Malèna is een komedie-dramafilm uit 2000 onder regie van Giuseppe Tornatore. De hoofdrollen worden vertolkt door Monica Bellucci en Giuseppe Sulfaro. De film won de Grand Prix op het Cabourg Film Festival 2001. Bij de 73e Academy Awards werd de film genomineerd voor Beste Cinematografie en Beste Originele Score.
Op 10 juni 1940, in het fictieve kleine Siciliaanse stadje Castelcutò, maakt een tiener genaamd Renato Amoroso drie belangrijke gebeurtenissen mee: de fascistische dictator Benito Mussolini kondigt aan dat Italië de Tweede Wereldoorlog ingaat; hij krijgt een nieuwe fiets; hij ziet voor het eerst, samen met zijn vrienden, de mooie en sensuele Maddalena “Malèna” Bonsignore Scordìa, de meest begeerde jonge vrouw in de stad. Haar man Antonino “Nino” zit in de strijdkrachten die in Afrika tegen de Britten vechten en ze woont alleen. Vanwege haar fysieke verschijning en haar eenzame status is ze een object van lust voor alle mannen van de stad en van haat voor haar vrouwen. Ze houdt haar vader in de gaten, die de schoolleraar is van Renato en zijn vrienden en ook alleen woont, totdat hij een anoniem briefje ontvangt waarin ze wordt belasterd, waardoor hij haar afwijst.
Renato raakt geobsedeerd door Malèna, bespioneert haar in haar huis, stalkt haar als ze het verlaat en denkt aan haar in al zijn erotische fantasieën. Ook steelt hij wat van haar ondergoed van haar waslijn; wanneer zijn ouders het in zijn slaapkamer vinden, raken ze overstuur en straffen ze hem streng, in een poging zijn fixatie te doorbreken.
Op een dag wordt Malèna op de hoogte gebracht van de dood van haar man, wat haar isolement nog verdrietig maakt. Ze zou met veel mannen zijn geweest; ze voedt deze geruchten onverstandig door de jonge en knappe Cadei, een enkele luchtmachtofficier, haar in het donker te laten bezoeken. Wanneer ze wordt aangeklaagd en berecht door de vrouw van een bejaarde tandarts, legt de officier een getuigenis af dat hij niet meer was dan een occasionele vriend. Het verraad doet pijn, maar Malèna zegt niets om hem te veroordelen. Na haar vrijspraak brengt haar advocaat haar een bezoek en dwingt haar zijn diensten te betalen met seks.
Renato is erg verdrietig, omdat hij Malèna wil helpen, maar niet weet hoe, dus vraagt hij God en zijn heiligen om over haar te waken en voert hij kleine wraakacties uit tegen haar tegenstanders.
Ondertussen bereikt de oorlog Sicilië en wordt de stad gebombardeerd door de geallieerden, waarbij Malèna’s vader om het leven komt. Nu straatarm en universeel veracht, met niemand die bereid is haar werk te geven, is het enige wat ze kan doen om te overleven wegzinken in de prostitutie, haar haar knippen en kleuren en meegaan met alle mannen. De stedelingen zijn blij haar te zien als een hoer in plaats van een gevaarlijke weduwe. Wanneer nazi-troepen de stad bezetten, ziet Renato zijn idool met twee Duitse soldaten en valt flauw. Zijn moeder, die gelooft dat het demonische bezetenheid is, neemt hem mee naar een priester voor exorcisme, maar zijn meer praktische vader neemt Renato mee naar het stadsbordeel, waar hij fantaseert dat de prostituee die hem initieert Malèna is.
De Duitsers vertrekken en Amerikaanse troepen trekken de stad binnen, verwelkomd door extatisch gejuich. De vrouwen beschuldigen Malèna van collaboratie, bestormen het hotel en slepen haar naar buiten, rukken haar kleren uit, slaan haar en knippen haar haar af. Om aan verdere vervolging te ontsnappen, verlaat ze de vijandige stad en verhuist naar Messina. Een paar dagen later komt Nino Scordìa, die het als krijgsgevangene heeft overleefd maar een arm heeft verloren, terug om haar op te zoeken. Zijn huis is overgenomen door ontheemden en niemand wil hem vertellen hoe hij zijn vrouw kan vinden. Renato wordt verdrietig wanneer Nino wordt bespot door voormalige fascisten en laat hem een anoniem briefje achter, waarin staat dat Malèna altijd alleen van hem heeft gehouden, maar door de oorlog tegenslagen heeft geleden en is weggetrokken, dus Nino besluit haar te bereiken.
Een jaar later keren Nino en Malèna terug en worden ze door de stad gezien. Vrouwen merken dat ze er nu matronischer en effender uitziet, ook al is ze nog steeds mooi. Omdat ze nog steeds getrouwd is en weer bij haar man woont, beschouwen mensen haar niet langer als een bedreiging en beginnen ze met meer respect over haar en tegen haar te praten. Terwijl ze naar huis loopt, valt er wat fruit uit haar tas en Renato haast zich om het op te halen. Hij wenst haar veel succes en ze geeft hem een raadselachtige halve glimlach: het is de enige keer dat Malèna en Renato een echte interactie hebben in de hele film.
Vele jaren later geeft een bejaarde Renato aan dat hij veel vrouwen heeft gekend, van wie velen hem vroegen hen te gedenken, zonder succes; hij geeft toe dat de enige vrouw die hij niet kan vergeten Malèna is.
