De Matilda II, formeel bekend als de Infantry Tank Mark II, speelde een cruciale rol in de Tweede Wereldoorlog als een Britse infanterietank. Hoewel de tank aanvankelijk was ontworpen om zware infanteriesteun te bieden, werd het al snel duidelijk dat de Matilda II in verschillende theateroorlogen moest optreden, van de slagvelden in Noord-Afrika tot de jungle van de Stille Oceaan. Dit artikel biedt een diepgaande analyse van de ontwikkeling, technische specificaties, en het gevechtsgebruik van de Matilda II, evenals de impact die het had op de militaire operaties tijdens de oorlog.
Inhouds opgave
Ontwikkeling en ontwerp
De ontwikkeling van de Matilda II begon in 1936 met de specificatie A12. De tank werd ontworpen als een zwaarder bewapende tegenhanger van de A11 Matilda I, een machinegeweer-bewapende infanterietank. De Matilda I, ook wel bekend als de “Matilda senior,” werd snel verouderd verklaard, en vanaf 1940 stond de A12 Matilda II bekend als simpelweg de “Matilda.”
De Matilda II was uitzonderlijk zwaar bepantserd, met een pantserdikte variërend van 20 mm tot 78 mm. Dit maakte de tank bijzonder geschikt voor infanteriesteun, hoewel het ten koste ging van snelheid en mobiliteit. De Matilda II woog ongeveer 25 ton en werd aangedreven door twee 6-cilinder dieselmotoren van Leyland, die een gecombineerd vermogen van 190 pk leverden .
Productiegeschiedenis
De productie van de Matilda II begon in 1937, met de eerste tanks die in dienst werden gesteld net voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939. De Matilda II werd geproduceerd door een aantal Britse fabrikanten, waaronder Vulcan Foundry en John Fowler & Co. In totaal werden er 2.987 exemplaren van de Matilda II gebouwd tussen 1937 en 1943 .
Ondanks de robuuste constructie en het succes op het slagveld, was de Matilda II moeilijk en tijdrovend om te produceren. Dit was onder andere te wijten aan het complexe ophangingssysteem en de geavanceerde productieprocessen die nodig waren om de dikke bepantsering te vervaardigen .
Technische specificaties en bewapening
De Matilda II had een conventionele tankindeling met de bestuurdersruimte aan de voorkant, het gevechtscompartiment in het midden, en de motor en transmissie aan de achterzijde. De tank had een bemanning van vier personen: de bestuurder, schutter, lader en commandant .
De hoofdbewapening bestond uit een 40 mm QF 2-pounder kanon, dat 93 pantserdoorborende granaten kon afvuren . Hoewel dit kanon effectief was tegen vijandelijke tanks, was een belangrijke tekortkoming van de Matilda II het ontbreken van een hoog-explosieve granaat voor het kanon, wat het minder effectief maakte tegen ongewapende doelen en vijandelijke infanterie .
De Matilda II was uitgerust met een secundair 7,92 mm Besa machinegeweer, dat werd gebruikt voor het bestrijden van infanterie en lichte voertuigen . Ondanks de zware bewapening en pantsering, bleef de Matilda II beperkt in snelheid, met een maximum van 24 km/u op wegen en slechts 14 km/u in off-road omstandigheden .
Gevechtshistorie
Slag om Frankrijk (1940)
De Matilda II werd voor het eerst in gevechten ingezet tijdens de Slag om Frankrijk in 1940, door het 7th Royal Tank Regiment. Hoewel slechts 23 van de tanks Matilda II’s waren, lieten ze hun waarde zien door bestand te zijn tegen de meeste Duitse tank- en antitankwapens. De Duitse troepen ontdekten echter dat hun 88 mm luchtafweergeschut een van de weinige wapens was die effectief was tegen de dikke bepantsering van de Matilda II .
Noord-Afrikaanse Campagne (1940-1942)
De Matilda II verwierf zijn legendarische status tijdens de Noord-Afrikaanse Campagne, waar de tank bekend werd als de “Koningin van de Woestijn.” In de vroege stadia van de campagne bleek de Matilda II vrijwel ondoordringbaar voor de Italiaanse en Duitse tanks, wat leidde tot succes voor de Britse troepen, met name tijdens Operatie Compass in 1940 .
Echter, naarmate de oorlog vorderde en de Duitse troepen meer krachtige antitankwapens zoals de 5 cm Pak 38 en de 7,5 cm Pak 40 ontvingen, werd de Matilda II steeds kwetsbaarder. Tijdens Operatie Battleaxe in 1941 leed de Matilda II zware verliezen door deze nieuwere wapens, wat het begin markeerde van de terugtrekking van de tank uit de frontliniedienst .
Australisch gebruik in de Pacific (1943-1945)
De Matilda II werd ook gebruikt door de Australische strijdkrachten in de Pacific-theater. Tussen 1942 en 1944 ontvingen de Australiërs 409 Matilda II tanks, die effectief werden ingezet in dichte jungleomgevingen tegen Japanse troepen . De tank werd gewaardeerd om zijn zware pantser, wat bescherming bood tegen vijandelijke artillerie, en de Australiërs voerden verschillende lokale aanpassingen door om de effectiviteit van de Matilda in de jungle te verbeteren .
Een van de meest opmerkelijke Australische aanpassingen was de “Matilda Frog,” een versie van de tank uitgerust met een vlammenwerper die succesvol werd ingezet tegen Japanse stellingen op Borneo .
Varianten en aanpassingen
Gedurende zijn diensttijd werden verschillende varianten van de Matilda II ontwikkeld om aan specifieke operationele eisen te voldoen. Naast de standaardversie waren er onder andere de Matilda Frog vlammenwerper en de Matilda Hedgehog, die was uitgerust met een raketwerper .
Daarnaast waren er verschillende experimentele aanpassingen, zoals het vervangen van de originele toren door die van de A24/A27 cruiser tanks om het 6-ponder kanon te monteren. Hoewel deze aanpassingen enkele voordelen boden, kwamen ze vaak te laat of waren ze te duur om op grote schaal te worden geïmplementeerd .
Gebruik door andere landen
Naast het Britse leger werd de Matilda II ook door andere geallieerde legers gebruikt, waaronder de Sovjet-Unie, die 918 van de 1.084 naar de USSR gezonden Matilda’s ontving. Hoewel de tank door de Sovjets werd gewaardeerd om zijn zware bepantsering, werd het voertuig als te langzaam en onbetrouwbaar beschouwd voor de Sovjetgevechtstactieken .
Conclusie
De Matilda II was een van de meest iconische Britse tanks van de Tweede Wereldoorlog, vooral bekend om zijn rol in de Noord-Afrikaanse veldtochten. Hoewel het ontwerp beperkingen kende, zoals een gebrek aan snelheid en een tekort aan effectieve munitie, bood de Matilda II onschatbare ondersteuning aan de geallieerde infanterie gedurende de oorlog. Het was de enige Britse tank die van het begin tot het einde van de oorlog in dienst bleef, en zijn invloed is nog steeds zichtbaar in de tankontwerpen die volgden.
Bronnen en meer informatie
- Bronnen Mei1940
- Hart, B.H. Liddell. “The Tanks: The History of the Royal Tank Regiment and its Predecessors.” Cassell, 1959.
- Icks, Robert J. “The Matilda Infantry Tank.” AFV Weapons Profile No. 5, 1970.
- Fletcher, David. “The Great Tank Scandal: British Armour in the Second World War Part 1.” HMSO, 1989.
- Perrett, Bryan. “British Tanks of World War II.” Blandford Press, 1984.
- Afbeelding: Keating G (Capt) No 1 Army Film & Photographic Unit, Public domain, via Wikimedia Commens
