SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm was een marineschip van de Duitse Kaiserliche Marine en later de Ottomaanse marine. Het schip, vernoemd naar de keurvorst Friedrich Wilhelm, was een van de eerste Duitse slagschepen met oceaanvaardigheid.
Inhouds opgave
Bouw en Ontwerp
Classificatie en Bouw
SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm was onderdeel van de Brandenburg-klasse, een serie van vier pre-dreadnought-slagschepen. De schepen werden gebouwd in de Kaiserliche Werft te Wilhelmshaven. De kiel van Kurfürst Friedrich Wilhelm werd gelegd in 1890, waarna het schip op 30 juni 1891 werd te water gelaten en in 1894 operationeel werd.
Technische Specificaties
- Lengte: 115,7 meter
- Breedte: 19,5 meter
- Diepgang: 7,9 meter
- Bewapening: Zes 28 cm-kanonnen in drie dubbele geschuttorens, naast secundaire artillerie en zes torpedobuizen.
- Snelheid: 16,5 knopen
- Pantsering: Tot 400 mm dik Krupp-staal, ontworpen om vitale delen effectief te beschermen.
Het ontwerp was vernieuwend, met een brede kantbewapening van zes grote kanonnen, in tegenstelling tot de gebruikelijke vier kanonnen van andere marines uit die tijd.
Dienst in de Duitse Kaiserliche Marine
Beginjaren en Modernisering
Na haar indienststelling in 1894 werd SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ingezet als vlaggenschip van de Duitse vloot. Het schip speelde een belangrijke rol in trainingsmanoeuvres en droeg bij aan de ontwikkeling van Duitse marinedoktrines. In 1904–1905 onderging het schip een uitgebreide modernisering, waarbij de bewapening en operationele capaciteit werden verbeterd.
Operaties en Diplomatie
Het schip werd voornamelijk gebruikt voor trainingsdoeleinden, maar had ook diplomatieke missies. Een van de meest opmerkelijke operaties was de deelname aan de internationale campagne tijdens de Bokseropstand in China (1900–1901). Deze missie benadrukte de groeiende invloed van de Duitse marine op het wereldtoneel.
Overdracht aan het Ottomaanse Rijk
Verkoop en Herbenoeming
In 1910 verkocht Duitsland de Kurfürst Friedrich Wilhelm en het zusterschip Weissenburg aan het Ottomaanse Rijk. Het schip werd hernoemd tot Barbaros Hayreddin, naar de Ottomaanse admiraal Hayreddin Barbarossa. Deze verkoop weerspiegelde de militaire samenwerking tussen Duitsland en het Ottomaanse Rijk, dat destijds zijn vloot wilde moderniseren om te concurreren met Griekenland.
Dienst in de Balkan-oorlogen
Tijdens de Eerste Balkanoorlog (1912–1913) leverde Barbaros Hayreddin artilleriesteun aan Ottomaanse grondtroepen en nam deel aan zeeslagen, waaronder de Slag bij Elli en de Slag bij Lemnos. Beide gevechten eindigden in nederlagen voor de Ottomaanse marine, wat de beperkte effectiviteit van het verouderde slagschip benadrukte.
Rol in de Eerste Wereldoorlog
Beperkte inzet
Aan het begin van de Eerste Wereldoorlog werd Barbaros Hayreddin ingezet als drijvend artillerieplatform bij de verdediging van de Dardanellen. Een gebrek aan onderhoud en moderne technologie beperkte de operationele waarde van het schip aanzienlijk.
Ondergang
Op 8 augustus 1915 werd het schip getorpedeerd door de Britse onderzeeër HMS E11 in de Zee van Marmara. Barbaros Hayreddin zonk met aanzienlijke verliezen, waarbij meer dan 250 bemanningsleden omkwamen.
Conclusie
SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm was een opvallend schip binnen de maritieme geschiedenis, zowel in de Duitse als in de Ottomaanse marine. Het slagschip illustreerde de technologische vooruitgang van de late 19e eeuw en de groeiende invloed van Duitsland op het wereldtoneel. Hoewel het schip verouderde tegen de tijd dat het in Ottomaanse handen kwam, speelde het een belangrijke rol in conflicten zoals de Balkan-oorlogen. Het tragische einde in de Eerste Wereldoorlog markeerde het einde van een tijdperk voor pre-dreadnought-slagschepen. Barbaros Hayreddin, zoals het schip in Ottomaanse dienst werd genoemd, blijft een symbool van militaire samenwerking en de uitdagingen van maritieme modernisering.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: Schlachtschiff SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, public domain, via wiki commens
- Gröner, Erich (1990). German Warships: 1815–1945, Vol. I: Major Surface Vessels. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-0-87021-790-6.
- Langensiepen, Bernd, & Güleryüz, Ahmet (1995). The Ottoman Steam Navy 1828–1923. London: Conway Maritime Press. ISBN 978-0-85177-610-1.
- Herwig, Holger H. (1998). “Luxury” Fleet: The Imperial German Navy 1888–1918. Amherst: Humanity Books. ISBN 978-1-57392-286-9.
- Sondhaus, Lawrence (2001). Naval Warfare, 1815–1914. London: Routledge. ISBN 978-0-415-21478-0.
- Hildebrand, Hans H.; Röhr, Albert; Steinmetz, Hans-Otto (1993). Die Deutschen Kriegsschiffe: Biographien – ein Spiegel der Marinegeschichte von 1815 bis zur Gegenwart. Ratingen: Mundus Verlag. ISBN 978-3-7822-0456-9.
- Bronnen Mei1940