De Sherman Firefly was een middelzware tank die door het Verenigd Koninkrijk en andere geallieerde eenheden werd ingezet tijdens de Tweede Wereldoorlog. De tank was gebaseerd op de Amerikaanse M4 Sherman, maar werd uitgerust met het krachtigere Britse 76,2 mm (3,00 inch) 17-ponder antitankkanon als hoofdwapen. Hoewel oorspronkelijk bedoeld als tijdelijke oplossing in afwachting van nieuwe Britse tankontwerpen, werd de Sherman Firefly het meest voorkomende voertuig dat de 17-ponder tijdens de oorlog gebruikte.
Inhouds opgave
Productiegeschiedenis van de Sherman Firefly
De Sherman Firefly werd in 1943 ontworpen en er werden naar schatting tussen de 2.100 en 2.200 exemplaren van geproduceerd. De tank had een massa van 34,75 lange tonnen (35,3 ton), een lengte van 5,89 meter (19 ft 4 in) en een hoogte van 2,74 meter (9 ft 0 in). Het voertuig bood plaats aan een bemanning van vier personen: de commandant, schutter, lader/radio-operator en bestuurder. De maximale pantserdikte was 89 mm aan de voorkant van de koepel. De belangrijkste bewapening bestond uit het QF 17-ponder kanon, dat 77 granaten kon vervoeren, en secundaire bewapening omvatte een coaxiaal Browning M1919 machinegeweer van 7,62 mm, met 5.000 patronen .
Ontwerpuitdagingen en Innovaties
Het idee om een 17-ponder kanon in een Sherman-tank te monteren werd aanvankelijk afgewezen door het Britse Ministerie van Bevoorrading. Ondanks de uitgebreide inzet van de Amerikaanse Sherman door het Britse leger, was het de bedoeling dat nieuwe Britse tankmodellen zoals de Cromwell en de Challenger de Sherman zouden vervangen. Deze tanks hadden krachtigere kanonnen, maar ondervonden aanzienlijke vertragingen in hun ontwikkeling .
Dankzij de inspanningen van Major George Brighty en Lt. Colonel George Witheridge, beide van het Royal Tank Regiment, kon het project echter worden voortgezet. De grootste uitdaging was om het lange terugslagmechanisme van de 17-ponder in de beperkte ruimte van de Sherman-koepel te passen. Brighty verwijderde aanvankelijk het terugslagsysteem en vergrendelde het kanon, maar dit was geen ideale oplossing .
Ingenieur W.G.K. Kilbourn van Vickers loste dit probleem op door het terugslagsysteem opnieuw te ontwerpen. De terugslagcilinders werden verkort en aan weerszijden van het kanon geplaatst om optimaal gebruik te maken van de breedte van de koepel. Bovendien werd de radio, die normaal achter in de koepel was gemonteerd, verplaatst naar een gepantserde kist (“bustle”) aan de achterkant van de koepel .
Om de gebruiksmogelijkheden van de Firefly te verbeteren, werd een extra luik toegevoegd boven de positie van de schutter, waardoor de bemanning sneller de tank kon verlaten. Daarnaast werd de secundaire bewapening aangepast: de rompmitrailleur werd verwijderd om ruimte te maken voor meer 17-ponder munitie .
Operaties en Gebruikerservaringen
De Sherman Firefly speelde een cruciale rol tijdens de invasie van Normandië in juni 1944. Dankzij de krachtige 17-ponder kon de Firefly de pantsering van de Duitse Panther- en Tiger-tanks doorboren, iets wat geen enkele andere Britse of Amerikaanse tank consistent kon doen. De Firefly was daardoor een van de meest gewaardeerde tanks bij de Britse strijdkrachten tijdens de gevechten in Normandië .
Camouflage en Tactiek
De lange loop van het 17-ponder kanon maakte de Firefly echter een opvallend doelwit voor de Duitse troepen, die specifiek werden geïnstrueerd om deze tanks als eerste uit te schakelen. Om dit risico te verminderen, bedachten de bemanningen creatieve camouflagetactieken. Zo werden de kanonnen vaak zodanig beschilderd dat ze vanuit de verte op de kortere 75 mm kanonnen van standaard Shermans leken. Ondanks deze inspanningen had de Firefly een relatief lagere kans om uitgeschakeld te worden dan de standaard Sherman-tanks, waarschijnlijk door de wijze waarop de tank werd ingezet .
Belangrijke Slagen en Gevechten
De Verdediging van Norrey-en-Bessin
Een van de meest opmerkelijke gevechten waarbij de Sherman Firefly betrokken was, vond plaats op 9 juni 1944 bij Norrey-en-Bessin. Tijdens een aanval van de 3e Compagnie van het 12e SS Panzerregiment van de 12e SS Panzerdivisie Hitlerjugend, wist Lt. G.K. Henry’s Firefly vijf Duitse Panther-tanks uit te schakelen met slechts zes granaten. Deze overwinning was cruciaal voor het stoppen van de Duitse aanval .
Operation Perch en de Slag om Tilly-sur-Seulles
Tijdens Operation Perch op 14 juni 1944 demonstreerde Sgt. Harris van de 4th/7th Dragoon Guards opnieuw de dodelijke efficiëntie van de Firefly. Hij schakelde vijf Duitse Panther-tanks uit, waarbij hij zijn positie effectief gebruikte om de tanks in de flank te raken, wat hun zwakste punt was .
De Slag bij Saint-Aignan-de-Cramesnil
Een van de beroemdste overwinningen van de Sherman Firefly vond plaats op 8 augustus 1944, tijdens de Slag bij Saint-Aignan-de-Cramesnil. In een hinderlaag vernietigden Fireflies van verschillende Britse en Canadese eenheden vijf Tiger-tanks, waaronder die van de gevierde Duitse tankcommandant Michael Wittmann .
Productie en Distributie
In totaal werden er tussen de 2.100 en 2.200 Sherman Fireflies geproduceerd, hoewel exacte cijfers variëren. De Firefly werd voornamelijk gebouwd op de chassis van de Sherman I (M4), Sherman I Hybrid (M4 Composite), Sherman IV (M4A3) en Sherman V (M4A4) tanks. Het merendeel van de productie vond plaats in 1944, met een piekproductie voor de invasie van Normandië .
Operationele Beperkingen
Hoewel de Firefly aanzienlijk krachtiger was dan de standaard Sherman, had het ontwerp ook enkele beperkingen. Het ontbreken van een effectief hoog-explosief (HE) projectiel maakte de Firefly minder effectief tegen zachte doelen zoals infanterie en gebouwen. Daarnaast veroorzaakte de krachtige terugslag van het 17-ponder kanon aanzienlijke stofwolken en rook, wat de zichtbaarheid voor de bemanning beperkte en de positie van de tank aan de vijand verried .
Conclusie
De Sherman Firefly speelde een onmisbare rol in de overwinning van de Geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ondanks zijn beperkingen, zoals de moeilijke bediening en het gebrek aan effectieve HE-munitie, bewees de Firefly zijn waarde door de Duitse zware tanks, zoals de Panther en Tiger, te kunnen uitschakelen. De Firefly’s unieke combinatie van de beweeglijkheid van de Sherman en de vuurkracht van de 17-ponder zorgde ervoor dat het een van de meest gevreesde tanks op het slagveld werd. De tank werd vooral gewaardeerd in situaties waarin het noodzakelijk was om vijandelijke pantservoertuigen op lange afstand uit te schakelen, zoals tijdens de slag om Normandië.
Bronnen en meer informatie
- “Tank Data, M4 Sherman”, WWII Armor, geraadpleegd op 25 september 2024.
- Fletcher, David. Sherman Firefly (London: Osprey Publishing, 1988).
- “Sherman Firefly: The British Tank that Could Kill Tigers”, War History Online, geraadpleegd op 25 september 2024.
- Hastings, Max. Overlord: D-Day and the Battle for Normandy (New York: Simon & Schuster, 2015).
- Doyle, Hilary, Tom Jentz. Sherman Firefly – Armor in Profile (London: Profile Publications, 1968).
- Zaloga, Steven J. Armored Thunderbolt: The U.S. Army Sherman in World War II (Mechanicsburg: Stackpole Books, 2008).
- Bronnen Mei1940
- Afbeelding: U.S. ARMY CENTER OF MILITARY HISTORY, Public domain, via Wikimedia Commons
