De Mitsubishi Ki-46 was een tweemotorig verkenningsvliegtuig dat door het Japanse Keizerlijke Leger werd ingezet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit vliegtuig, bekend onder de Japanse legerbenaming Type 100 Command Verkenningsvliegtuig (一〇〇式司令部偵察機), kreeg van de Geallieerden de codenaam “Dinah”. Het toestel stond bekend om zijn snelheid en wendbaarheid, en speelde een rol in de strategische verkenningsoperaties van Japan gedurende het conflict.
Inhouds opgave
Ontwikkeling en ontwerp
De ontwikkeling van de Ki-46 begon op 12 december 1937, toen de Keizerlijke Japanse Legerluchtmacht een specificatie uitvaardigde voor een langeafstand verkenningsvliegtuig ter vervanging van de verouderde Mitsubishi Ki-15. Het nieuwe vliegtuig moest zes uur in de lucht kunnen blijven en snel genoeg zijn om vijandelijke jagers te ontlopen. Dit stelde strenge eisen aan het ontwerpteam van Mitsubishi, geleid door Tomio Kubo en Jojo Hattori.
Het resulterende ontwerp was een laagdekker met een intrekbaar staartwielonderstel en een smal, ovaalvormig rompprofiel. De bemanning bestond uit twee personen, een piloot en een waarnemer, die gescheiden waren door een grote brandstoftank. De brandstoftanks waren zowel in de romp als in de dunne vleugels ondergebracht, met een totale brandstofcapaciteit van 1.490 liter. De eerste motoren waren twee Mitsubishi Ha-26’s, die in nauwsluitende motorgondels waren geplaatst om de luchtweerstand te minimaliseren .
In november 1939 vloog het eerste prototype van de Ki-46. Hoewel het vliegtuig aanvankelijk te traag bleek met een maximumsnelheid van 540 km/u, werden andere aspecten als succesvol beoordeeld. Aangezien het toestel sneller was dan de toenmalige Japanse jagers, zoals de Nakajima Ki-43 en de A6M Zero van de marine, werd een beperkte productie goedgekeurd.
Specificaties van de Mitsubishi Ki-46
De specificaties van de Mitsubishi Ki-46, zoals het gebruikt werd tijdens de Tweede Wereldoorlog:
Algemene kenmerken
- Bemanning: 2 (piloot en waarnemer)
- Lengte: 11 meter (36 ft 1 in)
- Spanwijdte: 14,7 meter (48 ft 3 in)
- Hoogte: 3,88 meter (12 ft 9 in)
- Vleugeloppervlak: 32 m² (340 sq ft)
- Leeggewicht: 3.263 kg (7.194 lb)
- Totaal gewicht: 5.050 kg (11.133 lb)
- Maximaal startgewicht: 5.800 kg (12.787 lb)
Motoren
- Aandrijving: 2 × Mitsubishi Ha-102 (Leger Type 100, 14-cilinder luchtgekoelde radiaalmotoren)
- Vermogen per motor: 810 kW (1.080 pk) bij start
- Kruisvermogen: 787 kW (1.055 pk) bij 2.800 meter (9.200 ft)
Prestaties
- Maximumsnelheid: 604 km/h (375 mph) op 5.800 meter (19.000 ft)
- Kruissnelheid: 400 km/h (250 mph) op 4.000 meter (13.000 ft)
- Vliegbereik: 2.474 km (1.537 mi)
- Plafond: 10.720 meter (35.170 ft)
- Klimtijd: 8.000 meter (26.000 ft) in 17 minuten en 58 seconden
Bewapening
- Bewapening: 1 × 7,7 mm (0.303 in) Type 89 machinegeweer, flexibel gemonteerd in de achterste cockpit (niet op alle modellen aanwezig).
Verbeteringen en versies
Om de prestatieproblemen aan te pakken, rustte Mitsubishi de Ki-46 uit met krachtigere Ha-102 motoren, uitgerust met een tweetraps supercharger. Deze versie, de Ki-46-II, vloog voor het eerst in maart 1941 en voldeed aan de oorspronkelijke snelheidsvereisten. Deze versie werd in grootschalige productie genomen, met leveringen vanaf juli 1941 .
In juli 1942, met de dreiging van verbeterde Geallieerde jagers zoals de Supermarine Spitfire en de Lockheed P-38 Lightning, werd Mitsubishi opgedragen om een verder verbeterde versie te ontwikkelen, de Ki-46-III. Deze variant had krachtiger Mitsubishi Ha-112 motoren en een herontworpen neus, met een nieuw, aerodynamischer cockpitontwerp. De defensieve bewapening werd al snel weggelaten, omdat snelheid en hoogterendement de primaire verdediging van het vliegtuig waren. De Ki-46-III bereikte een topsnelheid van 630 km/u en werd vanaf december 1942 geproduceerd .
Tijdens operationele tests in maart 1944 werd ontdekt dat het vervangen van de uitlaatsystemen door individuele uitlaatpijpen extra stuwkracht opleverde, wat de topsnelheid verhoogde tot 642 km/u. Deze verbeteringen zorgden ervoor dat de Ki-46-III superieur bleek aan de Tachikawa Ki-70, het vliegtuig dat bedoeld was om de Ki-46 te vervangen .
Operationele geschiedenis
De Mitsubishi Ki-46 werd voor het eerst ingezet door het Japanse leger in Mantsjoerije en China, waar zeven eenheden met het toestel werden uitgerust. Het vliegtuig werd ook door de Japanse Keizerlijke Marine gebruikt voor verkenningsmissies boven de noordelijke kusten van Australië en Nieuw-Guinea .
Tijdens de Pacific War werd de Ki-46 ingezet voor verkenningsmissies boven Zuidoost-Azië, waaronder Birma, Indochina, Thailand en de Indische Oceaan. Het vliegtuig werd door de Britse Royal Air Force in Birma gezien als een moeilijk te onderscheppen tegenstander. Slechts af en toe slaagden Britse piloten erin een Ki-46 neer te halen, zoals op 25 september 1944, toen Flying Officer Wittridge een Ki-46 neerschoot met een speciaal aangepaste Spitfire Mk VIII .
Een van de meest prominente Amerikaanse gevechtspiloten, Richard Bong, slaagde erin een Ki-46 neer te schieten boven de kust van Papoea-Nieuw-Guinea in 1942. Het toestel werd ook gebruikt als onderscheppingsvliegtuig tijdens de laatste oorlogsmaanden, bewapend met zware kanonnen om B-29 Superfortresses aan te vallen boven Japan. Echter, de Ki-46 bleek onstabiel voor precisieschoten met het 37 mm kanon en had last van andere tekortkomingen, zoals een gebrek aan bepantsering en niet-zelfdichtende brandstoftanks .
Varianten
Gedurende zijn productieleven kende de Ki-46 verschillende versies, elk aangepast aan specifieke operationele vereisten. Hieronder een overzicht van de belangrijkste varianten:
- Ki-46: Prototypeversie.
- Ki-46 I: De eerste productieversie voor verkenningsdoeleinden.
- Ki-46 II: De eerste operationele versie, verbeterd met Ha-102 motoren.
- Ki-46 II KAI: Driezits trainingsversie voor radio- en navigatieopleiding, een conversie van de Ki-46 II.
- Ki-46 III: Versie met verbeterde aerodynamica en krachtigere motoren. De neus werd opnieuw ontworpen voor betere snelheid en wendbaarheid.
- Ki-46 III-KAI: Een nachtjager variant, uitgerust met kanonnen gericht in een omhoog en vooruit positie voor aanvallen op vijandelijke bommenwerpers.
- Ki-46 IV: Prototypeversie met turbo-aangedreven motoren voor betere prestaties op grotere hoogtes.
- Ki-46 IVa/b: Ongebouwde ontwerpen voor verdere verkenning en onderschepping .
Conclusie
De Mitsubishi Ki-46 was een van de meest geavanceerde verkenningsvliegtuigen die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ingezet door het Japanse Keizerlijke Leger. Door zijn snelheid en hoogterendement speelde het toestel een essentiële rol in de strategische verkenningsmissies, ondanks de opkomst van geavanceerdere Geallieerde jagers. De vele varianten van de Ki-46 getuigen van de voortdurende inspanningen van Japan om te reageren op de veranderende eisen van de luchtstrijd. Met meer dan 1.742 gebouwde toestellen blijft de Ki-46 een opmerkelijk voorbeeld van de luchtvaarttechnologie van zijn tijd.
Bronnen en meer informatie
- Francillon, René J. Japanese Aircraft of the Pacific War. Putnam & Company Ltd, 1979.
- Mikesh, Robert C., and Abe, Shorzoe. Japanese Aircraft, 1910-1941. Naval Institute Press, 1990.
- Afbeelding: 撮影者不明, Public domain, via Wikimedia Commons
- Green, William. Warplanes of the Second World War, Volume Three: Fighters. Macdonald & Co, 1961.
- Mondey, David. The Concise Guide to Axis Aircraft of World War II. Chancellor Press, 1996.
- Jane’s Fighting Aircraft of World War II. Studio Editions, 1989.
- Peattie, Mark R. Sunburst: The Rise of Japanese Naval Air Power, 1909-1941. Naval Institute Press, 2001.
- Bronnen Mei1940
