De Convair RIM-2 Terrier was een belangrijk tweefasig maritiem luchtdoelraketsysteem (SAM) voor de Amerikaanse marine, dat een belangrijke rol speelde in de verdediging van marineschepen gedurende de Koude Oorlog. Als een van de eerste raketsystemen die door de Verenigde Staten werden ontwikkeld, onderging de RIM-2 Terrier meerdere upgrades en verbeteringen tijdens zijn operationele diensttijd. Dit artikel biedt een diepgaand overzicht van de ontwikkeling, technische specificaties, operationele geschiedenis en latere toepassingen van de RIM-2 Terrier, met een focus op zijn belang voor de Amerikaanse en internationale marines.
Inhouds opgave
Ontwikkeling en Technische Specificaties
De ontwikkeling van de RIM-2 Terrier begon in het kader van het Bumblebee Project, dat was opgezet om een betrouwbaar luchtdoelraketsysteem te ontwikkelen voor de Amerikaanse marine. Dit project was gericht op het creëren van een “middelste verdedigingslaag” tegen luchtaanvallen, tussen de luchtverdediging door gevechtsvliegtuigen en het gebruik van luchtdoelkanonnen.
Eerste Versie en geleidingssystemen
De eerste versie van de Terrier, die in de jaren 1950 werd geïntroduceerd, gebruikte een straalvolgend geleidingssysteem, waarbij de raket een radarbundel volgde die door het lanceerplatform werd uitgezonden. Met een snelheid van Mach 1.8 en een bereik van 10 nautische mijlen (19 km) was deze vroege versie echter alleen effectief tegen subsonische doelen. De initiële afmetingen van de raket waren een diameter van 340 mm, een lengte van 8,08 meter, en een spanwijdte van 1,59 meter, met een gewicht van 1.392 kg. De lanceerboosters genereerden een stuwkracht van 23 kN.
Verbeteringen en Varianten
In 1958 werd de RIM-2C Terrier BT-3 geïntroduceerd, waarbij het ontwerp van de raket aanzienlijk werd verbeterd. Deze versie gebruikte een nieuwe motor, wat resulteerde in een hogere topsnelheid van Mach 3 en een verbeterd bereik. De oorspronkelijke voorwaartse stuurelementen werden vervangen door vaste strakes, terwijl de controle over de raket werd verplaatst naar de staart. Deze verbeteringen maakten de raket veel wendbaarder en doeltreffender tegen snellere en beter manoeuvreerbare doelen.
Een van de meest significante updates was de introductie van de RIM-2E variant, die semi-actieve radarhoming (SARH) gebruikte, wat het vermogen van de raket om laagvliegende doelen te volgen en te vernietigen aanzienlijk vergrootte. De laatste versie, de RIM-2F, breidde het bereik verder uit tot 40 nautische mijlen (74 km) dankzij een nog krachtigere motor.
Operationele Geschiedenis
De RIM-2 Terrier werd voor het eerst operationeel ingezet op de Boston-klasse kruisers in het midden van de jaren 1950. De eerste succesvolle operationele inzet vond plaats aan boord van de USS Canberra op 15 juni 1956. In zijn vroege jaren werd de raket ook kortstondig gebruikt door het United States Marine Corps (USMC), dat twee bataljons uitrustte met aangepaste zee-lanceerders voor landgebruik. Dit was de eerste keer dat het USMC beschikte over een operationeel luchtdoelraketsysteem.
Gebruik in de Amerikaanse Marine
Gedurende de jaren 1960 was de RIM-2 Terrier het belangrijkste luchtdoelraketsysteem op de meeste Amerikaanse marinekruisers en geleide-wapenfregatten. Het systeem was compacter dan het grotere RIM-8 Talos-systeem, waardoor het op kleinere schepen kon worden geïnstalleerd. De standaard installatie bestond uit een Mk 10-tweearmige lanceerinrichting met een magazijn van 40 raketten, al hadden sommige schepen uitgebreidere magazijnen met 60 of 80 raketten.
Naast de standaard explosieve koppen werd een nucleaire variant van de Terrier, de BT-3A(N), ontwikkeld en ingezet op enkele schepen, zoals de Belknap-klasse kruisers. Deze schepen hadden speciale veiligheidsmechanismen om de nucleaire raketten veilig te laden en te hanteren, waaronder een drie-ringig magazijnsysteem waarin de nucleaire raketten in het onderste magazijn werden opgeslagen.
Internationale gebruikers en decommissionering
Hoewel de RIM-2 Terrier vooral werd gebruikt door de Amerikaanse marine, werd het systeem ook geëxporteerd naar andere marines. De Italiaanse marine gebruikte het bijvoorbeeld op hun Andrea Doria-klasse kruisers en de kruiser Vittorio Veneto. De Koninklijke Nederlandse Marine rustte de kruiser De Zeven Provinciën (C802) uit met het Terrier-systeem.
Het systeem werd uiteindelijk in 1995 uit dienst genomen bij de Amerikaanse marine, toen het werd vervangen door de RIM-67 Standard ER (SM-1ER), die een groter bereik en een verbeterde betrouwbaarheid bood. De laatste buitenlandse gebruiker, de Italiaanse marine, decommissioneerde het systeem in 2006.
Combat Service
Een van de weinige keren dat de RIM-2 Terrier daadwerkelijk in gevechtsomstandigheden werd gebruikt, was tijdens de Slag bij Dong Hoi op 19 april 1972, toen een Terrier-raket werd afgevuurd door de USS Sterett en naar verluidt een Noord-Vietnamese MiG-17F straaljager neerschoot.
Gebruik voor Onderzoek
Naast zijn rol als luchtdoelraket, werd de RIM-2 Terrier ook veel gebruikt in wetenschappelijk onderzoek, voornamelijk als eerste trap in sonderraketten voor hoogteraketonderzoek. Het raketontwerp kon worden aangepast met verschillende bovenste trappen, zoals de Orion of Malemute, waardoor het systeem veelzijdig werd in onderzoeksomgevingen. Dit gebruik zette zich voort, zelfs nadat de raket was uitgefaseerd als een operationeel wapen.
Conclusie
De Convair RIM-2 Terrier speelde een cruciale rol in de vroege ontwikkeling van luchtdoelraketten en was een hoeksteen van de luchtverdediging van de Amerikaanse marine gedurende de Koude Oorlog. Door verschillende verbeteringen en upgrades bleef het systeem relevant voor de verdediging van marineschepen gedurende meerdere decennia. De Terrier legde de basis voor de volgende generatie luchtdoelraketten, zoals de RIM-67 Standard ER, en blijft een belangrijk hoofdstuk in de geschiedenis van marinewapensystemen.
Bronnen en meer informatie
- Smithsonian National Air and Space Museum – Een uitgebreide bron voor technische gegevens en de geschiedenis van luchtdoelraketten, waaronder de RIM-2 Terrier. URL: airandspace.si.edu
- Naval History and Heritage Command – Dit is de officiële website van de Amerikaanse marine, waar je gedetailleerde informatie kunt vinden over maritieme wapensystemen en hun gebruik in verschillende conflicten. URL: history.navy.mil
- Jane’s Defence – Bekend als een van de meest betrouwbare publicaties op het gebied van militaire technologie en geschiedenis. Jane’s biedt gedetailleerde beschrijvingen en historische context voor wapensystemen zoals de RIM-2 Terrier. URL: janes.com
- Federation of American Scientists (FAS) – FAS biedt technische informatie over een breed scala aan militaire wapensystemen, inclusief raketten zoals de RIM-2 Terrier. URL: fas.org
- GlobalSecurity.org – Deze website is een waardevolle bron voor informatie over militaire en defensie-infrastructuur, inclusief gedetailleerde beschrijvingen van raketsystemen. URL: globalsecurity.org
- Bronnen Mei1940
- Afbeelding: Fotoafdrukken Koninklijke Marine, CC0, via Wikimedia Commons
_(2158_070996).jpg){kind=link}