USS Moosehead (IX-98): CIC-trainingschip Tweede Wereldoorlog

USS Moosehead (IX-98) in april 1943 met FD-radarantenne, boom aan de voorste mast en bewapening van 102 mm/50 op het voordek.
De USS Moosehead (IX-98) in april 1943, uitgerust met een Mark 4 (FD) radar, een boom aan de voorste mast en een 102 mm/50 kanon.

De USS Moosehead (IX-98), een schip van de Amerikaanse marine tijdens de Tweede Wereldoorlog, speelde een belangrijke rol in trainingsoperaties en experimentele technologieën. Het schip, oorspronkelijk bekend als YW-56, werd hernoemd en geclassificeerd op 13 februari 1943. Na de installatie van radar- en sonarapparatuur werd de USS Moosehead op 5 april 1943 in dienst gesteld in San Diego. Het schip diende als vlaggenschip voor schout-bij-nacht Frank A. Braisted en opereerde gedurende de oorlogsjaren in de Stille Oceaan.

Focus op opleiding en training

Met een focus op de opleiding van Combat Information Center (CIC)-teams, ondersteunde de USS Moosehead de ontwikkeling van tactische technologieën en procedures. Gedurende haar operationele loopbaan vervoerde het schip post en passagiers, sleepte oefendoelen en diende als testplatform voor experimentele systemen.

In totaal trainde de USS Moosehead meer dan 4.200 officieren en bemanningsleden, waarmee het een sleutelrol vervulde in de maritieme oorlogsvoering.

Technische Specificaties

Algemene beschrijving

De USS Moosehead begon haar carrière als de USS Turner (DD-259), een torpedobootjager van de Clemson-klasse. Dit type schip werd ontworpen tijdens de Eerste Wereldoorlog en stond bekend om zijn snelheid en wendbaarheid. Na jaren van inactiviteit werd het schip in de Tweede Wereldoorlog hernoemd en herclassificeerd als een hulpschip, met de rompclassificatie IX-98, en kreeg de naam Moosehead.

Met een lengte van 95 meter en een breedte van 9 meter had het schip een waterverplaatsing van ongeveer 1.190 ton. De aandrijving werd verzorgd door twee stoomturbines, die een snelheid van maximaal 35 knopen mogelijk maakten in haar oorspronkelijke configuratie als torpedobootjager. Na de herclassificatie werd de maximale snelheid echter teruggebracht tot circa 12 knopen, wat beter aansloot bij haar nieuwe rol als trainings- en testplatform.

Bepantsering

Aangezien de USS Moosehead een trainingschip was, had het schip geen zware bepantsering. Haar romp was voornamelijk ontworpen voor stabiliteit en operationele veelzijdigheid. Beschermingssystemen waren beperkt tot minimale structurele verstevigingen, die met name bedoeld waren om de essentiële trainings- en detectiesystemen aan boord te beschermen.

Bewapening

De bewapening van de USS Moosehead was bescheiden en bestond voornamelijk uit lichte antiaircraftgeschut. Dit was bedoeld voor basiszelfverdediging tijdens trainingsmissies. Het schip was uitgerust met:

  • 2 x 20 mm Oerlikon-kanonnen: geschikt voor korteafstandsbescherming tegen vijandelijke vliegtuigen.
  • Diverse handvuurwapens voor de bemanning.

Sensoren

De kracht van de USS Moosehead lag niet in offensieve capaciteiten, maar in haar rol als trainings- en testplatform voor geavanceerde detectie- en communicatiesystemen. Als test- en opleidingsschip bood de Moosehead de mogelijkheid om bemanningen van diverse marineschepen te trainen in het gebruik van nieuwe technologieën, waaronder radar, sonar en elektronische tegenmaatregelen. Deze systemen werden voortdurend geüpdatet om te voldoen aan de snel veranderende eisen van de oorlogvoering op zee.

Radar

De Moosehead was uitgerust met een vroege versie van een SC-radarsysteem, ontworpen voor lucht- en oppervlaktezoekopdrachten. Dit systeem bood detectiemogelijkheden tot enkele tientallen kilometers en speelde een belangrijke rol bij de opleiding van Combat Information Center (CIC)-teams.

Sonar

Het schip beschikte over een QHB-sonarsysteem, dat werd gebruikt om onderwaterdoelen te detecteren. Dit systeem was een waardevol trainingshulpmiddel voor de anti-onderzeebootbestrijding (ASW).

Vuurleiding

Hoewel het schip niet specifiek ontworpen was voor gevechten, bevatte het een eenvoudig vuurleidingssysteem, geïntegreerd met het radarsysteem. Dit diende voornamelijk ter ondersteuning van de trainingsprogramma’s.

HD/DF

De USS Moosehead was uitgerust met een High-Frequency Direction Finding (HF/DF)-systeem, een essentieel hulpmiddel voor het opsporen van vijandelijke radiotransmissies. Dit systeem werd ook gebruikt voor training van communicatiepersoneel.

Combat Information Center (CIC)

De Combat Information Center aan boord was een van de meest geavanceerde trainingsfaciliteiten van die tijd. Het centrum bevatte state-of-the-art radar- en sonarapparatuur, alsook communicatiesystemen waarmee scenario’s van realistische gevechtsomstandigheden werden gesimuleerd. Deze faciliteit speelde een belangrijke rol bij het trainen van CIC-teams van escorteschepen zoals de Casablanca- en Commencement Bay-klasse vliegdekschepen.

Modificaties tijdens de oorlog

De USS Moosehead onderging tijdens haar carrière diverse aanpassingen om haar geschiktheid als trainings- en testplatform te vergroten. Deze modificaties waren bedoeld om haar rol in het trainen van bemanningen en het testen van nieuwe technologieën te ondersteunen:

  • Radar- en sonarinstallaties: Aanvankelijk uitgerust met een standaard SC-radarsysteem, werd dit systeem later geüpgraded om verbeterde detectiecapaciteiten te bieden. Dit omvatte de toevoeging van nieuwe antennes en kalibratieapparatuur.
  • CIC-ruimte-uitbreidingen: De Combat Information Center (CIC) aan boord werd aangepast om ruimte te bieden aan de nieuwste apparatuur en trainingsmodules, inclusief apparatuur voor elektronische tegenmaatregelen en vuurleiding.
  • Slepen van doelen: De installatie van zware sleepinrichtingen maakte het mogelijk om oefendoelen te slepen voor trainingsscenario’s met slagschepen, kruisers en torpedobootjagers.
  • Raketproeven: Tijdens haar operaties werd de USS Moosehead ingezet voor het testen van ongeleide raketten, die een belangrijke rol begonnen te spelen in de oorlogsvoering. Deze proeven omvatten het evalueren van:
    • High Velocity Aircraft Rockets (HVAR): Deze raketten werden ontworpen voor gebruik tegen grond- en zeedoelen en waren een standaardwapen op gevechtsvliegtuigen zoals de F6F Hellcat en P-47 Thunderbolt. De Moosehead diende als testplatform voor de effecten en precisie van dergelijke raketten.
    • Lanceerinrichtingen: Het schip werd uitgerust met lanceerrails en testinstallaties om de prestaties van raketten te analyseren, waaronder stabiliteit, baancontrole en explosieveffecten.
    • Radiogestuurde wapensystemen: Hoewel in een experimentele fase, werden enkele raketproeven uitgevoerd om te testen hoe radiografische besturingstechnologieën de nauwkeurigheid konden verbeteren.

Operationele geschiedenis

Training en logistiek (1943-1944)

Na haar herclassificatie en indienststelling in april 1943 rapporteerde de USS Moosehead aan de Operational Training Command, Pacific Fleet. Vanuit haar basis in San Diego voerde ze intensieve trainingsoperaties uit. Van mei 1943 tot december 1944 maakte het schip gemiddeld 11 retourreizen per maand naar San Clemente Island, waarbij ze post, passagiers en vracht vervoerde voor de 11e Marine District.

Gedurende deze periode speelde de Moosehead een belangrijke rol in het trainen van CIC-teams voor escorteschepen. De trainingen omvatten het gebruik van radar- en sonarapparatuur, alsmede tactische procedures. Deze oefeningen waren gericht op bemanningen van vliegdekschepen van de Casablanca- en Commencement Bay-klasse, evenals troepentransportschepen (APAs en AKAs) en torpedobootjagers.

Gevechtsvoorbereiding (1944-1945)

Vanaf augustus 1944 tot begin 1945 werd de rol van de Moosehead uitgebreid met het slepen van oefendoelen en het fungeren als torpedo-oefendoel. Het schip ondersteunde ook schietoefeningen voor slagschepen en kruisers door hen te begeleiden tijdens trainingsmissies. Bovendien diende ze als platform voor de evaluatie van experimentele wapensystemen, waaronder raketten, radarapparatuur en radiostoorzenders.

Test- en evaluatieschip

De USS Moosehead was een sleutelplatform voor het testen en evalueren van geavanceerde marinetechnologieën. In samenwerking met wetenschappelijke teams werden nieuwe radartechnieken en elektronische tegenmaatregelen uitgeprobeerd. Dit werk leverde waardevolle inzichten op die later werden toegepast op operationele schepen van de Amerikaanse marine.

Laatste jaren en uitdienststelling

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog bleef de Moosehead in gebruik als trainingsschip, maar haar activiteiten namen geleidelijk af. Op 24 december 1945 werd ze toegewezen voor ontmanteling. Op 19 maart 1946 werd ze uit dienst genomen in San Diego, en op 17 april 1946 werd haar naam geschrapt van de marinelijst. Op 20 februari 1947 werd ze verkocht voor sloop.

Conclusie

De USS Moosehead (IX-98) vervulde tijdens de Tweede Wereldoorlog een onmisbare rol als trainings- en testplatform voor de Amerikaanse marine. Oorspronkelijk een torpedobootjager van de Clemson-klasse, werd het schip herbestemd als een veelzijdig hulpschip dat fungeerde als vlaggenschip en geavanceerd opleidingscentrum. Gedurende haar dienstjaren trainde de Moosehead duizenden officieren en bemanningsleden in het gebruik van innovatieve radar- en sonartechnologieën, wat bijdroeg aan de operationele efficiëntie van escorteschepen en vliegdekschepen.

Naast haar rol in de opleiding speelde de Moosehead een belangrijke rol bij het testen van experimentele wapensystemen, zoals ongeleide raketten en elektronische tegenmaatregelen. Dit werk legde de basis voor verbeteringen in de maritieme oorlogsvoering en leverde waardevolle inzichten op die nog decennia na de oorlog werden gebruikt.

Hoewel de USS Moosehead in 1946 werd ontmanteld en uiteindelijk werd gesloopt, blijft haar nalatenschap bestaan als een essentieel onderdeel van de maritieme geschiedenis van de Verenigde Staten. Haar bijdragen aan training en technologie hebben bijgedragen aan het succes van de marine in de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog.

Bronnen en meer informatie

  1. Afbeelding:
  2. Bennett, Geoffrey (2005). Naval Battles of the First World War. Barnsley: Pen & Sword Military Classics. ISBN 978-1-84415-300-8.
  3. Naval History and Heritage Command. “USS Turner (DD-259) as USS Moosehead (IX-98).” Geschiedenis van de Amerikaanse marine.
  4. Wikipedia. “USS Turner (DD-259).” Beschikbaar via Wikipedia.
  5. Historic Naval Ships Association. Radar Operator’s Manual (1945). HNSA.
  6. bronnen Mei1940