De Schneider CA 1, oorspronkelijk de Schneider CA genoemd, was de eerste Franse tank die tijdens de Eerste Wereldoorlog werd ontwikkeld. Dit voertuig speelde een belangrijke rol in de pogingen om de impasse van de loopgravenoorlog aan het westfront te doorbreken.
Inhouds opgave
Ontwikkeling van de Schneider CA 1
Oorsprong en inspiratie
Het idee voor de ontwikkeling van de Schneider CA 1 kwam voort uit de noodzaak om obstakels zoals prikkeldraadversperringen te overwinnen en vijandelijke mitrailleurposities te neutraliseren. Ingenieur Jacques Quellennec had in 1914 al plannen voor een gepantserde tractor om machinegeweerposities te vernietigen, geïnspireerd door zijn ervaringen tijdens de Eerste Slag bij de Marne. Ondanks aanvankelijke sceptische reacties van ingenieur Eugène Brillié en beperkte vooruitgang in de vroege fase, kreeg het project een impuls toen het bedrijf Schneider & Co. in januari 1915 de opdracht kreeg om rupsvoertuigen te ontwikkelen voor zware artillerie.
Eerste tests en prototypes
In mei 1915 begon Schneider met het testen van het Amerikaanse Holt-caterpillaronderstel. Een belangrijk moment kwam op 9 december 1915, tijdens een demonstratie in Souain, waar een prototype werd getest in aanwezigheid van hoge officieren, waaronder generaal Philippe Pétain en kolonel Jean Baptiste Eugène Estienne. Estienne, een visionair op het gebied van gepantserde oorlogsvoering, overtuigde het Franse opperbevel om tanks in te zetten voor offensieve operaties. Dit leidde tot een officiële bestelling van 400 tanks in februari 1916.
Kenmerken van de Schneider CA 1
Ontwerp en bewapening
De Schneider CA 1 had een eenvoudig ontwerp: een gepantserde doos op een rupsbandonderstel zonder toren. Het voertuig was uitgerust met een korte 75 mm-kanon gemonteerd in een sponson aan de rechterzijde, wat het meer een aanvalskanon dan een conventionele tank maakte. Daarnaast beschikte het over twee Hotchkiss M1914-mitrailleurs.
Het voertuig had echter een aantal nadelen. Het interieur was krap en onpraktisch ingedeeld, en de voorzijde van de tank stak ver uit, wat vaak leidde tot het vastlopen in ruw terrein. Dit ontwerpkenmerk was oorspronkelijk bedoeld om door prikkeldraadversperringen te breken, maar bleek in de praktijk problematisch.
Pantser en bescherming
Het voertuig had een maximale bepantsering van 11,4 mm aan de voorzijde, later verbeterd met extra platen om het te beschermen tegen nieuwe Duitse anti-tankmunitie, zoals de K-kogel. Ondanks deze verbeteringen bleef het kwetsbaar voor artillerievuur.
Mobiliteit en prestaties
De 60 pk Schneider-benzinemotor gaf het voertuig een topsnelheid van slechts 8,1 km/u, met een praktische snelheid van tussen de 2 en 4 km/u. Het rupsbandontwerp, met een opstelling van zeven dubbele loopwielen, beperkte de mobiliteit in modderig en ongelijk terrein, wat vaak leidde tot mechanische problemen en verlies van voertuigen in het veld.
Operationele inzet
Eerste gevechtsacties
De eerste grootschalige inzet van de Schneider CA 1 vond plaats op 16 april 1917 tijdens de Slag bij Berry-au-Bac, als onderdeel van het bredere Nivelle-offensief. De resultaten waren teleurstellend; zware verliezen werden geleden door slecht terrein en geconcentreerd Duits artillerievuur. Van de 128 ingezette tanks gingen er 76 verloren, waarvan vele in brand vlogen door treffer van artilleriegranaten.
Ondanks deze vroege tegenslagen speelde de Schneider CA 1 een belangrijkere rol in de slag om Soissons in juli 1918, waar het voertuig bijdroeg aan het terugdringen van de Duitse linies. Dit offensief markeerde een van de meest succesvolle inzetten van de Schneider-tanks tijdens de oorlog.
Verdere verbeteringen en aanpassingen
Naar aanleiding van gevechtservaringen werden verschillende aanpassingen doorgevoerd. Vanaf 1917 werden extra brandstoftanks met dubbele wanden en brandwerende vullingen toegevoegd om de kans op brand na een treffer te verminderen. Latere aanpassingen omvatten onder meer een verbeterde ventilatie en een automatisch startsysteem.
Gevolgen en nasleep
Verdere ontwikkelingen en nieuwe modellen
Hoewel de Schneider CA 1 de eerste in zijn soort was, werden plannen gemaakt voor verbeterde versies zoals de Schneider CA 2 en CA 3. Deze modellen werden uiteindelijk niet geproduceerd, aangezien de Franse legerleiding zich richtte op de ontwikkeling van lichtere en meer manoeuvreerbare tanks zoals de Renault FT.
Gebruik na de oorlog
Na de oorlog werden de overgebleven Schneider CA 1-tanks omgebouwd tot hulppvoertuigen. Zes exemplaren werden verkocht aan Spanje en ingezet tijdens de Rif-oorlog en de vroege fase van de Spaanse Burgeroorlog, waar ze hun laatste gevechtsacties zagen.
Conclusie
De Schneider CA 1 was een pionier in de geschiedenis van de tankoorlogsvoering en vormde de basis voor toekomstige ontwikkelingen. Ondanks de tekortkomingen en zware verliezen speelde het voertuig een cruciale rol in het introduceren van gepantserde eenheden op het slagveld en droeg het bij aan de ontwikkeling van gepantserde oorlogsvoering in het algemeen.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: Schneider CA1 public Domain, via wiki commens
- Musée des Blindés (Saumur, Frankrijk): Dit museum herbergt een collectie en gedetailleerde documentatie over de ontwikkeling en geschiedenis van tanks, waaronder de Schneider CA 1. Het museum bevat primaire bronnen en technische details van de tank.
- “Tanks in the Great War 1914–1918” door J.F.C. Fuller: Dit boek, geschreven door een pionier in de gepantserde oorlogsvoering, biedt een uitgebreid overzicht van de ontwikkeling en inzet van tanks tijdens de Eerste Wereldoorlog, inclusief de rol van de Schneider CA 1.
- Het Franse Ministerie van Defensie (Service historique de la Défense): Dit archief bevat officiële militaire rapporten, documenten en analyses over de productie en inzet van Franse tanks, zoals de Schneider CA 1, tijdens de Eerste Wereldoorlog.
- Bronnen Mei1940
_tank.jpg){kind=link}