“Lockheed Hudson: Lichte bommenwerper WOII

Een U.S. Army Air Force Lockheed A-29-LO Hudson (s/n 41-23403) tijdens een vlucht boven land tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Een Lockheed A-29-LO Hudson van de U.S. Army Air Force in vlucht, een cruciaal toestel tijdens maritieme en verkenningsmissies.

De Lockheed Hudson was een licht bommenwerper en kustverkenningsvliegtuig, geproduceerd door de Amerikaanse Lockheed Aircraft Corporation. Het vliegtuig werd voor het eerst ingezet door de Royal Air Force (RAF) net voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog en speelde een belangrijke rol in verschillende militaire operaties gedurende de oorlog. Het toestel, oorspronkelijk gebaseerd op het civiele Lockheed Model 14 Super Electra, markeerde Lockheed’s eerste grote militaire contract en betekende een belangrijke stap in de Amerikaanse vliegtuigproductie.

Ontwerp en Ontwikkeling

In 1937 maakte Lockheed een doorsnede van hun Model 14 Super Electra openbaar, waarbij het potentieel van het toestel als lichte bommenwerper werd gedemonstreerd. Dit trok de aandacht van verschillende luchtmachten, waaronder het Britse Rijk. In 1938 was de Britse Purchasing Commission op zoek naar een Amerikaans maritiem patrouillevliegtuig om de Avro Anson te ondersteunen. Dit leidde tot de bestelling van 200 vliegtuigen door de RAF.

Het eerste toestel maakte zijn proefvlucht op 10 december 1938 in Burbank, Californië, en er werden geen grote problemen gerapporteerd. De leveringen aan de RAF begonnen op 15 februari 1939, en de productie werd versneld om aan de vraag te voldoen. Lockheed wist uiteindelijk 250 toestellen te leveren, ruim op tijd voordat het gestelde leveringsdoel was bereikt.

De eerste versie van de Hudson, de Mk I, was uitgerust met twee vaste Browning-machinegeweren in de neus en twee in een Boulton Paul-dorsaltoren. Later volgden de Mk II-variant met verbeterde propellers en de Mk III-variant, die extra bewapening en krachtigere motoren had. Ook werden de Mk V en Mk VI varianten geïntroduceerd, aangedreven door de Pratt & Whitney R-1830 Twin Wasp motoren.

Radar Lockheed Hudson

De Lockheed Hudson, een veelzijdig militair vliegtuig tijdens de Tweede Wereldoorlog, werd uitgerust met radar, wat zijn effectiviteit aanzienlijk vergrootte. Vooral de latere versies kregen de ASV (Air to Surface Vessel) radar, speciaal ontworpen voor maritieme patrouilles en anti-onderzeebootoperaties. Deze radar stelde de Hudson in staat om vijandelijke schepen en onderzeeërs te detecteren, zelfs bij slecht zicht of in nachtelijke omstandigheden. Dit maakte de Hudson bijzonder waardevol voor de Coastal Command van de Royal Air Force (RAF) en de Royal Canadian Air Force (RCAF), die het toestel met succes gebruikten in hun strijd tegen de Duitse U-boten.

Operationele Geschiedenis

De eerste Hudsons werden in februari 1939 geleverd aan de RAF, en al snel waren er 78 toestellen operationeel bij het uitbreken van de oorlog in september 1939. De productie van de Hudson was een van de eerste successen voor Lockheed, die tot dan toe voornamelijk civiele vliegtuigen had geproduceerd.

Een van de eerste significante successen van de Hudson vond plaats op 8 oktober 1939, toen een Hudson boven Jutland het eerste vijandelijke vliegtuig neerschoot dat vanaf de Britse eilanden opereerde. Hudsons speelden ook een rol in de Slag om Duinkerken en escorteerden konvooien voor de Britse kust.

Een opmerkelijk incident vond plaats op 27 augustus 1941, toen een Hudson van het No. 269 Squadron RAF een Duitse onderzeeër, de U-570, aanviel en deze dwong zich over te geven. Dit was een uniek geval waarbij een vliegtuig een marinevaartuig gevangen nam.

Deelneming van de Verenigde Staten

In 1941 begon ook de United States Army Air Forces (USAAF) met het opereren van de Hudson, aangeduid als de A-28 en A-29, afhankelijk van de motorvariant. De Amerikaanse marine opereerde eveneens een aantal van deze vliegtuigen, aangeduid als de PBO-1. Deze toestellen werden voornamelijk gebruikt voor verkenning en antisubmarine-operaties.

De eerste vernietiging van een Duitse onderzeeër door een Amerikaans vliegtuig vond plaats op 1 maart 1942, toen een PBO-1 Hudson de U-656 tot zinken bracht. Later dat jaar, op 7 juli, werd de U-701 vernietigd door een Hudson van het 396th Bombardment Squadron.

Betrokkenheid in de Pacifische Oorlog

De Hudson werd ook ingezet in de Pacific, met name door de Royal Australian Air Force (RAAF). Tijdens de Maleisische campagne in 1941 voerde een Hudson van No. 1 Squadron RAAF de eerste aanval uit van de geallieerden in de Pacific War, door een Japans transportschip, de Awazisan Maru, tot zinken te brengen. Dit gebeurde slechts een uur voor de aanval op Pearl Harbor.

De RAAF Hudsons waren bijzonder effectief, mede door hun wendbaarheid. De Japanse azen, waaronder Saburō Sakai, prezen de vechtcapaciteiten van de Hudson-bemanningen. Op 22 juli 1942 onderschepte Sakai met negen Zero’s een Hudson boven Nieuw-Guinea. Ondanks het numerieke overwicht van de Japanners, wist de Hudson zich tien minuten lang te verweren, wat een blijvende indruk achterliet op Sakai.

Hudson in Speciale Operaties

De Hudsons werden ook gebruikt door RAF Special Duties Squadrons voor geheime missies. Deze squadrons voerden clandestiene operaties uit in Europa en Zuidoost-Azië, waarbij ze agenten en voorraden achter vijandelijke linies dropten. No. 161 Squadron in Europa en No. 357 Squadron in Birma waren belangrijke eenheden die Hudsons gebruikten voor dit soort missies.

Het Einde van de Oorlog en Civiel Gebruik

Na de oorlog werden veel Hudsons verkocht voor civiel gebruik, voornamelijk als passagiersvliegtuigen of verkenningsvliegtuigen. In Australië werden ze onder andere ingezet door East-West Airlines, dat vier Hudsons gebruikte voor binnenlandse vluchten tussen steden in New South Wales en Queensland. Ook Adastra Aerial Surveys gebruikte Hudsons voor luchtfotografie en cartografie.

Tegen het einde van de productie in 1944 waren er in totaal 2.941 Hudsons gebouwd. Hoewel de Hudson uiteindelijk werd vervangen door nieuwere vliegtuigen zoals de Lockheed Ventura, bleven veel Hudsons nog lang na de oorlog in dienst, zowel militair als civiel.

Conclusie

De Lockheed Hudson speelde een cruciale rol in de Tweede Wereldoorlog als een veelzijdig militair vliegtuig dat zowel verkennings-, transport- als gevechtsmissies uitvoerde. Het toestel was een symbool van de versnelde militaire productie en technologische vooruitgang tijdens de oorlogsjaren. Met zijn brede inzetbaarheid, van de Atlantische Oceaan tot de Pacific, toonde de Hudson de waarde van goed ontworpen militaire vliegtuigen in de strijd tegen de Asmogendheden.

Bronnen en meer informatie

  1. RAF Museum. “Lockheed Hudson.” RAF Museum Collections.
  2. Bronnen Mei1940
  3. Dorr, Robert F. “B-25 Mitchell Units of the MTO.” Osprey Combat Aircraft.
  4. Francillon, René J. “Lockheed Aircraft since 1913.” Putnam Aeronautical Books.
  5. “Lockheed Hudson Bomber.” Royal Air Force History.
  6. Afbeelding: USAAF, Public domain, via Wikimedia Commons