De T-43 medium tank was een prototype van een Sovjet medium tank die werd ontwikkeld tijdens de Tweede Wereldoorlog als een mogelijke vervanging voor zowel de T-34 medium tank als de KV-1 zware tank. Het doel van dit project was het ontwerpen van een medium tank met zwaardere bepantsering. De snelle technologische ontwikkelingen in Duitse tanks zorgden echter voor een verschuiving van prioriteiten, waardoor het project werd stopgezet en de T-43 uiteindelijk nooit in productie werd genomen.
Inhouds opgave
Ontwikkeling van de T-43: De zoektocht naar een universele tank
Achtergrond en noodzaak
In mei 1942 begon het Rode Leger te maken te krijgen met geavanceerde Duitse tanks die waren uitgerust met het nieuwe lange 75mm KwK 40-kanon. Dit kanon bleek in staat om de bepantsering van de T-34 medium tank op grote afstand te doorboren, waardoor het Rode Leger dringend behoefte had aan een tank die zowel de mobiliteit van de T-34 als de zwaardere bepantsering van een zware tank kon combineren.
De start van het T-43 project
Als reactie op deze bedreiging gaf het Sovjet Hoofd Directoraat van Gepantserde Troepen (GABTU) in juni 1942 de opdracht aan twee tankontwerp-bureaus om een “universele tank” te ontwerpen. Dit ontwerp moest de bescherming van een zware tank combineren met de mobiliteit van de T-34. Het SKB-2 ontwerp-bureau in Chelyabinsk startte het KV-13 programma, wat uiteindelijk zou leiden tot de succesvolle IS (Iosif Stalin) zware tanks. Tegelijkertijd begon het Uralvagonzavod-complex in Nizjni Tagil aan de ontwikkeling van de T-43 medium tank.
Het ontwerp van de T-43 werd sterk beïnvloed door eerdere werken van het Morozov Ontwerp-Bureau, dat eerder de T-34 had ontwikkeld. Dit bureau kon voortbouwen op hun eerdere werk aan het geavanceerde T-34M project, dat in 1941 was geannuleerd na de Duitse invasie van de Sovjet-Unie.
Technische specificaties van de T-43
- Massa: 34 ton
- Lengte: 8,10 m
- Breedte: 3,00 m
- Hoogte: 2,58 m
- Bemanning: 4
- Pantserdikte: 16–90 mm
- Hoofdbewapening: 76,2mm F-34 tankkanon
- Secundaire bewapening: 1 × 7,62mm DT machinegeweer
- Motor: V-2-34 diesel, 500 pk (373 kW)
- Vermogen-gewichtverhouding: 15 pk/ton
- Ophanging: Torsiestang ophanging
- Operationeel bereik: 240 km
- Maximale snelheid: 50 km/h
De eerste prototype van de T-43 werd voltooid in maart 1943. In vergelijking met de T-34, beschikte de T-43 over een nieuw pantserontwerp en een vernieuwde toren. De T-43 maakte gebruik van een ruimtebesparende torsiestangophanging in plaats van de Christie-ophanging die in de T-34 werd gebruikt, en had een nieuwe vijf-versnellingsbak. De toren was ontworpen voor een bemanning van drie, met een commandokoepel voor een volledig zicht rondom. Dit was een aanzienlijke verbetering ten opzichte van de tweemans toren van de T-34, waarin de commandant werd afgeleid door de noodzaak om het hoofdkannon te herladen.
Het einde van de T-43 en de opkomst van de T-34-85
Beperkingen van de T-43
Hoewel de T-43 op veel gebieden een verbetering was ten opzichte van de T-34, bleek tijdens de testen in Kubinka dat de zwaardere T-43 niet kon wedijveren met de mobiliteit van de T-34. Bovendien was het pantser van de T-43 nog steeds onvoldoende om het Duitse 88mm kanon te weerstaan, wat een kritiek probleem vormde gezien de verbeterde Duitse tanktechnologie.
Strategische heroverweging en ontwikkeling van de T-34-85
Na de Slag om Koersk werd duidelijk dat de grootste zwakte van de T-34 niet zijn bepantsering was, maar de beperkte effectiviteit van zijn 76,2mm kanon tegen het voorste pantser van de nieuwe Duitse Tiger- en Panther-tanks. Wat nodig was, was een krachtiger kanon in plaats van dikkere bepantsering.
De toren van de T-43 werd daarom aangepast om een effectiever 85 mm kanon te huisvesten, wat vervolgens op de romp van de T-34 werd gemonteerd. Dit leidde tot de ontwikkeling van de T-34-85, die in massaproductie werd genomen. Hierdoor werd het T-43 project geannuleerd, aangezien de verbeterde T-34-85 zowel betere bewapening bood als de bestaande productielijnen niet significant hoefden te worden aangepast.
Productie en Sovjet productiefilosofie
De keuze om een bestaand ontwerp te verbeteren in plaats van een geheel nieuwe tank te ontwikkelen, was kenmerkend voor de Sovjet productiefilosofie, die grote nadruk legde op massaproductie. Hoewel Duitsland, met bijna dubbel zoveel industriële middelen als de Sovjet-Unie, te kampen had met productie- en logistieke problemen bij de introductie van nieuwe, technisch superieure tankmodellen, wisten de Sovjets door hun pragmatische aanpak de productiviteit te maximaliseren.
Het resultaat was dat de Sovjet-Unie T-34-85 tanks produceerde met een snelheid van 1.200 per maand, terwijl Duitsland slechts met moeite 180 Panther tanks per maand kon vervaardigen. Dit overwicht in productiecapaciteit speelde een cruciale rol in het verloop van de oorlog aan het oostfront.
Vergissing van de Duitse inlichtingendienst
Toen de T-34-85 voor het eerst in gevechten verscheen, werd deze door de Duitse inlichtingendienst aanvankelijk foutief geïdentificeerd als de “T-43”. Dit misverstand was gebaseerd op rapporten over Sovjet tankonderzoek, die blijkbaar de verbeterde T-34-85 hadden verward met het geannuleerde T-43 project.
Conclusie
Het T-43 project vertegenwoordigt een belangrijke fase in de ontwikkeling van Sovjet tanks tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hoewel de tank zelf nooit in productie is genomen, heeft de ontwikkeling ervan geleid tot belangrijke inzichten die uiteindelijk hebben bijgedragen aan de verbetering van de T-34. De keuze om het T-43 project te annuleren ten gunste van de productie van de T-34-85 illustreert de pragmatische en efficiënte aanpak van de Sovjet-Unie ten aanzien van oorlogsmateriaal, wat cruciaal was voor hun uiteindelijke overwinning in de oorlog.
Bronnen en meer informatie
- Military History Encyclopedia
- Tank Archives
- Bronnen Mei1940
- Afbeelding: unkrown, Public domain, via Wikimedia Commons
