De HMS Indomitable was een aangepast vliegdekschip van de Illustrious-klasse, gebouwd voor de Britse Royal Navy tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het schip werd ontworpen om meer vliegtuigen te kunnen vervoeren dan haar zusterschepen, met een capaciteit van maximaal 55 toestellen. Hiervoor werd een tweede hangar toegevoegd boven de oorspronkelijke, wat de hoogte van het vliegdek met 4,3 meter verhoogde. Hoewel dit aanpassing bracht aan de operationele efficiëntie, moest de bepantsering van de hangarwanden worden verminderd om het extra gewicht te compenseren.
De HMS Indomitable onderscheidde zich in zowel de Atlantische Oceaan als in het Verre Oosten, waar zij een sleutelrol speelde in diverse gevechtsoperaties en konvooibeschermingen. Vanaf haar indienststelling in 1941 tot haar uitfasering in 1955, heeft zij gediend als een van de belangrijkste Britse vliegdekschepen in de strijd tegen de asmogendheden.
Inhouds opgave
Technische Specificaties
Algemene beschrijving
De HMS Indomitable was een aangepast vliegdekschip van de Illustrious-klasse, ontworpen met verbeteringen om de operationele capaciteit te vergroten. Het schip had een standaard waterverplaatsing van 23.000 lange tonnen (ongeveer 23.000 ton), een lengte van 230 meter, een breedte van 29,2 meter en een diepgang van 8,8 meter. De aandrijving werd verzorgd door drie schachten met gekoppelde stoomturbines, gevoed door zes Admiralty 3-drumketels, die gezamenlijk een vermogen van 111.000 pk leverden. Dit stelde het schip in staat een maximale snelheid van 30,5 knopen (ongeveer 56,5 km/u) te behalen en een actieradius van 11.000 zeemijl bij een snelheid van 14 knopen.
Het schip bood aanvankelijk plaats aan een bemanning van 1.392 personen, een aantal dat later werd verhoogd tot 2.100 om de grotere vliegtuigcapaciteit en operationele behoeften te ondersteunen.
Bepantsering
De HMS Indomitable had een bepantsering die typisch was voor vliegdekschepen van haar tijd. Het vliegdek was gepantserd om directe treffers van bommen te weerstaan, een eigenschap die tijdens de oorlog noodzakelijke bleek. Echter, om ruimte te maken voor de extra hangar, moest de zijdelingse bepantsering van de hangars worden verminderd. De bepantsering van de scheepsromp en vitale delen was ontworpen om bescherming te bieden tegen aanvallen van torpedo’s en luchtaanvallen, hoewel deze aanpassingen een compromis vormden tussen bescherming en gewichtsbeperking.
Bewapening
De bewapening van de HMS Indomitable was gericht op luchtverdediging, een primaire rol voor vliegdekschepen. Ze was uitgerust met:
- 8 tweelingopstellingen van 4,5-inch (114 mm) luchtafweergeschut.
- 6 octuple (achtvoudige) mountings van 2-ponder (40 mm) luchtafweergeschut.
- 10 enkele 20 mm luchtafweerkanonnen.
Deze zware luchtverdedigingsbewapening was essentieel om het schip en haar luchtvleugel te beschermen tegen vijandelijke luchtaanvallen.
Sensoren en dataverwerking
Radar
De HMS Indomitable was uitgerust met een Type 79 vroege-waarschuwingsradar. Deze radar speelde een belangrijke rol in de detectie van inkomende luchtaanvallen en hielp bij het coördineren van luchtverdedigingsacties.
Sonar
Het schip was niet uitgerust met sonar vanwege haar primaire rol als vliegdekschip, gericht op luchtoperaties en niet op onderzeebootbestrijding.
Vuurleiding
Het High Angle Control System (HACS) was oorspronkelijk ontworpen voor het aansturen van luchtafweergeschut, zoals de 4,5-inch kanonnen, met als doel een effectieve vuurcontrole te bieden tegen hoogvliegende vliegtuigen. Dit systeem was minder geschikt voor laagvliegende doelen, waaronder duikbommenwerpers en andere snelle luchtaanvallen, omdat het minder nauwkeurig was bij het volgen van deze snelle, variabele trajecten. Hoewel het systeem tijdens de oorlog verbeteringen onderging, bleef de effectiviteit beperkter in vergelijking met Amerikaanse vuurleidingssystemen, zoals de Mk 37. Het HACS was vooral geoptimaliseerd voor luchtdreigingen op grotere hoogtes.
High-Frequency Direction Finding (HF/DF)
Het schip beschikte over HF/DF-systemen om vijandelijke communicatie te onderscheppen en vijandelijke schepen te lokaliseren, wat met name van strategisch belang was tijdens de bescherming van konvooien.
Aircraft Direction Room (ADR)
In de loop van de Tweede Wereldoorlog werd HMS Indomitable uitgerust met een Aircraft Direction Room (ADR). Dit was één van de eerste gespecialiseerde centra binnen de Royal Navy voor de coördinatie van vliegtuigoperaties vanaf een vliegdekschip. Vanuit de ADR werden gevechtsvliegtuigen zoals de Fairey Fulmar, en later de Seafire en Hellcat, effectief naar hun doelen geleid.
Tegelijkertijd werd het luchtruim rond het schip bewaakt om vijandelijke aanvallen vroegtijdig te detecteren en af te weren. Dit had een grote invloed op de slagkracht en overlevingskans van het vliegdekschip, met name tijdens luchtaanvallen door bommenwerpers en torpedovliegtuigen.
Modificaties tijdens de oorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog onderging de HMS Indomitable meerdere aanpassingen om haar operationele capaciteit en overlevingsvermogen te verbeteren.
Vliegdek en Hangars
Om het aantal vliegtuigen dat kon worden gedragen te vergroten, werd al tijdens de bouw een tweede hangar toegevoegd. Gedurende de oorlog werden de liftmechanismen verbeterd om sneller vliegtuigen tussen de dekken te verplaatsen. Dit bood meer flexibiliteit in gevechtssituaties.
Luchtverdediging
In reactie op de toegenomen dreiging van luchtaanvallen, vooral tijdens operaties in de Middellandse Zee, werden extra 20 mm luchtafweerkanonnen toegevoegd. De vuurleidingssystemen werden geüpgraded om effectiever te reageren op snelle luchtaanvallen van vijandelijke vliegtuigen.
Radar en Communicatie
De Type 79-radar werd aangevuld met nieuwe radarvarianten, waaronder vroege versies van lucht- en oppervlaktedetectieradars. Dit verbeterde de detectie van inkomende aanvallen en vijandelijke scheepsbewegingen aanzienlijk. De Aircraft Direction Room werd verder gemoderniseerd om de grotere hoeveelheid informatie te verwerken.
Operationele geschiedenis
Vroege Dienstjaren (1941–1942)
De HMS Indomitable werd in oktober 1941 in dienst genomen. Haar eerste reis naar de West-Indische Eilanden in november 1941 eindigde abrupt toen ze op een rif nabij Jamaica liep. Dit vertraagde haar aankomst in Zuidoost-Azië, waardoor ze niet in staat was om Force Z luchtdekking te bieden bij de verdediging van Singapore. Force Z, waaronder HMS Repulse en HMS Prince of Wales, werd vernietigd door Japanse vliegtuigen in december 1941.
In januari 1942 vervoerde HMS Indomitable 48 Hawker Hurricanes naar de Oost-Indische Archipel om de verdediging van Singapore te versterken. Ondanks deze inspanning werden veel Hurricanes vernietigd op de grond tijdens Japanse bombardementen. Na de val van Singapore werd ze ingezet bij de Britse Oostelijke Vloot.
Indische Oceaan en Operatie Ironclad (1942)
In april 1942 nam HMS Indomitable deel aan pogingen om de Japanse Indiase Oceaan Raid te onderscheppen. Hoewel een directe confrontatie uitbleef, bleef het schip een grote rol spelen bij de bescherming van de Britse Oostelijke Vloot.
In mei 1942 nam HMS Indomitable deel aan Operatie Ironclad, de invasie van Frans Madagaskar. Haar vliegtuigen voerden aanvallen uit op vliegvelden en versterkingen, terwijl het schip vijandelijke schepen ondersteunde. Dit was een succesvolle operatie die de geallieerde controle over Madagaskar veiligstelde.
Middellandse Zee en Operatie Pedestal (1942)
Teruggekeerd naar Europa nam HMS Indomitable deel aan Operatie Pedestal in augustus 1942, een belangrijke konvooimissie om Malta te bevoorraden. Tijdens deze operatie werd ze geraakt door twee bommen van Duitse Junkers Ju 87’s. Hoewel zwaar beschadigd, slaagde ze erin om de haven te bereiken voor reparaties.
Latere Oorlogsoperaties (1943–1945)
Na reparaties keerde HMS Indomitable terug naar actieve dienst in de Middellandse Zee en ondersteunde de geallieerde invasie van Sicilië (Operatie Husky). In juli 1943 werd ze getorpedeerd door een Italiaanse SM.79 en moest opnieuw naar de Verenigde Staten voor reparaties.
In 1944 sloot ze zich aan bij de Britse Pacific Fleet en voerde bombardementen uit op Japanse posities in Sumatra en de Nicobar-eilanden. Tijdens een aanval op Sumatra in mei 1945 werd ze getroffen door een kamikaze-aanval, maar haar gepantserde vliegdek voorkwam ernstige schade.
Oorlogseinde en Nasleep
In augustus 1945 ondersteunde HMS Indomitable de bevrijding van Hongkong en voerde ze haar laatste gevechtsmissies uit tegen Japanse eenheden. Na de oorlog vervoerde ze de Britse rugbyploeg naar Australië en werd ze in 1947 in reserve geplaatst.
Conclusie
De HMS Indomitable speelde een cruciale rol in de Tweede Wereldoorlog als een aangepast vliegdekschip van de Illustrious-klasse. Haar ontwerp, met een verhoogde vliegdekcapaciteit, stelde haar in staat meer vliegtuigen te vervoeren dan haar zusterschepen, wat haar operationele flexibiliteit aanzienlijk vergrootte. Door de jaren heen onderging ze verschillende aanpassingen, waaronder verbeteringen in haar luchtverdediging en radarcapaciteiten, waardoor ze een belangrijk strategisch middel bleef in zowel de Atlantische als de Stille Oceaan.
Tijdens haar operationele carrière nam de HMS Indomitable deel aan belangrijke campagnes, waaronder Operatie Pedestal en bombardementen in de Stille Oceaan. Ondanks beschadigingen door vijandelijke aanvallen, zoals tijdens Operatie Pedestal en een kamikaze-aanval in 1945, bewees ze haar robuustheid en effectiviteit. Na de oorlog werd ze minder relevant door de veranderende technologie en operationele behoeften, en in 1955 werd ze uit dienst genomen.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: Royal Navy official photographer, Public domain, via Wikimedia Commons
- Beaver, Paul (1987). The British Aircraft Carrier. London: Patrick Stephens. ISBN 978-0-85059-877-3.
- Brown, David (1977). WWII Fact Files: Aircraft Carriers. New York: Arco Publishing. ISBN 0-668-04164-1.
- Campbell, John (1985). Naval Weapons of World War II. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 0-87021-459-4.
- Chesneau, Roger (1995). Aircraft Carriers of the World, 1914 to the Present: An Illustrated Encyclopedia. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 0-87021-902-2.
- Hobbs, David (2013). British Aircraft Carriers: Design, Development and Service Histories. Barnsley, UK: Seaforth Publishing. ISBN 978-1-84832-138-0.
- McCart, Neil (2000). The Illustrious & Implacable Classes of Aircraft Carrier 1940–1969. Cheltenham, UK: Fan Publications. ISBN 1-901225-04-6.
- Bronnen Mei1940
