HMS Havock: H-klasse torpedobootjager in WOII

HMS Havock, een Britse H-klasse torpedobootjager, actief tijdens WOII in de Middellandse Zee, Noorse Campagne en konvooiescortes.
De HMS Havock speelde een cruciale rol in WOII, van Narvik tot Malta, met acties in konvooiescortes en zeeslagen.

De HMS Havock was een torpedobootjager van de H-klasse, gebouwd voor de Britse Royal Navy in het midden van de jaren 1930. Tijdens haar dienstjaren speelde dit schip een cruciale rol in talrijke militaire operaties, van de Spaanse Burgeroorlog tot belangrijke campagnes in de Tweede Wereldoorlog.

Technische Specificaties van de HMS Havock

Ontwerp en Bouw

De HMS Havock werd gebouwd door William Denny & Brothers in Dumbarton, Schotland, en werd op 13 december 1934 besteld. De bouw begon op 15 mei 1935, met haar tewaterlating op 7 juli 1936 en voltooiing op 16 januari 1937. De kosten voor de bouw, exclusief bewapening, bedroegen £248.470.

Het schip had een standaard waterverplaatsing van 1.350 ton en een diepe lading van 1.883 ton. Met een lengte van 323 voet (98,5 meter), een breedte van 33 voet (10,1 meter) en een diepgang van 12 voet 5 inch (3,8 meter) was de Havock ontworpen voor snelheid en veelzijdigheid. Ze werd aangedreven door Parsons-stoomturbines, die samen een vermogen van 34.000 pk (25.000 kW) leverden. Dit stelde het schip in staat om snelheden tot 36 knopen (67 km/u) te behalen. Haar actieradius bedroeg 5.530 zeemijlen (10.240 km) bij een kruissnelheid van 15 knopen (28 km/u).

Bewapening en Sensoren

De primaire bewapening bestond uit vier 4,7-inch (120 mm) Mk IX kanonnen, geplaatst in enkele opstellingen. Daarnaast beschikte het schip over twee quadruple torpedolanceerinrichtingen voor 21-inch torpedo’s en anti-onderzeeërwapens, waaronder dieptebommen. Voor luchtafweer was de Havock uitgerust met twee quadruple 0,5-inch (12,7 mm) machinegeweren, later aangevuld met 20 mm Oerlikon-kanonnen. Ze was ook uitgerust met ASDIC-technologie voor onderzeebootdetectie.

Operationele Geschiedenis: De Spaanse Burgeroorlog

Rol tijdens de Spaanse Burgeroorlog (1936–1939)

Na haar indienststelling werd de HMS Havock toegewezen aan de 2e Torpedobootjagerflottille van de Middellandse Zeevloot. Tijdens de Spaanse Burgeroorlog voerde het schip patrouilles uit om het wapenembargo van Groot-Brittannië en Frankrijk te handhaven, zoals overeengekomen door het Non-Intervention Committee. Op 31 augustus 1937 werd de Havock in de Golf van Valencia aangevallen door de Italiaanse onderzeeër Iride, maar de torpedo’s misten hun doel.

In oktober 1937 onderging de Havock reparaties in Gibraltar en in 1938 opnieuw na lichte schade door een aanvaring met een kade. Haar inzet tijdens de Spaanse Burgeroorlog toonde haar veelzijdigheid en geschiktheid voor operaties in complexe diplomatieke en militaire contexten.

Eerste Periode in de Tweede Wereldoorlog

Operaties in de Atlantische Oceaan

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd de Havock naar Freetown, Sierra Leone, gestuurd om te zoeken naar Duitse handelsschepen. Eind 1939 keerde ze terug naar het Verenigd Koninkrijk voor een uitgebreide refit, waarna ze zich opnieuw bij de Home Fleet voegde.

Slag om Narvik

In april 1940 speelde de Havock een cruciale rol in de Eerste Slag om Narvik tijdens de Noorse Campagne. Samen met vier andere torpedobootjagers voerde ze een verrassingsaanval uit op Duitse troepen en schepen in de haven van Narvik. Tijdens de strijd lanceerde ze meerdere torpedo’s en beschadigde de Duitse torpedobootjagers Z22 Anton Schmitt en Z18 Hans Lüdemann. Hoewel de Havock licht beschadigd raakte, wist ze zich terug te trekken en bleef ze operationeel voor verdere missies.

HMS Havock in de Middellandse Zee: Successen en Uitdagingen

Overplaatsing naar de Middellandse Zee

In mei 1940 werd de HMS Havock overgeplaatst naar de Middellandse Zeevloot en nam ze deel aan diverse belangrijke operaties. Haar primaire taken omvatten het escorteren van konvooien naar Malta, het beschermen van geallieerde schepen en het ondersteunen van offensieve operaties tegen de asmogendheden in deze strategisch cruciale regio.

De Slag bij Kaap Spada (juli 1940)

Op 19 juli 1940 nam de Havock deel aan de Slag bij Kaap Spada, waarin geallieerde schepen een Italiaanse kruiser eskader onderschepten. Ze escorteerde de Australische kruiser HMAS Sydney, die de Italiaanse kruiser Bartolomeo Colleoni tot zinken bracht. De Havock en andere torpedobootjagers redden honderden overlevenden van de gezonken Italiaanse schepen. Na deze slag raakte de Havock beschadigd door luchtaanvallen en onderging ze reparaties in Suez.

Slag bij Kaap Matapan (maart 1941)

Tijdens de Slag bij Kaap Matapan in maart 1941 speelde de Havock opnieuw een actieve rol. In deze belangrijke zeeslag bij Griekenland torpedeerde en vernietigde ze de Italiaanse torpedobootjager Vittorio Alfieri, waarmee ze bijdroeg aan een belangrijke geallieerde overwinning op de Italiaanse marine. Dit versterkte de controle van de geallieerden over de Middellandse Zee.

Evacuatie van Griekenland (april 1941)

In april 1941 nam de Havock deel aan de evacuatie van geallieerde troepen uit Griekenland na de Duitse invasie. Ondanks zware luchtaanvallen slaagde ze erin om talloze soldaten veilig te vervoeren. Haar rol tijdens deze missie benadrukte haar aanpassingsvermogen en de veerkracht van haar bemanning onder vijandelijke druk.

Gevechten bij Kreta en Syrië

Tijdens de Slag om Kreta in mei 1941 liep de Havock schade op door een luchtaanval, waarbij 15 bemanningsleden omkwamen en 10 gewond raakten. Na reparaties in Alexandrië hervatte ze haar operaties en nam ze in juni 1941 deel aan de campagne in Syrië en Libanon tegen Vichy-Franse troepen. Tijdens deze campagne bombardeerde ze vijandelijke posities en ondersteunde ze geallieerde grondtroepen.

Bescherming van Konvooien naar Malta

Vanaf eind 1941 tot begin 1942 werd de Havock intensief ingezet om konvooien naar Malta te beschermen. Malta, dat een strategisch knooppunt vormde, werd voortdurend belegerd door de asmogendheden. Tijdens deze operaties werd ze meermaals aangevallen door vliegtuigen en schepen van de asmogendheden.

De Tweede Slag bij Sirte (maart 1942)

Op 22 maart 1942 werd de Havock zwaar beschadigd tijdens de Tweede Slag bij Sirte. Een nabij inslaande granaat van het Italiaanse slagschip Littorio doorboorde een van haar ketels, waardoor acht bemanningsleden omkwamen. Ondanks de schade wist ze Malta te bereiken voor tijdelijke reparaties.

De Laatste Missies en Ondergang van de HMS Havock

Laatste Reparaties en Vertrek uit Malta

Na haar beschadiging in de Tweede Slag bij Sirte onderging de HMS Havock noodreparaties in Malta. De haven van Malta, zwaar belegerd door de asmogendheden, was regelmatig doelwit van luchtaanvallen. Tijdens haar herstelwerkzaamheden werd de Havock op 3 april 1942 getroffen door een bominslag, wat verdere schade veroorzaakte. Door de precaire situatie in Malta werd besloten dat de Havock ondanks haar onvolledige reparaties naar Gibraltar moest varen.

Het Einde nabij: Het Ongeval bij Kelibia

Op 6 april 1942 strandde de HMS Havock nabij Kelibia, Tunesië, in de Straat van Sicilië. Het schip liep vast op een ondiepe rif en werd ernstig beschadigd. Een bemanningslid kwam om het leven bij het incident. De bemanning en passagiers, waaronder enkele vluchtelingen, werden geïnterneerd door de Vichy-Franse autoriteiten en overgebracht naar een kamp in Laghouat, Algerije. Ze werden uiteindelijk vrijgelaten na de geallieerde invasie van Noord-Afrika tijdens Operatie Torch in november 1942.

Vernietiging van het Wrak

Om te voorkomen dat de Havock door de vijand kon worden geborgen, werd haar wrak later tot zinken gebracht door de Italiaanse onderzeeër Aradam. Daarmee kwam er een definitief einde aan de dienst van een schip dat in enkele van de meest cruciale operaties van de Middellandse Zeevloot had gediend.

Technologische Innovaties en Aanpassingen

Bewapening en Uitrusting tijdens de Oorlog

Tijdens haar actieve dienst werd de Havock aangepast om beter bestand te zijn tegen de steeds veranderende dreigingen. Haar aanvankelijke luchtafweer, bestaande uit twee quadruple 0,5-inch Vickers-machinegeweren, werd vervangen door krachtigere 20 mm Oerlikon-kanonnen. Het aantal dieptebommen dat ze kon vervoeren, werd verhoogd van 20 bij haar indienststelling tot 44 tegen 1940. Hoewel sommige schepen van haar klasse werden aangepast met een 12-ponds luchtafweergeschut in plaats van de achterste torpedobuizen, is niet bevestigd dat deze wijziging ook op de Havock werd uitgevoerd.

Rol van ASDIC en Andere Technologieën

De HMS Havock was uitgerust met ASDIC, een vroeg sonarsysteem dat cruciaal was voor het detecteren van vijandelijke onderzeeërs. Deze technologie speelde een sleutelrol bij haar succes in het opsporen van vijandelijke onderzeese dreigingen, zoals tijdens de ontmoeting met de Italiaanse onderzeeër Berillo in oktober 1940.

Conclusie

De HMS Havock speelde een belangrijke rol in enkele van de meest kritieke campagnes van de Britse Royal Navy, zowel tijdens de Spaanse Burgeroorlog als in de Tweede Wereldoorlog. Haar veelzijdigheid en robuustheid maakten haar een waardevol onderdeel van de Middellandse Zeevloot en de geallieerde oorlogsstrategie. Ondanks aanzienlijke schade in verschillende operaties bleef het schip functioneren tot haar uiteindelijke verlies in april 1942. De geschiedenis van de Havock weerspiegelt de uitdagingen en risico’s waarmee torpedobootjagers in deze periode werden geconfronteerd.

Bronnen en meer informatie

  1. Afbeelding: HMS Havock Public Domain, via wiki commens
  2. Roskill, S. W. (1956). The Period of Balance. History of the Second World War United Kingdom Military Series: The War at Sea 1939–1945. Vol. II. London: HMSO. OCLC 174453986.
  3. Goodey, David (2017). Destroyer at War: The Fighting Life and Loss of HMS Havock from the Atlantic to the Mediterranean 1939–42. S. Yorkshire: Frontline Books. ISBN 978-1526709028.
  4. English, John (1993). Amazon to Ivanhoe: British Standard Destroyers of the 1930s. Kendal, UK: World Ship Society. ISBN 0-905617-64-9.
  5. Friedman, Norman (2009). British Destroyers From Earliest Days to the Second World War. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-081-8.
  6. Haarr, Geirr H. (2009). The German Invasion of Norway, April 1940. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-310-9.
  7. Lenton, H. T. (1998). British & Empire Warships of the Second World War. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-55750-048-7.
  8. O’Hara, Vincent P. (2009). Struggle for the Middle Sea: The Great Navies at War in the Mediterranean Theater, 1940–1945. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-648-3.
  9. Rohwer, Jürgen (2005). Chronology of the War at Sea 1939–1945: The Naval History of World War Two (Third Revised ed.). Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-59114-119-2.
  10. Shores, Christopher; Cull, Brian & Malizia, Nicola (1987). Air War for Yugoslavia, Greece, and Crete. London: Grub Street. ISBN 0-948817-07-0.
  11. The Royal Navy and the Mediterranean: November 1940 – December 1941. Whitehall Histories, Naval Staff Histories. Vol. II (Whitehall History in association with Frank Cass ed.). London: United Kingdom, Admiralty Historical Section. 2002. ISBN 0-7146-5205-9.
  12. Whitley, M. J. (1988). Destroyers of World War Two: An International Encyclopedia. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 0-87021-326-1.
  13. Bronnen Mei1940