HMS Hyperion was een H-klasse torpedobootjager van de Royal Navy, gebouwd in het midden van de jaren 1930. Het schip speelde een veelzijdige rol tijdens de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) en de vroege jaren van de Tweede Wereldoorlog, van het afdwingen van een wapenembargo tot deelname aan verschillende militaire campagnes in Europa en de Middellandse Zee.
Inhouds opgave
Ontwerp en Technische Specificaties
Algemeen
HMS Hyperion werd gebouwd volgens het ontwerp van de H-klasse, met enkele aanpassingen die haar prestaties verbeterden. Hieronder staan de belangrijkste kenmerken van het schip:
| Kenmerk | Specificaties |
|---|---|
| Klasse en type | H-klasse torpedobootjager |
| Waterverplaatsing | 1.350 ton (standaard), 1.883 ton (vol) |
| Lengte | 98,5 meter |
| Breedte | 10,1 meter |
| Diepgang | 3,8 meter |
| Aandrijving | 2 Parsons stoomturbines, 3 boilers |
| Vermogen | 34.000 pk |
| Snelheid | 36 knopen (67 km/u) |
| Bemanning | 137 in vredestijd, 146 in oorlogstijd |
Bewapening
De Hyperion was uitgerust met een verscheidenheid aan wapens, waaronder:
- 4 × QF 4.7-inch (120 mm) Mk IX kanonnen.
- 2 × vierling 0,50-inch (12,7 mm) machinegeweren.
- 2 × vierling torpedobuizen van 21 inch (533 mm).
- Dieptebommen: 20 stuks (later uitgebreid tot 35).
Tijdens de oorlog werd een 12-ponder (76 mm) luchtafweergeschut toegevoegd, ter vervanging van een van de torpedobuizen.
Operationele Geschiedenis
Spaanse Burgeroorlog
HMS Hyperion werd in 1936 in dienst genomen en direct toegewezen aan de Mediterranean Fleet. Tijdens de Spaanse Burgeroorlog voerde ze patrouilles uit om het wapenembargo van Groot-Brittannië en Frankrijk te handhaven. Dit omvatte toezicht op scheepvaart rond Spanje en het afhandelen van incidenten die de neutraliteit bedreigden.
Begin van de Tweede Wereldoorlog
Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939 werd HMS Hyperion ingezet om Duitse koopvaardijschepen op te sporen in de Atlantische Oceaan. Ze nam deel aan blokkades van neutrale havens, waar Duitse schepen beschutting zochten. Op 19 december 1939 onderschepte de Hyperion de Duitse oceaanstomer Columbus, die zichzelf tot zinken bracht om gevangenneming te voorkomen.
Noorse Campagne
In april 1940 was HMS Hyperion betrokken bij Operatie Wilfred, een mijnenlegoperatie in de Noorse wateren om de Duitse toegang tot Zweeds ijzererts te beperken. Tijdens de campagne escorteerde ze grotere oorlogsschepen, waaronder de vliegdekschepen Glorious en Ark Royal.
Middellandse Zee en Grote Zeeslagen
In mei 1940 werd de Hyperion overgeplaatst naar de Middellandse Zee. Hier speelde het schip een cruciale rol in belangrijke zeeslagen:
- Slag bij Calabria (9 juli 1940): Hyperion escorteerde slagschepen en viel Italiaanse torpedobootjagers aan, maar wist geen treffers te maken.
- Slag bij Kaap Spada (19 juli 1940): Samen met de Australische kruiser HMAS Sydney vocht Hyperion tegen Italiaanse schepen en redde ze overlevenden van de gezonken kruiser Bartolomeo Colleoni.
Het schip ondersteunde ook kustbombardementen bij Sidi Barrani en escorteerde het vliegdekschip Illustrious tijdens de iconische aanval op Taranto in november 1940.
Verlies van HMS Hyperion
Op 22 december 1940 begeleidde de Hyperion de slagschip HMS Malaya nabij het Italiaanse eiland Pantelleria toen ze op een mijn liep. De schade was onherstelbaar, en de bemanning werd geëvacueerd door de torpedobootjager HMS Ilex. Nadat pogingen om het schip te slepen mislukten, werd HMS Hyperion tot zinken gebracht door het Britse schip HMS Janus. Twee bemanningsleden kwamen om bij de explosie.
Innovaties en Technische Bijzonderheden
Boilersysteem
Een opmerkelijk kenmerk van HMS Hyperion was de experimentele installatie van een Johnson-ketel in plaats van de gebruikelijke Admiralty-ketels. Dit ontwerp verbeterde de efficiëntie en betrouwbaarheid, hoewel het aanvankelijk problemen kende met de watercirculatie. Na aanpassingen werd de ketel positief beoordeeld vanwege het beperkte gebruik van vuurvaste stenen.
Aanpassingen tijdens de Oorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog onderging HMS Hyperion diverse aanpassingen:
- De toevoeging van luchtafweergeschut ter versterking van de verdediging tegen luchtaanvallen.
- Uitbreiding van de capaciteit voor dieptebommen, essentieel voor anti-onderzeebootoorlogvoering.
Conclusie
HMS Hyperion speelde een veelzijdige en belangrijke rol in de vroege fasen van de Tweede Wereldoorlog. Als onderdeel van de Royal Navy’s H-klasse torpedobootjagers leverde het schip bijdragen aan belangrijke militaire operaties in Europa en de Middellandse Zee. Haar innovatieve ontwerp en prestaties markeren haar als een opmerkelijk schip binnen de geschiedenis van de marine. Het verlies van HMS Hyperion in december 1940 was een herinnering aan de risico’s die gepaard gingen met maritieme oorlogsvoering.
Bronnen en meer informatie
- English, John. Amazon to Ivanhoe: British Standard Destroyers of the 1930s. Kendal, England: World Ship Society, 1993. ISBN 0-905617-64-9.
- Afbeelding: Royal naval photogrspher, Copyrighted free use, via Wikimedia Commons
- Haarr, Geirr H. The German Invasion of Norway, April 1940. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press, 2009. ISBN 978-1-59114-310-9.
- Bronnen Mei1940
- Whitley, M. J. Destroyers of World War Two: An International Encyclopedia. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press, 1988. ISBN 0-87021-326-1.
- Rohwer, Jürgen. Chronology of the War at Sea 1939–1945: The Naval History of World War Two. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press, 2005. ISBN 1-59114-119-2.
