HMS Maori was een Tribal-class torpedobootjager van de Royal Navy, genoemd naar de inheemse Māori van Nieuw-Zeeland. Gedurende de Tweede Wereldoorlog diende zij in de Middellandse Zeevloot van het Verenigd Koninkrijk. HMS Maori werd in 1942 gebombardeerd en tot zinken gebracht door Duitse vliegtuigen in de haven van Malta. Het wrak werd later geborgen en buiten de Grote Haven tot zinken gebracht, waar het nu een populaire duiklocatie is.
Inhouds opgave
Algemene kenmerken van HMS Maori
HMS Maori was een van de geavanceerde Tribal-class torpedobootjagers, ontworpen om de gevechtscapaciteit van bestaande destroyer-flottieljes te verbeteren en te wedijveren met de grotere destroyers die door andere landen werden gebouwd.
Specificaties
- Klasse en type: Tribal-class torpedobootjager
- Waterverplaatsing:
- Standaard: 1.891 lange ton (1.921 ton)
- Vol beladen: 2.519 lange ton (2.559 ton)
- Lengte: 114,9 m (377 ft)
- Breedte: 11,13 m (36 ft 6 in)
- Diepgang: 3,43 m (11 ft 3 in)
- Vermogen:
- 3 Admiralty 3-drum ketels
- 44.000 pk (33.000 kW)
- Voortstuwing: 2 schachten; 2 stoomturbines met tandwieloverbrenging
- Snelheid: 36 knopen (67 km/h; 41 mph)
- Bereik: 5.700 zeemijlen (10.600 km) bij 15 knopen (28 km/h)
- Bemanning: 190 officieren en matrozen
- Sensortechnologie: ASDIC (sonar)
- Bewapening:
- 4 × tweeling 4,7-inch (120 mm) kanonnen
- 1 × viervoudig 2-ponder (40 mm) luchtafweerkanon
- 2 × viervoudige 0,5-inch (12,7 mm) luchtafweermitrailleurs
- 1 × viervoudige 21-inch (533 mm) torpedobuizen
- 20 dieptebommen met rek en werpers
Ontwerp en bewapening
De Tribal-klasse was een antwoord op de behoefte aan krachtigere torpedobootjagers met een superieure vuurkracht. HMS Maori, net als haar zusterschepen, was uitgerust met acht 4,7-inch Mark XII kanonnen in vier tweelingopstellingen, geplaatst in ‘A’, ‘B’, ‘X’ en ‘Y’-posities. Deze opstelling stelde de torpedobootjager in staat om zowel offensief als defensief aanzienlijke vuurkracht te leveren.
Anti-luchtdoelverdediging
De aanvankelijke luchtafweeruitrusting van HMS Maori bestond uit een viervoudig 40 mm “pom-pom” kanon en twee viervoudige 0,5-inch mitrailleurs. Later bleek uit ervaringen tijdens de Noorse campagne dat deze uitrusting onvoldoende bescherming bood tegen luchtaanvallen. Dit leidde tot aanpassingen waarbij het ‘X’-kanon werd vervangen door twee QF 4-inch Mark XVI dual-purpose kanonnen en de toevoeging van Type 285 radar.
Torpedo- en anti-onderzeebootuitrusting
HMS Maori was uitgerust met een viervoudige torpedobuisinstallatie en beschikte over ASDIC-sonar voor het detecteren van onderzeeboten. De standaarduitrusting bestond uit 20 dieptebommen, verhoogd tot 30 tijdens oorlogstijd en zelfs verder uitgebreid naarmate de oorlog vorderde.
Geschiedenis van HMS Maori
HMS Maori werd in 1935 besteld als onderdeel van de Naval Estimates en was het tweede schip met deze naam in de Royal Navy. Ze werd op 6 juli 1936 te water gelaten in de scheepswerf van Fairfield Shipbuilding and Engineering Company in Govan, Schotland, en werd op 2 september 1937 gedoopt door mevrouw W.J. Jordan. De bouwkosten bedroegen £340.622, exclusief wapens en communicatieapparatuur.
Vroege dienstjaren
Na haar indienststelling in december 1938 werd HMS Maori ingedeeld bij de divisie van HMS Cossack. Ze patrouilleerde aanvankelijk in de Middellandse Zee en keerde in oktober 1939 terug naar het Verenigd Koninkrijk om deel te nemen aan konvooibescherming en patrouillemissies in de Noordzee en het noorden van de Atlantische Oceaan. Tijdens de Noorse campagne in 1940 leed de Royal Navy zware verliezen, wat aanleiding gaf tot verbeteringen in de luchtafweeruitrusting van de Tribal-klasse.
Bijdrage aan de ondergang van de Bismarck
HMS Maori speelde een belangrijke rol in de jacht op de Duitse slagschip Bismarck in mei 1941. Samen met HMS Cossack, HMS Sikh en HMS Zulu onderschepte ze de Bismarck en voerde gedurende de nacht van 26 mei torpedo-aanvallen uit om het schip uit te putten. Hoewel deze aanvallen geen directe treffers opleverden, hielpen ze de bemanning van de Bismarck te verzwakken door het verhinderen van slaap. Hierdoor konden de Britse slagschepen de volgende dag effectiever aanvallen. Na de vernietiging van de Bismarck hielp HMS Maori bij het redden van overlevenden.
Slag bij Kaap Bon en ondergang
HMS Maori nam deel aan de Slag bij Kaap Bon in december 1941, waar zij diende in de 14e Destroyer Flotilla. Op 12 februari 1942 werd HMS Maori in de haven van Malta aangevallen door Duitse bommenwerpers en zonk, waarbij één bemanningslid omkwam. Het schip werd in 1945 geborgen en buiten de haven van Grand Harbour tot zinken gebracht.
Het wrak van HMS Maori
Het wrak van HMS Maori ligt op enkele honderden meters van de kust bij Valletta, Malta. Het voorste deel rust op een diepte van 14 meter op een zandbodem. Het achterste deel van het schip werd achtergelaten in diepere wateren tijdens het verslepen van het wrak van Grand Harbour naar Marsamxett Harbour. Het wrak trekt tegenwoordig veel duikers aan dankzij het zichtbare gedeelte van de voorste opbouw en de aanwezigheid van zeeleven.
Conclusie
HMS Maori was een belangrijk onderdeel van de Royal Navy’s Tribal-class torpedobootjagers en speelde een cruciale rol in verschillende operaties tijdens de Tweede Wereldoorlog, waaronder de jacht op de Bismarck. Hoewel zij haar carrière eindigde in Malta na een Duitse luchtaanval, leeft haar nalatenschap voort door de historische waarde en het belang als duiklocatie.
Bronnen en meer informatie
- Lenton, H.T. “British & Empire Warships of the Second World War.”
- Afbeelding: HMS Maori Public Domain, Wiki Commens
- Bronnen Mei1940
- Friedman, Norman. “British Destroyers and Frigates, the Second World War and After.”
- Whitley, M.J. “Destroyers of World War Two: An International Encyclopedia.”
- Hodges, Peter. “Tribal Class Destroyers.”
- English, John. “Afridi to Nizam: British Fleet Destroyers 1937–43.”
- Archief van de Subway Dive Centre, voor details over het wrak van HMS Maori.
.jpg){kind=link}