Het Würzburg-radarsysteem was een van de belangrijkste technologische innovaties van de Tweede Wereldoorlog. Dit door Telefunken ontwikkelde radarsysteem speelde een sleutelrol in de Duitse luchtafweer en nachtjageroperaties. Het apparaat, bekend onder de codenaam Würzburg, was een van de eerste pulserende radarsystemen die gebruikmaakten van decimetergolven.
Inhouds opgave
Ontwikkeling van het Würzburg-radarsysteem
Eerste Proeven en Samenwerking
De ontwikkeling van radar in Duitsland begon al in de vroege jaren 1930. In januari 1934 ontmoetten onderzoekers van Telefunken, zoals Wilhelm Runge, andere Duitse radarontwikkelaars, waaronder Rudolf Kühnhold en Hans Erich Hollmann. Hoewel de initiële ideeën door Runge als onhaalbaar werden beschouwd, ging de ontwikkeling door onder leiding van de nieuw gevormde Gesellschaft für elektroakustische und mechanische Apparate (GEMA). Deze groep werkte samen met bedrijven zoals C. Lorenz aan radarsystemen zoals Freya en Seetakt.
In 1935 besloot Wilhelm Runge zelf een radarproject te starten bij Telefunken, waarbij hij de nadruk legde op een vuurleidingsradar voor de korte afstand. In de zomer van dat jaar leverden experimenten een werkend prototype op. In 1938 versnelde een opdracht van de Duitse luchtmacht (Luftwaffe) de ontwikkeling, wat leidde tot het eerste functionele Würzburg-systeem.
Technische Specificaties van het FuMG 62
Het Würzburg-radarsysteem, officieel bekend als Funk-Messgerät FuMG 62, werkte op een frequentie van 560 MHz (golflengte: 53,6 cm) en zond pulsen uit met een lengte van twee microseconden. Dit zorgde voor een maximale reikwijdte van 29 km en een precisie van 25 meter. Het radarsysteem gebruikte een parabolische antenne met een diameter van drie meter, gemonteerd op een aanhanger voor mobiliteit.
Pulstechnologie
De Würzburg-radar was een van de eerste systemen die gebruik maakte van pulserende signalen, wat essentieel was voor het nauwkeurig bepalen van de afstand en hoogte van vijandelijke vliegtuigen. Het ontwerp maakte gebruik van een modulair systeem, wat de onderhoudbaarheid en operationele eenvoud verbeterde.
Modelvarianten van de Würzburg-radar
Würzburg A
De eerste seriemodellen, de Würzburg A, werden in 1940 geleverd. Deze systemen vereisten handmatige aanpassing van de antenne om het sterkste radarsignaal te vinden. Hoewel dit tijdrovend was, wist een luchtafweereenheid in Essen in mei 1940 met een Würzburg-radar succesvol een vijandelijk vliegtuig neer te halen.
Würzburg C
Latere modellen, zoals de Würzburg C, introduceerden verbeteringen in het richtsysteem. Dit model gebruikte twee zenders die afwisselend werkten en het signaal weergaven op een oscilloscoopscherm, wat een snellere en nauwkeurigere doelregistratie mogelijk maakte.
Würzburg D
In 1941 werd de Würzburg D geïntroduceerd, voorzien van een zogenaamde quirl-antenne. Dit systeem gebruikte een draaiende offsetontvanger die de nauwkeurigheid verder verbeterde. De Würzburg D leverde een precisie van twee graden in azimut en drie graden in elevatie.
Würzburg-Riese: Een Grotere Versie
Hoewel de Würzburg-radar nuttig was, had het beperkingen in nauwkeurigheid en reikwijdte. Daarom werd het Würzburg-Riese (FuMG 65) ontwikkeld, een versie met een parabolische antenne van 7,5 meter. Dit systeem had een reikwijdte van 70 km en een precisie van 0,2 graden in azimut en 0,1 graden in elevatie.
De Würzburg-Riese was te groot en zwaar (15 ton) om mobiel te zijn, waardoor het voornamelijk op vaste locaties, zoals luchtafweertorens, werd ingezet. Ongeveer 1.500 exemplaren van deze versie werden geproduceerd.
Operation Biting en Geallieerd Onderzoek
In februari 1942 voerden Britse troepen een succesvolle aanval uit op een Würzburg-radarstelling in Bruneval, Frankrijk, genaamd Operation Biting. Tijdens deze missie wisten zij essentiële onderdelen van het apparaat te bemachtigen en naar Groot-Brittannië te brengen.
Het geallieerde onderzoek naar het Würzburg-systeem onthulde enkele opmerkelijke kenmerken:
- Modulair Ontwerp: Dit maakte onderhoud eenvoudig en toegankelijk, zelfs voor personeel zonder technische achtergrond.
- Beperkte Frequentiebandbreedte: De radar werkte op een vaste frequentie, waardoor het kwetsbaar was voor tegenmaatregelen zoals Düppel (radarverstoringen).
De aanval leidde tot verbeterde beveiligingsmaatregelen rond Duitse radarinstallaties en tot een verplaatsing van Britse radaronderzoeksfaciliteiten naar het binnenland.
Evaluatie in Zwitserland
In 1944 testte de Zwitserse krijgsmacht twee Würzburg-systemen, geleverd door Duitsland. Deze tests hielpen bij het evalueren van de effectiviteit en technische capaciteiten van het radarsysteem, wat bijdroeg aan Zwitserse defensietechnologie.
Conclusie
De Würzburg-radar was een belangrijke technologische innovatie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het systeem speelde een centrale rol in de Duitse luchtafweer en nachtjageroperaties en illustreerde de technische vooruitgang van die tijd. Hoewel het de geallieerden uiteindelijk lukte de beperkingen van het systeem uit te buiten, blijft het Würzburg-radarsysteem een waardevol voorbeeld van vroege radarontwikkeling en militaire technologie.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding : Bundesarchiv, Bild 101I-356-1845-08 / Müller / CC-BY-SA 3.0, CC BY-SA 3.0 DE, via Wikimedia Commons
- Swords, Sean S. (1986). Technical History of the Beginnings of Radar. London: IEE/Peter Peregrinus. ISBN 0-86341-043-X.
- Bowen, E.G. (1987). Radar Days. Bristol: Adam Hilger. ISBN 978-0-85274-553-7.
- Bennett, Geoffrey (2005). Naval Battles of the First World War. Barnsley: Pen & Sword Military Classics. ISBN 978-1-84415-300-8.
- Goebel, Greg (2022). “Origins of German Radar: Seetakt, Freya, Wuerzburg.” Beschikbaar op Radar World.
- Bronnen Mei1940
