Ontwikkeling en mislukking van de Sovjet KV-13 tank

De Sovjet KV-13 tank uit 1942, een experimenteel model ontworpen om de T-34 en KV-1 tanks te vervangen.
De experimentele Sovjet KV-13 tank tijdens tests in 1942, ontworpen als vervanger voor zowel de T-34 als de KV-1.

De KV-13, ook wel bekend als de KB-13, was een experimentele Sovjet middelzware tank die werd ontwikkeld tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het project werd uitgevoerd door het SKB-2 ontwerp bureau van de Chelyabinsk Kirov Plant tussen eind 1941 en begin 1942. De KV-13 was bedoeld als een “universele” tank die zowel de T-34 middelzware tanks als de KV-1 zware tanks moest vervangen in de productie. Ondanks de ambitieuze doelen, kwam de tank nooit in produictie.

Ontwikkeling van de KV-13

In het begin van de Tweede Wereldoorlog stond het Rode Leger voor de uitdaging om zowel de middelzware als de zware tanks te verbeteren. De T-34 was een succesvolle middelzware tank, terwijl de KV-1 diende als zware tank met een aanzienlijke pantserbescherming. Echter, de productie van beide tanks was kostbaar en complex. Het idee ontstond om één universele tank te ontwikkelen die de rol van zowel de T-34 als de KV-1 kon overnemen. Deze tank zou de bewegelijkheid van de T-34 combineren met de bepantsering van de KV-1, waardoor er efficiënter kon worden geproduceerd zonder in te leveren op slagkracht en bescherming.

Het ontwerp en de prototypen

Het ontwerp van de KV-13 begon eind 1941, waarbij de tank werd gebaseerd op het chassis van de KV-1. De leiding van het project lag in handen van N.V. Tseits, de hoofdontwerper van de SKB-2 afdeling van de Chelyabinsk Kirov Plant. Na zijn overlijden in juli 1942 werd de leiding overgenomen door N.F. Shashmurin. Onder zijn leiding werd het ontwerp aangepast en verfijnd.

Het eerste prototype van de KV-13 werd voltooid in de lente van 1942. Dit model had een maximale bepantsering van 120 mm, wat het aanzienlijk sterker maakte dan de meeste tanks van die tijd. De tank was uitgerust met een 76 mm M1941 ZiS-5 kanon en een 7,62 mm DT-29 machinegeweer als secundaire bewapening. Ondanks deze indrukwekkende specificaties, bleken de eerste tests in de herfst van 1942 dat de mechanische betrouwbaarheid te wensen overliet. De bepantsering moest worden versterkt, en de tank zou moeten worden uitgerust met een nieuwe, driemans toren.

Mislukte pogingen en het einde van het project

In december 1942 begon de productie van twee aangepaste prototypes. Deze versies waren aanzienlijk verbeterd met dikkere bepantsering en een verbeterd onderstel. Toch bleek tijdens verdere tests dat de tank nog steeds niet voldeed aan de verwachtingen. De complexiteit van de productie en de technische problemen zorgden ervoor dat de KV-13 niet op grote schaal werd geproduceerd.

In plaats daarvan werd besloten om de ontwikkeling van de T-34 voort te zetten, die inmiddels was verbeterd en eenvoudiger te produceren was. De KV-13 werd uiteindelijk niet meer beschouwd als een middelzware tank, maar leidde tot de ontwikkeling van de IS-1 zware tank, die in 1943 werd geïntroduceerd.

Technische specificaties van de KV-13

De KV-13 was ontworpen met de bedoeling om de kenmerken van zowel middelzware als zware tanks te combineren. Hieronder volgen de belangrijkste specificaties van het voertuig:

  • Massa: 32 ton
  • Lengte: 6,65 meter (21 ft 10 in) met het kanon naar voren gericht
  • Breedte: 2,8 meter (9 ft 2 in)
  • Hoogte: 2,5 meter (8 ft 2 in)
  • Bemanning: 4 personen
  • Pantser: maximaal 120 mm
  • Hoofd bewapening: 76 mm M1941 ZiS-5 kanon
  • Secundaire bewapening: 1 × 7,62-mm DT-29 machinegeweer
  • Motor: Kharkiv V-2 V12, vloeistofgekoelde dieselmotor met 600 pk (450 kW)
  • Vermogen/gewicht: 18,8 pk/t (14,0 kW/t)
  • Ophanging: torsie ophanging
  • Grondspeling: 450 mm (18 in)
  • Operationeel bereik: 320 km (200 mijl)
  • Maximale snelheid: 65 km/h (40 mph)

Verbeterde bepantsering

Een van de belangrijkste kenmerken van de KV-13 was de verbeterde bepantsering. De tank maakte gebruik van gegoten pantserdelen, wat destijds geavanceerd was. Dit stelde de ontwerpers in staat om het ongebruikte interne volume te verkleinen en de frontale pantserbescherming van de tank tot 120 mm op te voeren. De toren had een pantserdikte van maximaal 85 mm, wat aanzienlijk beter was dan de eerdere KV-1 modellen.

Motor en ophanging

De KV-13 was uitgerust met een krachtige Kharkiv V-2 V12 dieselmotor, die 600 pk produceerde. Deze motor was al gebruikt in eerdere Sovjet tanks en was bekend om zijn betrouwbaarheid. De torsie ophanging van de KV-13, in combinatie met het verbeterde onderstel, zorgde ervoor dat de tank een maximale snelheid van 65 km/h kon bereiken, wat opmerkelijk was voor een voertuig met een dergelijke bepantsering.

De overgang naar de IS-1

Ondanks de inspanningen om de KV-13 tot een succesvolle tank te maken, bleef het project achter bij de verwachtingen. De voortdurende problemen met de mechanische betrouwbaarheid en de complexiteit van het ontwerp zorgden ervoor dat het project in 1943 werd stopgezet. Echter, het werk dat werd verricht aan de KV-13 was niet voor niets. De opgedane ervaring en de geleerde lessen werden toegepast bij de ontwikkeling van de IS-1 zware tank, die de basis vormde voor de latere IS-serie tanks.

De IS-1, die soms wordt aangeduid als Object 237, was direct afgeleid van de KV-13. Het ontwerp van de IS-1 profiteerde van de verbeteringen die waren aangebracht in de KV-13 prototypes, maar ging verder door nog zwaardere bepantsering en een krachtiger kanon te integreren. De IS-1 en zijn opvolgers speelden een cruciale rol in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog en werden de ruggengraat van de Sovjet tankmacht in de jaren na de oorlog.

Conclusie

De KV-13 was een ambitieus project dat werd geboren uit de noodzaak om de productie van Sovjet tanks te vereenvoudigen en te verbeteren tijdens een kritieke periode in de Tweede Wereldoorlog. Ondanks de innovatieve ideeën en de aanzienlijke inspanningen van het ontwerpteam, slaagde de KV-13 er niet in om de productie van de T-34 en KV-1 tanks te vervangen. De technische problemen en de complexiteit van het ontwerp bleken onoverkomelijk, wat leidde tot de beëindiging van het project. Toch markeerde de KV-13 een belangrijke stap in de ontwikkeling van de Sovjet tankontwerpfilosofie, en de lessen die werden geleerd bij het ontwerpen en testen van de KV-13 droegen bij aan de uiteindelijke creatie van de succesvolle IS-serie tanks.

Bronnen en meer informatie

  1. Chelyabinsk Kirov Plant Archives
  2. Soviet Tank Development Records 1941-1943
  3. Memoirs of N.F. Shashmurin, head designer of the KV-13 project
  4. Bronnen Mei1940
  5. Afbeelding: KV-13 in 1942 Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International via Wiki Commens