De M29 Weasel was een veelzijdig rupsvoertuig ontworpen door Studebaker tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het werd oorspronkelijk ontwikkeld voor operaties in besneeuwde gebieden, maar bleek ook effectief in modder, zand en andere uitdagende terreinen. Naast gebruik door de Amerikaanse strijdkrachten diende de M29 in verschillende rollen en landen, zowel tijdens als na de oorlog.
Inhouds opgave
Ontwikkeling en ontwerp
Oorsprong: Project Plough
De M29 Weasel was een idee van de Britse uitvinder Geoffrey Pyke, die het voertuig ontwierp voor Project Plough, een missie gericht op het aanvallen van Duitse troepen in Noorwegen. Pyke’s doel was om een licht, snel en mobiel voertuig te creëren dat kleine groepen commando’s in besneeuwde gebieden kon vervoeren.
Het oorspronkelijke prototype, de T15 (later gestandaardiseerd als de M28), was uitgerust met 15-inch Kégresse-rupsbanden, een achterin geplaatste motor en voorwielaandrijving. Dit model bood plaats aan twee passagiers. De latere versie, de M29, beschikte over een voorin geplaatste motor, achterwielaandrijving en 20-inch rupsbanden. Ook kon dit model meer vracht en passagiers vervoeren.
Semi-amfibische capaciteiten
Hoewel de standaard M29 slechts beperkt amfibisch was, werd een specifiek model, de M29C Water Weasel, uitgerust met drijflichamen aan de voor- en achterkant en dubbele roeren. Dit verbeterde de drijfvermogen aanzienlijk, maar het voertuig bleef beperkt tot gebruik op binnenwateren. Bij zware golven of ruw water, zoals aan de kust, was de inzetbaarheid zeer beperkt.
Operationeel gebruik
Amerikaanse leger
Hoewel de oorspronkelijke missie in Noorwegen werd geannuleerd, vond de M29 snel andere toepassingen. Dankzij de veelzijdigheid werd het voertuig ingezet in zowel Italië als op het westfront. De M29 werd gebruikt om troepen te bevoorraden op moeilijk begaanbare terreinen waar voertuigen met wielen niet konden komen. Het voertuig speelde een rol bij de doorbraak bij Saint-Lô, in de Slag om de Ardennen en in de modderige gebieden rond de Roer en de Rijn.
De M29 diende voornamelijk als vrachtwagen, maar werd ook gebruikt als commandovoertuig, radioplatform en voor het aanleggen van communicatielijnen. Dankzij de lage gronddruk kon het voertuig ook worden ingezet voor het oversteken van mijnenvelden. Soldaten ontdekten dat het voertuig zelfs als ambulance kon worden gebruikt in terreinen waar de Jeep tekortschoten.
Amerikaanse mariniers
In 1944 verdeelde het Amerikaanse Korps Mariniers de M29 onder verschillende divisies, waaronder de 3rd, 4th en 5th Marine Divisions. De M29 bewees zijn waarde tijdens de invasies van Iwo Jima en Okinawa, waar het zware ladingen door zand en modder vervoerde. Het voertuig trok trailers en artilleriestukken over terreinen die onbegaanbaar waren voor voertuigen met wielen.
Franse leger
Tijdens de Eerste Indochinese Oorlog werd de M29 ingezet door het Franse Vreemdelingenlegioen, met name in de Mekongdelta. Hoewel de eerste missies mislukten door gebrek aan training en tactiek, verbeterden de prestaties na enkele maanden. De Franse M29’s, vaak aangeduid als “Crabes”, werden zwaar bewapend met machinegeweren, antitankwapens en mortieren.
Na de oorlog gebruikte Frankrijk de M29 voor poolmissies en expedities in Antarctica. Het voertuig bleef in gebruik tot 1993.
Britse leger
De Britse commando’s van de 4th Special Service Brigade maakten gebruik van amfibische M29’s tijdens de operatie op Walcheren. Ook niet-amfibische M29’s werden ingezet door infanteriedivisies in moeilijke terreincondities, zoals in het Saar-Moezel-driehoekgebied. Na de oorlog bleef het voertuig enkele jaren in dienst.
Canadees leger
Het Canadese leger gebruikte de M29 tijdens de Slag om de Schelde en de latere opmars door overstroomde gebieden in Nederland en Duitsland. Na de oorlog bleef het voertuig in gebruik voor operaties in het Noordpoolgebied.
Varianten van de M29
- T15: prototype met 15-inch rupsbanden.
- M28: gestandaardiseerde versie van de T15.
- M29: verbeterde versie met 20-inch rupsbanden en een grotere laadcapaciteit.
- M29C Water Weasel: amfibisch model met drijflichamen en dubbele roeren.
- Type A: uitgerust met een 75 mm M20 antitankwapen.
- Type C: uitgerust met een 37 mm kanon.
- Wasp: versie met een vlammenwerper.
Specificaties van de M29
- Gewicht: 2.019 kg
- Grondspeling: 28 cm
- Motor: Studebaker 6-cilinder, 70 pk
- Snelheid: maximaal 58 km/u
- Bereik: 266 km op 1 tank
- Gronddruk: 1,9 psi
Conclusie
De M29 Weasel was een innovatief en veelzijdig voertuig dat door zijn ontwerp en prestaties een unieke rol speelde in de Tweede Wereldoorlog. Hoewel het oorspronkelijk bedoeld was voor besneeuwde gebieden, bleek het ook effectief in modderige, zanderige en amfibische omstandigheden. Na de oorlog vond het voertuig zijn weg naar civiele en militaire toepassingen, waarbij het tot in de jaren 1990 dienst bleef doen in poolgebieden.
Bronnen en meer informatie
- TM 9-772, Technische handleiding T24/M29
- Bronnen mei1940
- Quinn, R. “Studebaker Goes To War”, Turning Wheels
- Vanderveen, B. “Historic Military Vehicles Directory”
- Dunstan, S. French Armour in Vietnam 1945–54
- Afbeelding: Patrick Peccatte & Michel Le Querrec from near Paris, France, Public domain, via Wikimedia Commons
