Admiral Sir Bertram Home Ramsay (20 januari 1883 – 2 januari 1945) was een vooraanstaand officier van de Britse Royal Navy die een cruciale rol speelde tijdens zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog. Hij staat bekend om zijn leiderschap tijdens de evacuatie van Duinkerken in 1940 en de planning van de maritieme operaties voor de invasie van Normandië in 1944. Ramsay’s militaire loopbaan en strategisch inzicht maakten hem tot een van de meest invloedrijke militaire leiders van zijn tijd.
Inhouds opgave
Vroege Leven en Carrière
Geboorte en Opleiding
Bertram Ramsay werd geboren op 20 januari 1883 in Hampton Court Palace, een locatie die zijn afkomst uit een oude en gerespecteerde familie onderstreept, namelijk de Ramsay-baronetten. Hij volgde zijn middelbareschoolopleiding aan de Colchester Royal Grammar School, een instituut dat bekendstaat om zijn strenge academische normen.
De Koninklijke Marine: Een Vroege Start
In 1898, op vijftienjarige leeftijd, trad Ramsay toe tot de Royal Navy als marinecadet. Zijn eerste aanstelling was op de HMS Crescent in april 1899, waarna hij snel werd gepromoveerd tot adelborst (midshipman). In 1902 werd hij aangesteld als onderluitenant, en twee jaar later, in 1904, werd hij bevorderd tot luitenant. Deze snelle promoties reflecteren zijn talent en toewijding aan de marine.
Eerste Wereldoorlog: De Eerste Commandoposten
Tijdens de Eerste Wereldoorlog kreeg Ramsay zijn eerste commandopost, namelijk de HMS M25, een kleine monitor die deel uitmaakte van de Dover Patrol aan de Belgische kust. In 1917 nam hij het bevel over de torpedobootjager HMS Broke, waarmee hij deelnam aan de Tweede Aanval op Oostende. Zijn rol in deze operatie leverde hem een vermelding in de verslagen (despatches) op, een eerbetoon aan zijn moed en leiderschap.
Tweede Wereldoorlog: Van Pensioen Naar Actie
Teruggeroepen door Churchill
In 1938 ging Ramsay met pensioen, maar met de dreiging van de Tweede Wereldoorlog werd hij in 1939 door Winston Churchill teruggeroepen naar actieve dienst. Ramsay werd benoemd tot Vice-Admiraal en Commander-in-Chief, Dover. Zijn verantwoordelijkheden omvatten de verdediging van de Britse kusten tegen Duitse aanvallen en de bescherming van het vitale militaire verkeer door het Kanaal.
Operatie Dynamo: De Evacuatie van Duinkerken
Zie ook: Duinkerken evacuatie
Een van Ramsay’s meest memorabele bijdragen tijdens de Tweede Wereldoorlog was zijn leiderschap bij Operatie Dynamo, de evacuatie van Britse en geallieerde troepen uit Duinkerken in mei-juni 1940. Werkend vanuit de tunnels onder Dover Castle, leidde hij de operatie die resulteerde in de succesvolle redding van 338.226 soldaten. Deze prestatie werd met grote lof ontvangen, en Ramsay werd tot Ridder Commandeur in de Orde van het Bad benoemd.
Verdediging van Dover en Operatie Fuller
Na de evacuatie van Duinkerken stond Ramsay voor de taak om Dover en de omliggende wateren te verdedigen tegen de verwachte Duitse invasie. Zijn inspanningen gedurende deze periode leverden hem een tweede vermelding in de verslagen op. In februari 1942 stond hij aan het hoofd van de verdediging tijdens de controversiële Channel Dash (Operatie Fuller), waarin de Duitse slagschepen Scharnhorst en Gneisenau door het Kanaal ontsnapten. Ondanks de uitgebreide Britse voorbereidingen werd Ramsay’s vloot verrast, en de operatie mislukte.
Operatie Torch en de Invasie van Sicilië
In 1942 werd Ramsay benoemd tot Naval Force Commander voor de invasie van Europa, maar met het uitstel van de invasie werd hij overgeplaatst naar de Middellandse Zee als plaatsvervangend marinecommandant voor Operatie Torch, de geallieerde invasie van Noord-Afrika. In juli 1943 diende hij als marinecommandant van de Eastern Task Force tijdens de geallieerde invasie van Sicilië, beter bekend als Operatie Husky. Zijn kennis en ervaring waren essentieel voor het succes van deze amfibische operaties.
Operatie Overlord: De Invasie van Normandië
In april 1944 werd Ramsay teruggezet op de actieve lijst en bevorderd tot admiraal. Hij kreeg het commando over de geallieerde marine-expeditie voor Operatie Neptune, het maritieme deel van de invasie van Normandië. Historici beschouwen deze operatie als een meesterwerk van planning en uitvoering. Ramsay coördineerde een vloot van bijna 7.000 schepen, die op D-Day meer dan 160.000 soldaten aan land brachten, en tegen het einde van juni waren meer dan 875.000 man ontscheept.
Een opmerkelijk aspect van Ramsay’s leiderschap was zijn vermogen om potentiële conflicten op hoog niveau te de-escaleren. Zo wist hij te voorkomen dat zowel premier Winston Churchill als koning George VI de D-Day-landingen vanaf een oorlogsschip bijwoonden, wat een groot risico zou hebben ingehouden voor de Britse oorlogsleiding.
De Strijd om Antwerpen en de Vertraging van Montgomery
Hoewel de haven van Antwerpen van cruciaal belang was na D-Day, waarschuwden Ramsay en Admiraal Cunningham de geallieerde leiding dat de haven onbruikbaar zou blijven zolang de Duitsers de toegangswegen controleerden. Helaas besloot veldmaarschalk Montgomery de Slag om de Schelde uit te stellen, wat een ernstige vertraging veroorzaakte in de geallieerde opbouw voordat de winter aanbrak.
Overlijden en Nalatenschap
Tragische Dood
Op 2 januari 1945 kwam Sir Bertram Ramsay om het leven toen zijn vliegtuig neerstortte bij het opstijgen van het vliegveld Toussus-le-Noble, ten zuidwesten van Parijs. Hij was op weg naar een overleg met veldmaarschalk Bernard Montgomery in Brussel. Ramsay werd begraven op de Nieuwe Gemeentelijke Begraafplaats van Saint-Germain-en-Laye.
Herdenking
Ter nagedachtenis aan Ramsay en degenen die bij het vliegtuigongeluk omkwamen, werd in mei 1995 een monument opgericht in Toussus-le-Noble. Ramsay’s strategisch inzicht en leiderschap tijdens cruciale momenten van de Tweede Wereldoorlog hebben hem een blijvende plaats gegeven in de militaire geschiedenis.
Conclusie
Admiral Sir Bertram Ramsay speelde een vitale rol in de meest cruciale militaire operaties van de Tweede Wereldoorlog. Van de succesvolle evacuatie van Duinkerken tot het meesterlijk gecoördineerde D-Day, Ramsay’s nalatenschap leeft voort in de talloze levens die hij redde en de richting die hij gaf aan de geallieerde overwinning. Zijn expertise en strategische visie maken hem tot een van de meest gerespecteerde marineleiders van zijn tijd.
Bronnen en meer informatie
- Williams, Andrew. D-Day to Berlin. Hodder & Stoughton, 2004.
- Barnett, Correlli. Engage the Enemy More Closely: The Royal Navy in the Second World War. W. W. Norton & Company, 1991.
- Churchill, Winston. The Second World War: Their Finest Hour. Cassell, 1949.
- Tugwell, Maurice. Operation Dynamo: The Evacuation from Dunkirk, May-June 1940. Osprey Publishing, 1978.
- Bronnen Mei1940
- Afbeelding: British official photographer, Public domain, via Wikimedia Commons
