Kazuo Sakamaki (酒巻和男, Sakamaki Kazuo, 8 november 1918 – 29 november 1999) was een Japanse marineofficier die de geschiedenis inging als de eerste krijgsgevangene van de Tweede Wereldoorlog die door de Amerikaanse strijdkrachten werd gevangengenomen. Deze gebeurtenis markeerde een symbolisch keerpunt in het conflict tussen Japan en de Verenigde Staten.
Inhouds opgave
Vroege leven en militaire opleiding
Kazuo Sakamaki werd geboren in wat nu deel uitmaakt van de stad Awa, gelegen in de Tokushima Prefectuur, Japan. Hij was de tweede van acht zonen in een groot gezin. In 1940 voltooide hij zijn opleiding aan de Keizerlijke Japanse Marineacademie als onderdeel van de 68e promotie. Deze achtergrond bereidde hem voor op de militaire plicht die zijn leven drastisch zou veranderen.
Aanval op Pearl Harbor
Voorbereiding op de aanval
Op 7 december 1941 vond de aanval op Pearl Harbor plaats, een verrassingsaanval door de Japanse Keizerlijke Marine op de Amerikaanse marinebasis in Hawaï. Sakamaki was een van de tien zeelieden geselecteerd voor een gevaarlijke missie met vijf tweepersoons Ko-hyoteki-klasse mini-onderzeeërs. Elke onderzeeër had een specifieke taak om de defensie van de Amerikaanse vloot te doorbreken en zo de luchtmacht van de Japanse marine te ondersteunen bij de hoofdaanval.
Mislukking van de missie
De mini-onderzeeër van Sakamaki, de HA-19, liep vast op een rif nabij Waimanalo Beach op Oahu toen hij probeerde de haven binnen te dringen. De bronnen geven aan dat zijn vaartuig twee keer tegen een koraalrif botste en vervolgens zonk. Sakamaki probeerde samen met zijn bemanningslid, Kiyoshi Inagaki, de onderzeeër tot zinken te brengen met explosieven, maar dit mislukte. Inagaki verdronk tijdens de poging om de kust te bereiken, terwijl Sakamaki bewusteloos aanspoelde en werd ontdekt door de Amerikaanse soldaat David Akui.
Gevangenneming en gevangenschap
Sakamaki’s arrestatie markeerde hem als de eerste Japanse krijgsgevangene van de oorlog. Bij bewustwording bevond hij zich onder bewaking in een ziekenhuis. Zijn gevangenneming werd een gevoelige kwestie voor het Japanse militaire commando, dat zijn naam uit de officiële registers verwijderde en zijn familie informeerde dat hij gesneuveld was. De Japanse autoriteiten waren vastbesloten om het moreel hoog te houden en het stigma van gevangenschap te vermijden.
Symbolische rol van de HA-19
De HA-19, Sakamaki’s onderzeeër, werd geborgen en tentoongesteld in de Verenigde Staten om oorlogsbondsverkopen te promoten. Dit symboliseerde de Amerikaanse triomf en versterkte het moreel van het publiek. Het wrak van de onderzeeër was een tastbare herinnering aan de aanval en de vroege overwinningen van de VS in de propagandaoorlog.
Psychologische impact en gevangenschap
Sakamaki’s gevangenschap had een diepe psychologische impact op hem. In eerste instantie ervoer hij schaamte en vroeg hij om de gelegenheid om zelfmoord te plegen, een verzoek dat werd geweigerd. Naarmate de tijd verstreek, hervond Sakamaki zijn wil om te leven en besteedde hij zijn tijd in krijgsgevangenenkampen aan het leren van Engels en andere bezigheden. Zijn familie werd later op de hoogte gesteld van zijn status als vermist, maar werd aangespoord om deze informatie geheim te houden.
Bekering tot het christendom
Mitsuo Fuchida, de Japanse piloot die de aanval op Pearl Harbor leidde, raakte na de oorlog bevriend met Kazuo Sakamaki en werd beïnvloed door verhalen over vergeving en christelijke waarden. Tijdens een ontmoeting in Kanegasaki vertelde Fuchida over de goede behandeling door de Amerikanen en de opmerkelijke christelijke toewijding van Peggy Covell, een Amerikaanse vrouw wier ouders waren gedood door de Japanners. Ondanks haar verlies behandelde zij Japanse krijgsgevangenen met liefde en genegenheid. Deze ervaring maakte diepe indruk op Sakamaki, die hierdoor uiteindelijk zijn pacifistische overtuigingen versterkte en een bekering tot het christendom overwoog als een pad naar vergeving en vrede.
Naoorlogse terugkeer en reacties
In 1946, na het einde van de Tweede Wereldoorlog, keerde Sakamaki terug naar Japan. Hij werd geconfronteerd met afwijzing en negatieve reacties, waaronder brieven waarin hij werd aangespoord tot zelfmoord om de schande van zijn gevangenschap te verzoenen. Terwijl zijn gevallen kameraden postuum als helden werden geëerd, bleef Sakamaki’s naam uit officiële herdenkingen weggelaten. Deze behandeling illustreert de strenge Japanse erecodes ten aanzien van krijgsgevangenschap.
Een leven gewijd aan pacifisme
Na zijn terugkeer in Japan ontwikkelde Sakamaki een diepgeworteld pacifistisch geloof. Hij bleef een gereserveerd leven leiden, trouwde en stichtte een gezin. Hij publiceerde zijn memoires, getiteld I Attacked Pearl Harbor, maar vermeed verder het bespreken van zijn oorlogservaringen. Zijn oudste zoon, Kiyoshi, ontdekte later dat zijn naam mogelijk een eerbetoon was aan de overleden Kiyoshi Inagaki, de maritieme partner van zijn vader.
Professionele carrière bij Toyota
Sakamaki vond een nieuwe weg in het leven door bij Toyota Motor Corporation te gaan werken, waar hij zijn kennis van het Engels gebruikte om de exportactiviteiten te beheren. In 1969 werd hij benoemd tot president van de Braziliaanse dochteronderneming van Toyota, een functie die hij met succes bekleedde. Bij zijn terugkeer naar Japan in 1983 bleef hij bij het bedrijf tot zijn pensioen in 1987.
Late erkenning en publieke verschijning
Sakamaki weigerde lange tijd te spreken over de oorlog, tot hij in 1991 deelnam aan een conferentie in het National Museum of the Pacific War in Fredericksburg, Texas. Daar ontmoette hij zijn voormalige onderzeeër, die inmiddels in het museum werd tentoongesteld. Het emotionele moment waarin hij oog in oog stond met het vaartuig dat zijn lot had bepaald, werd breed uitgemeten en symboliseerde zijn verzoening met het verleden.
Overlijden en nalatenschap
Kazuo Sakamaki stierf op 29 november 1999 op 81-jarige leeftijd. Zijn leven weerspiegelt de complexe relatie van Japan met de concepten van eer, verlies en herstel na de Tweede Wereldoorlog. Zijn ervaringen als de eerste krijgsgevangene en latere pacifist geven een uniek inzicht in de persoonlijke kosten van oorlog en de lange schaduw die het werpt over degenen die erin gevangen raken.
Conclusie
Kazuo Sakamaki’s verhaal illustreert een uniek perspectief op de Tweede Wereldoorlog en de impact van persoonlijke keuzes binnen grotere historische gebeurtenissen. Van zijn gevangenschap en schaamte tot zijn latere leven als pacifist en bedrijfsleider, Sakamaki’s leven biedt waardevolle lessen over de menselijke veerkracht en de zoektocht naar vrede na conflict.
Bronnen en meer informatie
- Mukuda, Kayo. “Son of Japanese POW who survived Pearl Harbor attack reflects on post-WWII family history.” Mainichi Daily News, 4 december 2021.
- Sakamaki, Kazuo. I Attacked Pearl Harbor. Association Press, 1949.
- Tanaka, Shelley. Attack on Pearl Harbor: The True Story of the Day America Entered World War II. Hyperion Books for Children, 2001.
- Tsuneoka, Chieko. “Japan Hid Its Pearl Harbor POW. He Survived and Left a Tale of Resilience.” The Wall Street Journal, 7 december 2021.
- Goldstein, Richard. “Kazuo Sakamaki, 81, Pacific P.O.W. No. 1.” The New York Times, 21 december 1999.
- Burlingame, Burl. “World War II’s first Japanese prisoner shunned the spotlight.” Honolulu Star-Bulletin, 11 mei 2002.
