De Reggiane Re.2005 Sagittario (Italiaans voor Boogschutter) was een van de meest geavanceerde Italiaanse jachtvliegtuigen van de Tweede Wereldoorlog. Het vliegtuig, geproduceerd door Reggiane voor de Regia Aeronautica, maakte deel uit van de prestigieuze “Serie 5”-jagers, naast de Macchi C.202/C.205 en de Fiat G.55. Hoewel de Re.2005 bekendstond om zijn uitstekende aerodynamische ontwerp en indrukwekkende prestaties op grote hoogte, werd het beperkt ingezet vanwege productieproblemen en de vroege beëindiging van de Italiaanse deelname aan de oorlog.
Inhouds opgave
Ontwerp en Ontwikkeling van de Reggiane Re.2005
Technische Ontwikkeling
Het ontwerp van de Reggiane Re.2005 begon in 1941 onder leiding van ingenieur Roberto Longhi, met een team van ontwerpers bestaande uit Alessio, Maraschini, Toniolo en Pozzi. Het vliegtuig werd ontworpen rond de Daimler-Benz DB 605-motor, een van de krachtigste luchtgekoelde motoren uit die tijd. Het eerste prototype vloog op 9 mei 1942, hoewel het bij de eerste landing beschadigd raakte. Het vliegtuig viel op door zijn gestroomlijnde romp, semi-elliptische vleugels en relatief grote staart, wat zorgde voor uitstekende vliegeigenschappen op grote hoogte.
Materiaalgebruik en Aerodynamica
De Re.2005 was een laagdekker, gebouwd van lichte legeringen. Het had een krachtige Fiat RA.1050 R.C.58 Tifone-motor, die in licentie werd geproduceerd op basis van de Duitse DB 605A-1-motor. Met een topsnelheid van 628 km/u op 6.950 meter hoogte behoorde het tot de snelste gevechtsvliegtuigen die Italië ooit heeft geproduceerd. De semi-elliptische vleugels waren ontworpen voor zowel snelheid als wendbaarheid, met een vleugeldikte die afnam van 15% bij de wortel tot 8% aan de uiteinden, wat bijdroeg aan de hoge prestaties op grote hoogte.
Bewapening en Bescherming
De standaardbewapening van de Re.2005 bestond uit twee 12,7 mm Breda-SAFAT machinegeweren in de bovenkant van de motorkap en een 20 mm MG 151/20 kanon dat door de propelleras vuurde. Daarnaast waren er twee 20 mm MG 151/20 kanonnen in de vleugels gemonteerd. Dit maakte het een formidabel wapen tegen zowel vijandelijke jagers als bommenwerpers. Ondanks zijn lichte gewicht, bood het vliegtuig redelijke bescherming voor de piloot, met een gepantserde voorruit van 50 mm en een stalen zitplaats van 8 mm dik.
Productie en Beperkte Inzet
Beperkte Productie
Hoewel de Regia Aeronautica aanvankelijk een order van 750 Re.2005-vliegtuigen plaatste, werden er slechts 48 gebouwd voordat de Italiaanse wapenstilstand in september 1943 de productie stopte. Dit was te wijten aan de hoge kosten en de complexiteit van het ontwerp, dat moeilijk te produceren was onder de beperkte industriële capaciteit van Italië in oorlogstijd. De Fiat G.55, hoewel iets minder geavanceerd, was eenvoudiger en goedkoper te produceren, waardoor het de voorkeur kreeg voor massaproductie.
Inzet bij de Regia Aeronautica
De Re.2005 werd voor het eerst in actie ingezet door Maggiore Vittorio Minguzzi, commandant van het 22° Gruppo. Op 2 april 1943 claimde Minguzzi het neerschieten van een Amerikaanse B-24 Liberator bommenwerper boven het eiland Ischia, hoewel dit niet bevestigd werd door Amerikaanse rapporten. Het toestel werd geprezen om zijn wendbaarheid en snelheid op grote hoogte, en stond al snel bekend als een van de beste Italiaanse jagers van de oorlog.
Gevechten boven Napels en Sicilië
De Re.2005 speelde een belangrijke rol in de verdediging van Napels en Sicilië tegen geallieerde bombardementen. In april 1943 onderschepten vier Re.2005-vliegtuigen een formatie van 30 B-24-bommenwerpers die Napels aanvielen. Maggiore Minguzzi, samen met andere piloten, claimde verschillende vijandelijke vliegtuigen te hebben neergehaald, hoewel de exacte aantallen vaak moeilijk te verifiëren zijn door de chaos van luchtgevechten. Ondanks de successen van de Re.2005, bleef het aantal vliegtuigen operationeel beperkt tot enkele squadrons.
Prestaties en Vergelijking met Andere Jagers
Vergelijking met de Macchi C.202 en Fiat G.55
De Re.2005 werd vaak vergeleken met andere Serie 5-vliegtuigen, zoals de Macchi C.202 en de Fiat G.55. Hoewel de Macchi C.202 slechts iets langzamer was dan de Re.2005, presteerde de Reggiane veel beter op grote hoogte, wat cruciaal was in de strijd tegen Amerikaanse bommenwerpers. De Fiat G.55 was daarentegen eenvoudiger te produceren en iets zwaarder bewapend, wat het een meer geschikte keuze maakte voor massaproductie. Desondanks werd de Re.2005 geprezen om zijn uitzonderlijke wendbaarheid en klimsnelheid.
Britse Evaluatie van de Re.2005
Groepskapitein Duncan Smith, een Britse jachtpiloot en militair waarnemer, sprak met grote bewondering over de Re.2005. Hij zei dat de “Sagittario” een van de beste vliegtuigen van de asmogendheden was en dat, indien het in grotere aantallen was geproduceerd, het een serieuze bedreiging had kunnen vormen voor geallieerde vliegtuigen zoals de Spitfire. Smith merkte op dat de Re.2005 beter presteerde in manoeuvreerbaarheid en klimsnelheid dan de Messerschmitt Bf 109G en de Macchi C.205.
Operationele Beperkingen en Einde van de Oorlog
Structuurproblemen en Testvluchten
Ondanks de lovende prestaties van de Re.2005 had het toestel enkele structurele zwakheden, vooral in de staartsectie. Tijdens testen werd ontdekt dat bij snelheden boven de 660 km/u het toestel gevoelig was voor flutter, een vorm van aerodynamische trillingen die het vliegtuig instabiel maakten. Dit leidde tot verschillende ongelukken, waaronder het verlies van enkele Re.2005-vliegtuigen tijdens gevechtsduiken. Deze structurele problemen beperkten het gebruik van het toestel in situaties waarin hoge snelheden vereist waren.
Het Einde van de Re.2005
Na de Italiaanse wapenstilstand op 8 september 1943 werden de overgebleven Re.2005-vliegtuigen vernietigd door hun eigen piloten om te voorkomen dat ze in Duitse handen zouden vallen. Desondanks wisten enkele toestellen hun weg te vinden naar de Luftwaffe, waar ze werden ingezet voor de verdediging van Berlijn en mogelijk de olievelden van Ploiești in Roemenië. Andere rapporten suggereren echter dat deze toestellen nooit Italië hebben verlaten en werden gebruikt voor training of tests.
De Reggiane Re.2005 in Historisch Perspectief
Bijdrage aan de Italiaanse Luchtvaart
De Reggiane Re.2005 wordt beschouwd als een van de beste jachtvliegtuigen die Italië tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft geproduceerd. Hoewel de productie beperkt bleef en het toestel relatief weinig werd ingezet, wordt het door experts beschouwd als een hoogtepunt van Italiaanse luchtvaarttechnologie in oorlogstijd. De Re.2005 was niet alleen een symbool van Italiaanse innovatie, maar ook een bewijs van wat mogelijk was ondanks de beperkte middelen van Italië tijdens de oorlog.
Nalaten en Overlevende Voorbeelden
Helaas zijn er vandaag de dag geen overlevende exemplaren van de Reggiane Re.2005. Dit maakt het vliegtuig een van de vele verloren schatten van de Italiaanse luchtvaartindustrie uit de Tweede Wereldoorlog. In tegenstelling tot sommige Duitse en Japanse vliegtuigen, die uitvoerig werden getest door de geallieerden na de oorlog, bleef de Re.2005 grotendeels onbekend buiten Italië. Hoewel er plannen waren om het toestel in licentie te bouwen in landen zoals Zweden, kwam het nooit tot grootschalige export of productie.
Conclusie
De Reggiane Re.2005 Sagittario was een technologisch geavanceerd vliegtuig dat de beperkingen van de Italiaanse industrie tijdens de Tweede Wereldoorlog weerspiegelde. Ondanks zijn uitzonderlijke prestaties in termen van snelheid, wendbaarheid en bewapening, werd het beperkt door productieproblemen en structurele zwakheden. Het toestel bleef echter een icoon van Italiaanse luchtvaartvaardigheid en blijft tot op de dag van vandaag een symbool van de technologische mogelijkheden van Italië in oorlogstijd.
Bronnen en meer informatie
- Smith, Duncan. “Reggiane Re.2005 Evaluatie.” 1944.
- Beevor, Antony. De Tweede Wereldoorlog. Amsterdam: Ambo/Anthos, 2012.
- Longhi, Roberto. Reggiane Fighter Planes. Milaan: Mondadori, 1985.
- Bronnen Mei1940
- Afbeelding: See page for author, Public domain, via Wikimedia Commons
