Le Terrible was een van de zes grote torpedobootjagers van de Le Fantasque-klasse, gebouwd voor de Marine Nationale (Franse Marine) in de jaren dertig. Deze schepen, ontworpen voor snelheid en vuurkracht, speelden een belangrijke rol in de Franse marine tijdens de Tweede Wereldoorlog. Le Terrible was betrokken bij diverse missies in zowel de Atlantische als de Middellandse Zee, en onderging meerdere aanpassingen om haar prestaties tijdens de oorlog te verbeteren.
Inhouds opgave
Ontwerp en technische specificaties
De schepen van de Le Fantasque-klasse werden gebouwd om te concurreren met de snelle Italiaanse Condottieri-klasse lichte kruisers. Met een topsnelheid van 45,02 knopen (ongeveer 83 km/u), gevestigd door Le Terrible, werd een wereldrecord voor schepen met een conventionele romp behaald. De schepen hadden een lengte van 132,4 meter, een breedte van 12 meter, en een diepgang van 4,5 meter. Het standaard waterverplaatsing was 2.569 ton en dit liep op tot 3.417 ton bij volle belasting.
Le Terrible werd aangedreven door twee Rateau-Bretagne stoomturbines die samen 74.000 pk leverden, waarmee het schip een snelheid van 37 knopen kon halen onder normale omstandigheden. Tijdens proefvaarten bereikte Le Terrible echter een indrukwekkende 43,8 knopen. Dankzij deze hoge snelheid kon het schip snelle aanvallen uitvoeren op vijandelijke doelen en effectief opereren als verkenningsschip.
Het schip was bewapend met vijf 138,6 mm kanonnen in enkele opstellingen. Deze waren gepositioneerd op het voor- en achterschip, met een extra kanon achter de schoorsteen. Voor luchtverdediging beschikte het schip over twee 37 mm kanonnen en vier 13,2 mm machinegeweren. Verder was Le Terrible uitgerust met drie sets van 550 mm torpedobuizen en dieptebomrekken, waarmee het ook geschikt was voor onderzeebootbestrijding.
Modificaties tijdens de oorlog (1938-1942)
In de loop van de oorlog onderging Le Terrible verschillende aanpassingen om haar slagkracht en overlevingsvermogen te vergroten. In 1938 werden de brugvleugels vergroot om extra luchtafweer te huisvesten. Naarmate de oorlog vorderde, werd de opslagcapaciteit voor dieptebommen verhoogd en kreeg het schip nieuwe torpedobuizen. Ook werd de luchtafweer gemoderniseerd met 37 mm dubbelkanonnen en Browning 13,2 mm machinegeweren. Verder kreeg Le Terrible in 1942 een sonarinstallatie (Alpha-2), om onderzeebootdreigingen beter te detecteren.
Vroege operaties: 1939-1940
Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in september 1939, werd Le Terrible, samen met haar zusterschepen, toegewezen aan de Force de Raid. Deze strijdmacht had als taak om Duitse handelsschepen en blokkadebrekers op te sporen en te vernietigen. In de eerste maanden van de oorlog patrouilleerde Le Terrible in de Atlantische Oceaan, vanuit Dakar, het huidige Senegal, op zoek naar Duitse doelen. Eind 1939 keerde het schip terug naar Frankrijk en werd vervolgens verplaatst naar Algerije als voorzorgsmaatregel, voor het geval Italië zich bij de oorlog zou aansluiten.
In juni 1940, nadat Italië de oorlog had verklaard, nam Le Terrible deel aan de verdediging van de Franse kust. Ze begeleidde Franse kruisers tijdens een mislukte zoektocht naar Italiaanse schepen in de Middellandse Zee. Op 3 juli 1940, toen de Britse marine de Franse vloot in Mers-el-Kébir aanviel om te voorkomen dat de schepen in Duitse handen zouden vallen, slaagde Le Terrible erin onbeschadigd te ontsnappen en terug te keren naar Toulon.
Vichy-periode en overstap naar de geallieerden
Na de Franse capitulatie in 1940 werd Le Terrible opgenomen in de vloot van het Vichy-regime. Ze werd naar Dakar gestuurd en bleef actief in Frans West-Afrika. Toen deze regio in november 1942 overliep naar de geallieerden, sloot Le Terrible zich aan bij de Vrije Franse Marine.
Begin 1943 werd het schip naar de Verenigde Staten gestuurd voor uitgebreide reparaties en modernisering. Deze upgrades omvatten de installatie van nieuwe radar- en sonarapparatuur, alsmede verbeterde luchtafweersystemen.
Operaties in de Middellandse Zee: 1943-1944
In 1944 werd Le Terrible ingezet in de Middellandse Zee, waar ze deelnam aan operaties tegen de asmogendheden. Samen met haar zusterschepen voerde ze aanvallen uit op Duitse en Italiaanse scheepvaart, en bood ze ondersteuning tijdens Operatie Dragoon, de geallieerde invasie van Zuid-Frankrijk in augustus 1944. Tijdens deze operatie gaf het schip vuursteun aan geallieerde troepen op de grond. Haar snelle aanvalscapaciteiten werden hierbij ten volle benut.
Helaas werd Le Terrible in december 1944 zwaar beschadigd na een aanvaring met haar zusterschip Le Malin tijdens nachtelijke oefeningen. Deze botsing resulteerde in ernstige schade aan beide schepen, waarbij 70 bemanningsleden om het leven kwamen. Le Terrible moest bijna een jaar onder reparatie blijven voordat ze weer operationeel was.
Naoorlogse dienst en modernisering
Na de Tweede Wereldoorlog bleef Le Terrible tot de late jaren veertig in dienst, zij het met tussenpozen. In 1952-1953 onderging het schip een nieuwe modernisering om te dienen als escorte voor Franse vliegdekschepen. In deze rol begeleidde ze onder andere de vliegdekschepen La Fayette en Arromanches bij diverse operaties.
In 1955 werd Le Terrible officieel uit dienst genomen en diende kort als opleidingsschip voor de Franse marine. In 1962 werd het schip definitief geschrapt uit het maritieme register en het jaar daarop gesloopt.
Conclusie
Le Terrible was een van de snelste en meest capabele torpedobootjagers van de Franse Marine. Haar lange en veelzijdige carrière, variërend van patrouilles in de Atlantische Oceaan tot ondersteuning van geallieerde landingen in Zuid-Frankrijk, maakt haar tot een belangrijk stuk maritieme geschiedenis. Hoewel ze aan het eind van de oorlog zwaar werd beschadigd, wist ze haar rol te vervullen als belangrijk oorlogsschip van de Vrije Franse strijdkrachten.
Bronnen en meer informatie
- Jordan, John & Moulin, Jean. French Destroyers: Torpilleurs d’Escadre & Contre-Torpilleurs 1922–1956. Seaforth Publishing, 2015. ISBN 978-1848321984.
- Afbeelding: Naval History & Heritage Command , Public domain, via Wikimedia Commons
- Roberts, John. World War II Allied Destroyers. Harper Collins Publishers, 2001. ISBN 978-0060190391.
- Bronnen Mei1940
- Lenton, H.T. Navies of the Second World War: French Warships. Macdonald & Co, 1970. ISBN 978-0356025217.