De Mitsubishi Ki-51, met de legerbenaming “Type 99 Aanvalsvliegtuig” en door de Geallieerden aangeduid als “Sonia”, was een lichte bommenwerper die in dienst was bij het Japanse Keizerlijke Leger tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit vliegtuig, dat voor het eerst vloog in het midden van 1939, werd aanvankelijk ingezet tegen Chinese troepen. Hoewel de Ki-51 niet in staat was om op snelheid te concurreren met de gevechtsvliegtuigen van de geallieerden, vervulde het een waardevolle rol als grondaanvalsvliegtuig, vooral in moeilijk toegankelijke gebieden zoals de China-Birma-Indië-regio. Naarmate de oorlog vorderde en de militaire situatie voor Japan verslechterde, werd de Ki-51 ook ingezet voor zelfmoordmissies, bekend als kamikaze-aanvallen. In totaal werden er ongeveer 2.385 exemplaren van dit vliegtuig geproduceerd.
Inhouds opgave
Ontwikkeling en ontwerp van de Mitsubishi Ki-51
De Mitsubishi Ki-51 werd ontwikkeld in een tijd waarin de Japanse luchtmacht een licht aanvalsvliegtuig nodig had dat effectief kon opereren in zowel tactische bombardementen als grondaanvallen. Het vliegtuig was ontworpen door Mitsubishi, een van de belangrijkste vliegtuigfabrikanten van Japan, en vloog voor het eerst in 1939.
Het ontwerp van de Ki-51 was eenvoudig maar robuust. Het toestel was relatief klein, met een spanwijdte van 12,1 meter en een lengte van 9,21 meter. Dit compacte ontwerp zorgde ervoor dat de Ki-51 kon opstijgen vanaf ongeplaveide en ruwe vliegvelden, wat het bijzonder geschikt maakte voor operaties in afgelegen gebieden zoals de Chinese binnenlanden. Het vliegtuig had een bemanning van twee personen: een piloot en een schutter, die tevens fungeerde als waarnemer.
Het vliegtuig was voorzien van een Mitsubishi Ha-26-II 14-cilinder luchtgekoelde radiale motor met een vermogen van 950 pk. Deze motor leverde voldoende vermogen voor een maximale snelheid van 424 km/u op een hoogte van 3.000 meter, wat bescheiden was in vergelijking met andere vliegtuigen uit die tijd. Toch was de Ki-51 populair vanwege zijn eenvoud en betrouwbaarheid.
Operationele geschiedenis
Inzet in China
De Mitsubishi Ki-51 maakte zijn debuut in de strijd tijdens de Tweede Chinees-Japanse Oorlog. Japan voerde in deze periode een intensieve campagne tegen Chinese troepen, waarbij luchtsteun een cruciale rol speelde. De Ki-51 werd ingezet om vijandelijke troepenposities en transportlijnen aan te vallen. Hoewel het vliegtuig aanvankelijk effectief was in deze rol, bleek het al snel kwetsbaar in gevechten tegen moderne geallieerde jachtvliegtuigen zoals de Amerikaanse P-40 Warhawk.
Gevechten in Zuidoost-Azië
De Ki-51 bewees zijn waarde in de China-Birma-Indië-campagne, waar het vaak werd ingezet vanaf geïmproviseerde vliegvelden. In deze ruige gebieden, waar veel vliegtuigen moeite hadden om te opereren, wist de Ki-51 te functioneren dankzij zijn robuuste ontwerp. Het vliegtuig werd voornamelijk gebruikt voor grondaanvallen en tactische bombardementen op geallieerde posities en infrastructuur.
Gebruikt voor Kamikaze-aanvallen
Naarmate de oorlog vorderde, verloor Japan steeds meer terrein en werden de verliezen aan materieel en mankracht steeds groter. In de laatste fase van de oorlog begonnen Japanse strijdkrachten steeds vaker over te gaan op kamikaze-tactieken, waarbij vliegtuigen werden ingezet voor zelfmoordmissies tegen vijandelijke schepen en doelen. De Ki-51 werd ook in deze rol ingezet. Hoewel het vliegtuig oorspronkelijk niet ontworpen was voor kamikaze-aanvallen, werd het dankzij zijn eenvoudige constructie en beschikbare aantallen een geschikt platform voor dergelijke missies.
Belangrijke gebeurtenissen: De laatste Japanse aanval op een Amerikaans oorlogsschip
Op 6 augustus 1945, dezelfde dag waarop Hiroshima werd verwoest door een Amerikaanse atoombom, werd de USS Bullhead (SS-332), een Amerikaanse onderzeeër, tot zinken gebracht door een enkele Ki-51. Deze aanval markeerde de laatste keer dat een Amerikaans oorlogsschip door een Japanse aanval werd vernietigd tijdens de Tweede Wereldoorlog. De volledige bemanning van de Bullhead kwam om het leven, wat de symbolische betekenis van deze gebeurtenis versterkt in de context van het naderende einde van de oorlog.
Specificaties van de Mitsubishi Ki-51
De Mitsubishi Ki-51 was bescheiden in termen van prestaties en bewapening, vooral in vergelijking met andere vliegtuigen die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gebruikt. Desalniettemin was het effectief in specifieke omstandigheden en vervulde het verschillende rollen gedurende de oorlogsjaren.
Algemene kenmerken
- Bemanning: 2 (piloot en schutter/waarnemer)
- Lengte: 9,21 m
- Spanwijdte: 12,1 m
- Hoogte: 2,73 m
- Vleugeloppervlak: 24 m²
- Leeggewicht: 1.873 kg
- Maximaal startgewicht: 2.920 kg
- Motor: 1 × Mitsubishi Ha-26-II 14-cilinder radiale luchtgekoelde motor, 710 kW (950 pk)
Prestaties
- Maximumsnelheid: 424 km/u op 3.000 m hoogte
- Vliegbereik: 1.060 km
- Plafond: 8.270 m
- Klimtijd: 9 minuten en 55 seconden naar 5.000 m
- Vleugelbelasting: 117 kg/m²
- Vermogen-gewichtsverhouding: 0,24 kW/kg
Bewapening
- Vuurwapens:
- 2× vaste, naar voren gerichte 7,7 mm Type 89 machinegeweren (later vervangen door 12,7 mm Ho-103 machinegeweren in latere modellen)
- 1× 7,7 mm achterwaarts gerichte Type 89 machinegeweer voor de schutter
- Bommen:
- Tot 200 kg aan bommen voor normale operaties
- Tot 250 kg aan bommen voor kamikaze-operaties
Beperkingen en zwakke punten
Ondanks zijn veelzijdigheid had de Mitsubishi Ki-51 enkele duidelijke beperkingen. Een van de grootste zwakke punten van het vliegtuig was zijn lage snelheid. Terwijl moderne gevechtsvliegtuigen zoals de Amerikaanse P-38 Lightning snelheden van meer dan 600 km/u konden bereiken, had de Ki-51 moeite om meer dan 400 km/u te halen. Dit maakte het kwetsbaar voor vijandelijke jagers, vooral tijdens missies boven goed verdedigd gebied.
Een ander probleem was de relatief lichte bewapening van het vliegtuig. De 7,7 mm machinegeweren die aanvankelijk in de Ki-51 werden geïnstalleerd, waren onvoldoende om moderne vijandelijke vliegtuigen te bedreigen. In latere versies werd deze bewapening opgewaardeerd naar 12,7 mm Ho-103 machinegeweren, wat een verbetering betekende, maar het bleef beperkt in vergelijking met de bewapening van veel geallieerde vliegtuigen.
Productie en aantallen
Tegen het einde van de oorlog waren er in totaal ongeveer 2.385 exemplaren van de Mitsubishi Ki-51 geproduceerd. Dit maakte het een van de meest geproduceerde Japanse aanvalsvliegtuigen van de oorlog. De grootschalige productie van het vliegtuig, ondanks zijn beperkingen, getuigt van de noodzaak van Japan om goedkope, eenvoudig te produceren vliegtuigen in te zetten, vooral in de latere fasen van de oorlog toen hulpbronnen schaars waren.
Conclusie
De Mitsubishi Ki-51 speelde een belangrijke rol in de luchtcampagnes van het Japanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog, vooral in theaters zoals China en Zuidoost-Azië waar snelheid en geavanceerde bewapening minder van belang waren dan robuustheid en aanpassingsvermogen. Hoewel het vliegtuig niet opgewassen was tegen de moderne gevechtsvliegtuigen van de geallieerden, vond het toch zijn weg naar het slagveld in tal van rollen, van tactische bombardementen tot kamikaze-aanvallen. De bijdrage van de Ki-51 aan de Japanse oorlogsvoering, en de symbolische rol in de laatste dagen van de oorlog, maken het een van de opmerkelijke vliegtuigen in de luchtvaartgeschiedenis van de Tweede Wereldoorlog.
Bronnen
- Francillon, René J. Japanese Aircraft of the Pacific War. London: Putnam & Company Ltd, 1970.
- Green, William. War Planes of the Second World War, Volume Three: Fighters. London: Macdonald & Co. (Publishers) Ltd., 1961.
- Gunston, Bill. The Illustrated Directory of Fighting Aircraft of World War II. London: Salamander Books Ltd, 1988.
- Bronnen Mei1940
- Afbeelding: See page for author, Public domain, via Wikimedia Commons
