De Blomberg-Fritsch-affaire, ook bekend als de Blomberg-Fritsch-crisis, was de naam die begin 1938 werd gegeven aan twee gerelateerde schandalen die resulteerden in de onderwerping van de Duitse strijdkrachten (Wehrmacht) aan dictator Adolf Hitler. Zoals gedocumenteerd in het Hossbach Memorandum, was Hitler ontevreden over de twee betrokken hoge militaire functionarissen, Werner von Blomberg en Werner von Fritsch, die hen te aarzelend vonden met de oorlogsvoorbereidingen die hij eiste. Als gevolg hiervan werden een huwelijksschandaal en een gefabriceerde beschuldiging van homoseksualiteit gebruikt om respectievelijk Blomberg en Fritsch te verwijderen.
Blomberg huwelijk
De Blomberg-Fritsch-affaire begon kort na het huwelijk op 12 januari 1938 van de minister van Oorlog Werner von Blomberg met Erna Gruhn, toen de Berlijnse politie ontdekte dat ze een lang strafblad had en had geposeerd voor pornografische foto’s. Volgens getuigenissen die veel later, tijdens de processen van Neurenberg, werden gegeven, bleek uit informatie die de politiecommissaris binnen enkele dagen ontving ook dat “de vrouw van maarschalk von Blomberg een eerder veroordeelde prostituee was geweest die als prostituee was geregistreerd in de dossiers van zeven grote Duitse steden; ze zat in het Berlijnse strafdossier. … Ze was ook veroordeeld door de Berlijnse rechtbanken voor het verspreiden van onfatsoenlijke foto’s.
Het huwelijk met een persoon met zo’n strafblad schond de gedragsnorm die van officieren werd verwacht, zoals gedefinieerd door Blomberg zelf, en kwam als een schok voor Hitler, omdat Luftwaffe-chef Hermann Göring Blombergs beste man was geweest en Hitler zelf als getuige op de bruiloft had gediend. Hitler en Göring zagen de ontwikkeling als een kans om Blomberg van de hand te doen.
Hitler beval Blomberg het huwelijk nietig te laten verklaren om een schandaal te voorkomen en de integriteit van het leger te bewaren. Blomberg weigerde het huwelijk nietig te verklaren, maar nadat Göring dreigde het verleden van zijn vrouw openbaar te maken, nam hij op 27 januari 1938 ontslag uit zijn functies.
Fritsch-affaire
De gebeurtenissen rond Blombergs huwelijk inspireerden Hermann Göring en Heinrich Himmler tot het regelen van een soortgelijke affaire voor opperbevelhebber Werner von Fritsch. Göring wilde niet dat Fritsch de opvolger van Blomberg en dus zijn meerdere zou worden. Himmler wilde de Wehrmacht en haar voornamelijk aristocratische generaals verzwakken om zijn Schutzstaffel (SS) te versterken, als concurrent van het reguliere Duitse leger.
In 1936 had Reinhard Heydrich een dossier over Fritsch opgesteld met beschuldigingen van homoseksualiteit en de informatie aan Hitler doorgegeven, maar Hitler had het afgewezen en Heydrich bevolen het dossier te vernietigen. Heydrich deed dat echter niet.
In 1938 wekte Heydrich het oude dossier over Fritsch weer tot leven, die door Himmler opnieuw werd beschuldigd homoseksueel te zijn. Er werd gemeld dat Fritsch door generaal Ludwig Beck was aangemoedigd om een militaire putsch tegen het Hitler-regime uit te voeren, maar dat hij weigerde en ontslag nam op 4 februari 1938, om te worden vervangen door Walther von Brauchitsch, die Fritsch had aanbevolen voor de post.
Reorganisatie van het leger
Hitler gebruikte de situatie om de taken van het Ministerie van Oorlog over te dragen aan een nieuwe organisatie, het Opperbevel van de Strijdkrachten (Oberkommando der Wehrmacht, of OKW), en Wilhelm Keitel, die op 4 februari 1938 het nieuwe hoofd van het OKW werd. Dat verzwakte het traditionele opperbevel van het leger (Oberkommando des Heeres, of OKH), dat nu ondergeschikt was aan het OKW.
Bronnen en meer informatie
Foto
CC BY-SA 3.0 de Bundesarchiv, Bild 102-01817A / CC-BY-SA 3.0
