Joachim Kuhn – Duits Major en Verzetsstrijder 20 juli 1944

Wilhelm Georg Joachim Kuhn, Duits Major en verzetsstrijder van 20 juli 1944; geen foto beschikbaar.
Wilhelm Georg Joachim Kuhn (1913–1994), Duits Major en betrokken bij het verzet van 20 juli 1944, zonder beschikbare afbeelding.

Wilhelm Georg Joachim Kuhn (2 augustus 1913 in Berlijn; †6 maart 1994 in Römershag bij Bad Brückenau) was een Duitse Major in de generale staf en een verzetsstrijder tegen het regime van Adolf Hitler. Hij speelde een rol in het complot van 20 juli 1944, gericht op de omverwerping van de dictatuur. Zijn levensloop weerspiegelt een periode van militaire plicht, morele keuzes en persoonlijke strijd.

Vroege Leven en Opleiding

Familieachtergrond

Wilhelm Georg Joachim Kuhn werd geboren in Berlijn. Zijn vader, Arthur Julius Kuhn, was ingenieur en octrooigemachtigde, en zijn moeder, Hildegard-Maria Clara, kwam uit Königsberg. Kuhn beweerde dat zijn grootvader aan moeders kant, graaf von Klinckowstroem, een generaal was, wat zijn wens om officier in de Reichswehr te worden zou hebben beïnvloed. Dit familielid wordt in sommige bronnen genoemd, maar blijft onbevestigd

Onderwijs en Militaire Carrière

Kuhn voltooide zijn gymnasiumopleiding in 1931 en begon kort daarna aan de Technische Hochschule Karlsruhe. In 1932 trad hij toe tot het Pionierbataljon 5 van de Reichswehr in Ulm. Na het volgen van militaire scholen in Dresden en München maakte hij al snel carrière en diende als adjudant tijdens de campagnes in Polen (1939) en Frankrijk (1940). In 1942 voltooide hij met lof de generale stafopleiding.

Carrière tijdens de Tweede Wereldoorlog

Aanvang van de Oorlog

Aan het oostfront diende Kuhn bij de 111e Infanteriedivisie als 1e ordonnansofficier. Hij onderscheidde zich door zijn strategische inzichten en werd in 1942 overgeplaatst naar de Organisatieafdeling van het Oberkommando des Heeres (OKH).

Samenwerking met Claus Schenk Graf von Stauffenberg

In 1943 werd Kuhn bevorderd tot Major en werkte hij nauw samen met Claus von Stauffenberg. Naast een professionele relatie deelden zij persoonlijke en politieke opvattingen. Kuhn raakte verloofd met Stauffenbergs nicht, Marie Gabriele Schenk Gräfin von Stauffenberg, wat hun banden verder versterkte.

Het Verzet tegen Hitler

Voorbereidingen op het Complot

Kuhn ondersteunde actief het verzet. In november 1943 verstopte hij samen met Albrecht von Hagen explosieven voor een mislukte moordaanslag op Hitler. Later leverde hij opnieuw explosieven voor het complot van 20 juli 1944.

Het Attentaat van 20 juli 1944

Op de dag van het complot bevond Kuhn zich aan het front in Ostrów Mazowiecka. Hij kreeg van zijn commandant, Gustav Heisterman von Ziehlberg, de kans om aan arrestatie te ontsnappen. Von Ziehlberg betaalde hiervoor later met zijn leven.

Gevangenschap en Proces

Von Ziehlberg instrueerde Kuhn om zijn officiële taken over te dragen en naar Berlijn te reizen om de situatie op te helderen. Kuhn maakte van deze gelegenheid gebruik om naar de linies van het Sovjet 2e Wit-Russische Front te vluchten. Hij werd gevangengenomen en onderworpen aan verhoren door de contraspionagedienst SMERSH. Hij werd in 1945 door het Reichskriegsgericht bij verstek ter dood veroordeeld en pas in 1955 vrijgelaten door de USSR.

Kuhn leed in gevangenschap onder slechte omstandigheden, wat resulteerde in psychische en fysieke achteruitgang. Hij claimde zelfs een adellijke afkomst om zijn situatie te verbeteren, maar zonder succes.

Terugkeer naar Duitsland 1955

Na zijn vrijlating werd Kuhn geconfronteerd met juridische en financiële uitdagingen. Zijn verzoeken om rehabilitatie en compensatie werden aanvankelijk afgewezen. Pas later werd Joachim Kuhn gerehabiliteerd. Hem werd een aanbod gedaan om met de rang van luitenant-kolonel toe te treden tot de Bundeswehr, maar hij wees dit af vanwege zijn gezondheidstoestand.

Kuhn onderhield geen contact met andere overlevenden van het verzet en wees bezoeken van hun kant af. Na zijn vrijlating uit gevangenschap sprak hij nooit over zijn rol in het verzet.

Conclusie

Wilhelm Georg Joachim Kuhn speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van het Duitse verzet. Zijn betrokkenheid bij het complot van 20 juli 1944 en zijn beproevingen in gevangenschap tonen zijn vastberadenheid en overtuigingen. Hoewel hij na de oorlog niet de erkenning kreeg die hij verdiende, blijft zijn rol in de strijd tegen het nazisme van groot historisch belang.

Bronnen en meer informatie

  1. Hoffmann, Peter (2007). Stauffenbergs Freund. Die tragische Geschichte des Widerstandskämpfers Joachim Kuhn. München: C. H. Beck. ISBN 978-3-406-55810-8.
  2. Haase, Norbert (1991). Aus der Praxis des Reichskriegsgerichts. Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte, Heft 3. ISSN 0042-5702.
  3. Chawkin, Boris & Kalganow, Alexander. Neue Quellen zur Geschichte des 20. Juli 1944 aus dem Archiv des Föderalen Sicherheitsdienstes der Russischen Föderation (FSB). Zentralinstitut für Mittel- und Osteuropastudien (ZIMOS). DOI: [Not available, use archival link].
  4. Mühleisen, Horst (1991). Hellmuth Stieff und der deutsche Widerstand. Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte, Heft 3, S. 339–377. ISSN 0042-5702.
  5. Bronnen Mei1940