorlog die hij voerde, liet Europa in ruïnes achter.
Ondergang en Einde
Met de geallieerde troepen aan de grenzen van Duitsland, en de Sovjet-Unie die Berlijn binnenviel, kwam het Derde Rijk tot een einde. Op 30 april 1945 pleegde Hitler zelfmoord in zijn bunker in Berlijn, samen met zijn korte tijd vrouw, Eva Braun. Dit markeerde het definitieve einde van het Nazi-regime.
Conclusie
Adolf Hitler, vanaf zijn vroege politieke betrokkenheid tot aan zijn ultieme ondergang, blijft een centrale figuur in de geschiedenis van het nationaal-socialisme. Zijn beleid en acties hebben onuitwisbare sporen nagelaten in de geschiedenis van Europa en de wereld. Zijn leven en regime zijn een somber testament van de destructieve kracht van totalitarisme, oorlog, en de verwoestende impact van ideologieën gebaseerd op haat en uitsluiting.
Bronnen
Dit verhaal is samengesteld met gebruikmaking van historische bronnen en analyses, waaronder:
- “Mein Kampf” door Adolf Hitler, voor inzicht in zijn ideologie.
- Diverse historische werken en documentaires over de Tweede Wereldoorlog en het Derde Rijk.
- Afbeelding: Bundesarchiv, Bild 183-H1216-0500-002 / CC-BY-SA, CC BY-SA 3.0 DE , via Wikimedia Commons
