De HMS Kandahar (F28) was een torpedobootjager van de K-klasse in dienst van de Britse Royal Navy tijdens de Tweede Wereldoorlog. Genoemd naar de stad Kandahar in Afghanistan, speelde het schip een belangrijke rol in verschillende operaties, waaronder acties tegen Duitse schepen en een cruciale missie in de Middellandse Zee.
Inhouds opgave
Ontwerp en technische specificaties
Algemeen ontwerp
De torpedobootjagers van de K-klasse waren gebaseerd op het ontwerp van de eerdere J-klasse, maar zonder de mogelijkheid om als mijnenveger te dienen. Het ontwerp was bedoeld om flexibel in te zetten te zijn tijdens verschillende missies op zee, van konvooibescherming tot offensieve acties.
Afmetingen en gewicht:
- Waterverplaatsing: 1.690 lange ton bij standaardbelading en 2.330 lange ton bij volledige belading
- Lengte: 103,5 meter (339 voet en 6 inch)
- Breedte: 10,7 meter (35 voet)
- Diepgang: 2,7 meter (9 voet)
Voortstuwing en prestaties
De voortstuwing van de HMS Kandahar werd verzorgd door Parsons-turbines, die werden aangedreven door twee Admiralty-driedrums ketels. Deze turbines leverden een gecombineerd vermogen van 40.000 pk, wat een maximale snelheid van 36 knopen (67 km/u) opleverde.
Bereik:
Bij een snelheid van 15 knopen had het schip een actieradius van ongeveer 5.500 zeemijl (10.200 km).
Bemanning:
De standaardbemanning bestond uit 183 officieren en matrozen, die verantwoordelijk waren voor de navigatie, bewapening en andere essentiële taken aan boord.
Bewapening en verdediging
De HMS Kandahar was uitgerust met een breed scala aan wapens die haar geschikt maakten voor offensieve en defensieve acties.
Hoofdgeschut
- Hoofdkanonnen: Zes 4,7-inch (120 mm) Mark XII-kanonnen, gemonteerd in drie dubbele torens. Twee torens bevonden zich voor de brug in een zogenaamde “superfiring”-opstelling, terwijl de derde achter de hoofdsuperstructuur was geplaatst.
Luchtverdediging
De luchtverdediging bestond uit verschillende snelvuurwapens, waaronder:
- Een viervoudig 2-ponder “pom-pom” luchtafweerkanon
- Twee viervoudige 0,5-inch Vickers Mk III-machinegeweren
Torpedo’s en dieptebommen
- Torpedobuizen: Twee bovenwateropstellingen met elk vijf 21-inch (533 mm) torpedobuizen
- Dieptebommen: Twee dieptebomwerpers en een rek voor 20 dieptebommen zorgden voor anti-onderzeebootcapaciteiten.
Sonar (ASDIC) en detectiemiddelen
De HMS Kandahar beschikte over ASDIC, een vroege vorm van sonar, waarmee vijandelijke onderzeeboten onder water konden worden gedetecteerd. Dit systeem zond geluidsgolven uit die weerkaatsten op onderwaterobjecten, waardoor de afstand en richting van een onderzeeër via peilingen konden worden vastgesteld. Daarnaast was het schip uitgerust met High-Frequency Direction Finding (HF/DF), ook wel bekend als “Huff-Duff”. Dit systeem maakte gebruik van radiogolven om vijandelijke radio-uitzendingen te peilen en de richting van de bron nauwkeurig te bepalen. Samen vormden ASDIC en HF/DF een belangrijke combinatie die de HMS Kandahar in staat stelde vijandelijke onderzeeboten zowel onder water als via radiocommunicatie op te sporen en effectief te bestrijden.
De bewapening van de HMS Kandahar was ontworpen voor gebruik tegen zowel oppervlakteschepen als onderzeeboten en bood ondersteuning bij luchtverdediging.
Bouw en indienststelling
De HMS Kandahar werd gebouwd in de jaren 1930, tijdens een periode van versnelde maritieme herbewapening door de Royal Navy in reactie op de groeiende internationale spanningen.
- Lancering: 21 maart 1939
Het schip werd kort na haar indienststelling ingezet voor patrouillemissies en het beschermen van Britse belangen in de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee.
Operationele geschiedenis
De HMS Kandahar werd vanaf haar indienststelling ingezet bij een breed scala aan operaties tijdens de Tweede Wereldoorlog. Haar inzet omvatte zowel patrouillemissies in de Noord-Atlantische Oceaan als missies in de strategisch belangrijke Middellandse Zee.
Vroege operaties en succes in de Atlantische Oceaan
Op 21 februari 1940 onderschepte de HMS Kandahar samen met het zusterschip HMS Kimberley en de kruiser HMS Manchester een Duits blokkadebrekend vrachtschip, de SS Wahehe, nabij IJsland. Deze actie was onderdeel van de Britse inspanningen om Duitse schepen te blokkeren die probeerden grondstoffen en andere benodigdheden naar Duitsland te vervoeren.
De succesvolle onderschepping van de SS Wahehe was een vroege prestatie van de HMS Kandahar en benadrukte haar effectiviteit als onderdeel van Britse konvooi beschermingsoperaties.
Operaties in de Middellandse Zee en de Slag om Malta
Vanaf 1941 werd de HMS Kandahar overgeplaatst naar de Middellandse Zee, waar ze een cruciale rol speelde in het beschermen van Britse bevoorradingsroutes naar Malta. Malta was een strategisch belangrijk eiland dat door de asmogendheden werd belegerd. De bevoorrading ervan was van groot belang om het Britse verzet in de regio vol te houden.
De HMS Kandahar maakte deel uit van Force K, een Britse marine-eenheid die belast was met het aanvallen van Italiaanse en Duitse konvooien die voorraden naar Noord-Afrika brachten. Deze acties waren bedoeld om de bevoorrading van de asmogendheden te verstoren en het verloop van de veldslagen in Noord-Afrika te beïnvloeden.
De fatale missie: onderschepping van een Italiaans konvooi
Op 19 december 1941 werd de HMS Kandahar samen met andere schepen van Force K uitgezonden om een Italiaans konvooi op weg naar Tripoli te onderscheppen. Tijdens deze missie liep de Britse kruiser HMS Neptune op een mijn. Terwijl de HMS Kandahar probeerde hulp te bieden aan de beschadigde kruiser, raakte ze zelf een Italiaanse mijn.
De schade aan de HMS Kandahar was ernstig en onherstelbaar. Pogingen om het schip te redden mislukten, en de volgende dag werd ze door de Britse torpedobootjager HMS Jaguar tot zinken gebracht om te voorkomen dat ze in vijandelijke handen viel. Bij dit incident kwamen 73 bemanningsleden om het leven.
Betekenis van de HMS Kandahar binnen de Koninklijke Marine
De HMS Kandahar stond symbool voor de veelzijdige inzet van de Britse marine tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze speelde een actieve rol in zowel de bescherming van geallieerde konvooien als in offensieve operaties tegen vijandelijke schepen. Haar tragische einde tijdens de onderscheppingsmissie naar Tripoli benadrukte de risico’s die gepaard gingen met maritieme operaties in de mijnenvelden van de Middellandse Zee.
Conclusie
De HMS Kandahar was een van de vele torpedobootjagers die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ingezet om vitale maritieme routes te beschermen en vijandelijke logistiek te verstoren. Haar technische uitrusting, inclusief ASDIC, HF/DF en een uitgebreide bewapening, maakte haar geschikt voor zowel offensieve als defensieve missies. Hoewel ze uiteindelijk verloren ging tijdens een operatie, droeg ze bij aan de grotere inspanning van de Royal Navy om de controle over de zeeën te behouden.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: Royal Navy official photographer, Public domain, via Wikimedia Commons
- Lenton, H. T. (1998). British & Empire Warships of the Second World War. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-55750-048-7.
- Brown, David (2002). The Royal Navy and the Mediterranean: November 1940 – December 1941, Volume 1. Routledge, p. 224. ISBN 0-7146-5205-9.
- Alliston, John (1991). Destroyer Man. Ulverscroft, p. 76. ISBN 0-7089-2421-2.
- Caruana, Joseph (2006). “The Demise of Force K.” Warship International, XLIII (1): 99–111. ISSN 0043-0374.
- Colledge, J. J.; Warlow, Ben (2006) [1969]. Ships of the Royal Navy: The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy (Rev. ed.). London: Chatham Publishing. ISBN 978-1-86176-281-8.
- Bronnen Mei1940
