Soemu Toyoda (豊田 副武, Toyoda Soemu, 22 mei 1885 – 22 september 1957) was een admiraal in de Keizerlijke Japanse Marine tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij speelde een belangrijke rol in zowel de militaire strategie als de politieke besluitvorming van Japan.
Inhouds opgave
Biografie
Vroege loopbaan
Soemu Toyoda werd geboren op 22 mei 1885 in wat nu deel uitmaakt van Kitsuki, in de prefectuur Ōita. Hij studeerde in 1905 af aan de 33e klas van de Keizerlijke Japanse Marineacademie, waar hij als 26e eindigde van 176 cadetten.
Na zijn afstuderen diende Toyoda als adelborst aan boord van de kruisers Hashidate en Nisshin. Op 20 december 1906 werd hij benoemd tot vaandrig en toegewezen aan de torpedobootjager Asatsuyu. Hij werd bevorderd tot onderluitenant op 25 september 1908.
Toyoda vervolgde zijn opleiding en specialiseerde zich in torpedotechniek en maritieme artillerie. Hij diende vanaf 1911 als luitenant op de slagkruiser Kurama. In 1915 studeerde hij met eer af aan het Naval War College in Japan en werd bevorderd tot luitenant-kapitein op 1 april 1917.
Internationale ervaring en promoties
Van 1917 tot 1919 was Toyoda aide-de-camp van admiraal Motaro Yoshimatsu. Hij diende als marineattaché in het Verenigd Koninkrijk van 1919 tot 1922 en werd op 1 december 1921 bevorderd tot commandant. Na zijn terugkeer in Japan was hij uitvoerend officier op de kruiser Kuma en later kapitein van de kruisers Yura (1926) en het slagschip Hyūga (1930).
Tijdens de Londense Zeemachtconferentie in 1931 vergezelde hij admiraal Isoroku Yamamoto. Toyoda werd op 1 december 1931 benoemd tot schout-bij-nacht en op 15 november 1935 tot viceadmiraal.
Rol tijdens de Tweede Wereldoorlog
Opkomst tot admiraal
Op 18 september 1941, kort voor de aanval op Pearl Harbor, werd Toyoda bevorderd tot admiraal en benoemd tot opperbevelhebber van het Kure Marinedistrict. Hij stond bekend als een criticus van de oorlog met de Verenigde Staten, die hij beschouwde als “onwinbaar”.
Strategieën en nederlagen
In 1944 nam Toyoda het commando over de Gecombineerde Vloot over na de dood van admiraal Mineichi Koga. Tijdens zijn leiderschap ontwikkelde hij strategieën zoals “Plan A-Go” en “Plan Sho-Go”.
- Plan A-Go: Dit leidde tot de Slag in de Filipijnenzee (juni 1944), waar de Japanse marine een grote nederlaag leed.
- Plan Sho-Go: Een poging om de geallieerde invasie in de Filipijnen te stoppen, die eindigde in de Slag in de Golf van Leyte (oktober 1944). Beide plannen resulteerden in zware verliezen voor de Japanse vloot.
Toyoda’s laatste grote actie was “Plan Ten-Go”, waarbij het slagschip Yamato een zelfmoordmissie uitvoerde naar Okinawa in april 1945. Ondanks de dramatische gevolgen bleef Toyoda vasthouden aan een agressieve verdedigingsstrategie.
Politieke en strategische invloed
Opperbevelhebber van de marine
In mei 1945 werd Toyoda benoemd tot chef van de Marine generale Staf. Als laatste opperbevelhebber van de Keizerlijke Japanse Marine had hij een centrale rol in de besluitvorming tijdens de laatste maanden van de oorlog.
Reactie op de Potsdamverklaring
Toyoda was aanwezig bij verschillende keizerlijke conferenties waarin de overgave van Japan werd besproken. Hij verzette zich aanvankelijk tegen de voorwaarden van de Potsdamverklaring van juli 1945, samen met legerstafchef Yoshijirō Umezu. Hoewel hij voor beëindiging van de oorlog was, drong Toyoda aan op betere voorwaarden voor Japan.
Na de oorlog
Interrogatie en arrestatie
Na de Japanse overgave werd Toyoda op 14 november 1945 ondervraagd door de Amerikaanse admiraal Ralph A. Ofstie. Hij uitte kritiek op de overheersende macht van het leger in de Japanse regering en stelde dat de oorlog met China eerder beëindigd had moeten worden om middelen vrij te maken voor de Stille Oceaan.
In 1948 werd Toyoda aangeklaagd voor oorlogsmisdaden, maar hij pleitte onschuldig en werd vrijgesproken. Hij was de enige Japanse militair die werd vrijgesproken van oorlogsmisdaden.
Latere jaren en overlijden
Toyoda publiceerde zijn memoires in 1950 en overleed op 22 september 1957 aan een hartaanval.
Conclusie
Soemu Toyoda was een invloedrijke maar controversiële figuur in de Japanse geschiedenis. Als admiraal speelde hij een sleutelrol in de beslissingen die het verloop van de oorlog bepaalden, ondanks de vele uitdagingen waarmee hij werd geconfronteerd. Zijn loopbaan illustreert de complexiteit van militaire en politieke besluitvorming in een tijd van conflict.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: The Navy Ministry of Japan (海軍省, Kaigunshō), Public domain, via Wikimedia Commons
- Dull, Paul S. (1978). A Battle History of the Imperial Japanese Navy, 1941–1945. Naval Institute Press. ISBN 0-87021-097-1.
- Frank, Richard B. (1999). Downfall: The End of the Imperial Japanese Empire. Penguin, non-classics. ISBN 0-14-100146-1.
- Sheftall, M. G. (2005). Blossoms in the Wind: Human Legacies of the Kamikaze. NAL Caliber. ISBN 0-451-21487-0.
- Y’Blood, William T. (2003). Red Sun Setting: The Battle of the Philippine Sea. Naval Institute Press. ISBN 1-59114-994-0.
- Bronnen Mei1940
