Vroege ontwikkeling van de Fw 61 helikopter door Focke

Hanna Reitsch bestuurt de Fw 61 V2 tijdens een historische demonstratievlucht in 1938 in het Deutschlandhalle stadion in Berlijn.
Hanna Reitsch bestuurt de Fw 61 V2 tijdens een demonstratie in Berlijn, waarmee ze de veelzijdigheid van het toestel toont.

De Focke-Wulf Fw 61, ontwikkeld door Professor Henrich Focke en zijn collega Gerd Achgelis, markeert een cruciaal punt in de luchtvaartgeschiedenis. Hun werk legde de basis voor de moderne helikoptertechnologie. Dit artikel bespreekt het ontwerp, de ontwikkeling en de operationele geschiedenis van de Fw 61, een van de eerste succesvolle helikopters.

Vroege inspanningen van Henrich Focke

Professor Henrich Focke was een pionier op het gebied van luchtvaarttechnologie en kwam tot de conclusie dat de beperkingen van autogyro’s – een vroege vorm van rotorvliegtuigen – konden worden overwonnen met een volledig aangedreven rotor, oftewel een helikopter. Door de ontwikkeling van de Fw 186 en de productie van de Cierva C.19 en C.30 autogyro’s onder licentie, kwam Focke tot dit inzicht.

In 1932 begon hij samen met ingenieur Gerd Achgelis aan het ontwerp van een helikopter. In 1934 bouwden zij een vrij vliegend model, aangedreven door een kleine tweetaktmotor, dat hun ideeën valideerde. Dit vroege model is tegenwoordig te zien in het Deutsches Museum in München, als eerbetoon aan hun inspanningen .

Ontwerp en technologie van de Fw 61

Op 9 februari 1935 ontving Focke de officiële opdracht om een prototype te bouwen, dat werd aangeduid als de Fw 61. Het luchtframe was gebaseerd op de Focke-Wulf Fw 44 Stieglitz, een betrouwbaar lesvliegtuig dat al in gebruik was. Dit luchtframe werd aangepast voor rotorvluchttechnologie .

Het ontwerp van de Fw 61 gebruikte rotorbladen gebaseerd op technologie van de Cierva Autogiro Company. Twee hoofdrotoren, gemonteerd op stalen buisconstructies aan weerszijden van de romp, werden aangedreven door een enkele radiale motor. Deze rotoren bestonden elk uit drie scharnierende, taps toelopende bladen. De rotoren draaiden in tegengestelde richting, wat het probleem van het reactiekoppel oploste, een veelvoorkomend probleem bij helikopters .

De rotoren werden aangedreven door een systeem van tandwielen en assen, en de controle over de vlucht werd bereikt door het aanpassen van de cyclic pitch en asymmetrische rotorhef. Een kleine propeller aan de voorkant van de motor zorgde ervoor dat de motor voldoende gekoeld bleef tijdens lage snelheden of hoveren, maar droeg nauwelijks bij aan de voorwaartse stuwkracht .

Eerste vluchten en prototypes

Er werden slechts twee exemplaren van de Fw 61 gebouwd. Het eerste prototype, aangeduid als V1 D-EBVU, maakte zijn eerste vrije vlucht op 26 juni 1936 onder leiding van piloot Ewald Rohlfs. Dit prototype toonde direct de potentie van het ontwerp. Het tweede prototype, V2 D-EKRA, werd begin 1937 voltooid en voerde zijn eerste vlucht uit. Op 10 mei 1937 bereikte dit toestel zijn eerste succesvolle autorotatielanding, waarbij de motor tijdens de vlucht werd uitgeschakeld .

Fa 224: Een sportvariant die nooit werd gebouwd

Naast het werk aan de Fw 61, begon Focke-Achgelis ook aan het ontwerp van een sportieve tweezitsvariant, de Fa 224. Dit model zou worden aangedreven door een Argus As 10C-motor en betere prestaties leveren dan de originele Fw 61. Echter, met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939 werden deze plannen nooit gerealiseerd .

Operationele geschiedenis van de Fw 61

In februari 1938 gaf de Fw 61 een indrukwekkende demonstratie in het Deutschlandhalle sportstadion in Berlijn. Onder de bekwame handen van piloot Hanna Reitsch, een van de bekendste Duitse testpiloten, vloog de helikopter binnenshuis en demonstreerde de veelzijdigheid en wendbaarheid van het toestel .

Het toestel vestigde verschillende records, waaronder een hoogterecord van 3.427 meter in juni 1938, waarmee het eerdere onofficiële record van de Sovjet-TsAGI 1-EA-helikopter uit 1932 werd gebroken . De Fw 61 vestigde ook een afstandsrecord van 230 kilometer in een rechte lijn .

Geen overlevende toestellen na de oorlog

Hoewel de Fw 61 vele technische en operationele mijlpalen bereikte, overleefden geen van de originele toestellen de Tweede Wereldoorlog. Tegenwoordig is er een replica van de Fw 61 te zien in het Hubschraubermuseum in Bückeburg, Duitsland, waar het de vroege geschiedenis van de helikopter herdenkt .

Specificaties van de Fw 61

De Fw 61 had indrukwekkende specificaties voor zijn tijd. Hieronder volgen de belangrijkste technische details van het toestel:

Algemene kenmerken

  • Bemanning: 1
  • Lengte: 7,3 m (23 ft 11 in)
  • Hoogte: 2,65 m (8 ft 8 in)
  • Leeggewicht: 800 kg (1.764 lb)
  • Maximaal startgewicht: 950 kg (2.094 lb)
  • Motor: 1 × Bramo Sh.14A 7-cilinder luchtgekoelde radiale motor, 119 kW (160 pk)
  • Hoofdroterdiameter: 2 × 7 m (23 ft 0 in)
  • Hoofdroteroppervlak: 76,97 m² (828,5 ft²)

Prestaties

  • Maximumsnelheid: 112 km/u (70 mph, 60 kn) op zeeniveau
  • Kruissnelheid: 90 km/u (56 mph, 49 kn)
  • Bereik: 230 km (140 mi, 120 nmi)
  • Plafond: 3.427 m (11.243 ft)
  • Klimsnelheid: 3,50 m/s (689 ft/min) .

Conclusie

De Focke-Wulf Fw 61 was een belangrijke stap in de ontwikkeling van helikoptertechnologie. Door het ontwerp van een toestel met aangedreven rotoren kon Focke-Achgelis een reeks records vestigen en de haalbaarheid van de helikopter bewijzen. Ondanks dat er slechts twee toestellen zijn gebouwd en geen van de originele toestellen de oorlog overleefde, blijft de Fw 61 een symbool van innovatie in de vroege luchtvaart. De ontwikkeling van de Fw 61 heeft de weg geëffend voor de verdere evolutie van helikopters, wat leidde tot de veelzijdige en onmisbare luchtvoertuigen die we vandaag kennen.

Bronnen en meer informatie

  1. Aircraft of the Third Reich – Vol. 2, William Green
  2. Afbeelding: ADLCC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
  3. Deutsches Museum München, “Helicopters: Early Designs”
  4. Hubschraubermuseum Bückeburg, “Fw 61 Replica Display”
  5. The Illustrated History of Helicopters, Igor Sikorsky
  6. Hanna Reitsch, “Flight Demonstrations of the Fw 61”
  7. Bronnen Mei1940