Admiral Sir James Fownes Somerville (17 juli 1882 – 19 maart 1949) was een invloedrijke officier in de Royal Navy. Hij speelde een belangrijke rol in zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog. Somerville stond bekend om zijn strategisch inzicht en zijn betrokkenheid bij enkele belangrijke operaties, waaronder de actie bij Mers El Kébir en de achtervolging van de Bismarck. Hieronder volgt een uitgebreide beschrijving van zijn leven en carrière.
Inhouds opgave
Vroege Leven en Familie
Geboorte en Achtergrond
James Fownes Somerville werd geboren op 17 juli 1882 in Dinder House, Somerset. Hij was de tweede zoon van Arthur Fownes Somerville en Ellen Sharland. Zijn familie had een rijke historie, met connecties in zowel de Britse als Australische elite. Via zijn vader was hij afstammeling van de Fownes-familie, met leden die in de 18e eeuw in het Britse parlement dienden.
Via zijn grootmoeder had Somerville ook banden met de Hood-familie, die een lange traditie van dienst in de Royal Navy kende. Deze lijn omvatte onder andere Viceadmiraal Sir Samuel Hood en Admiraal Samuel Hood, 1st Viscount Hood.
Persoonlijk Leven
In 1913 trouwde Somerville met Mary Main. Ze kregen twee kinderen: een dochter en een zoon, John Arthur Fownes Somerville, die ook diende bij de Royal Navy en een hoge positie bekleedde bij de Britse inlichtingendienst GCHQ.
Begin van Zijn Carrière
Marineopleiding en Eerste Functies
Somerville begon zijn carrière in 1897 als cadet op het opleidingsschip HMS Britannia. Hij diende als adelborst op schepen zoals de HMS Royal Arthur en HMS Warspite. In 1904 werd hij gepromoveerd tot luitenant en begon hij te werken aan draadloze telegrafie bij HMS Vernon. Dit maakte hem tot een pionier in communicatie binnen de Royal Navy.
Eerste Wereldoorlog
Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende Somerville in de Middellandse Zeevloot als draadloze officier. Hij speelde een belangrijke rol in het bieden van communicatiesteun tijdens de Gallipoli-campagne. Voor zijn inzet werd hij onderscheiden met de Distinguished Service Order en meerdere vermeldingen in verslagen.
Na de oorlog bleef hij in dienst en vervulde hij verschillende administratieve en operationele rollen, waaronder Executive Officer op de HMS Emperor of India.
Tweede Wereldoorlog: Europese Operaties
Force H en Mers El Kébir
Met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd Somerville benoemd tot commandant van Force H, een Britse marine-eenheid gestationeerd in Gibraltar. Een van zijn eerste opdrachten was het neutraliseren van de Franse vloot bij Mers El Kébir. Deze operatie vond plaats na de Franse overgave aan Duitsland in 1940. Ondanks zijn persoonlijke bedenkingen voerde Somerville de aanval uit, waarbij de Franse slagschepen Bretagne en andere zwaar beschadigd werden.
De Achtervolging van de Bismarck
Later in 1941 speelde Somerville een centrale rol in de achtervolging en vernietiging van het Duitse slagschip Bismarck. Deze operatie was een van de meest gedenkwaardige successen van de Royal Navy tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Operaties in de Indische Oceaan
Commandant van de Oostelijke Vloot
In 1942 werd Somerville benoemd tot Commandant van de Oostelijke Vloot. Hij kreeg de taak om de Britse belangen in de Indische Oceaan te verdedigen tegen de opmars van Japan. Hoewel de Japanse aanval tijdens de Indische Oceaan Raid aanzienlijke schade toebracht aan zijn vloot, wist Somerville de belangrijkste eenheden te behouden.
Aanval op de Nederlandse Oost-Indië
In 1944 ging Somerville over tot offensieve operaties. Hij leidde luchtaanvallen op Japanse posities in Sabang en Soerabaja, waarbij hij strategische controle herwon in de regio.
Laatste Jaren en Overlijden
Na de oorlog werd Somerville benoemd tot hoofd van de Britse marine-afvaardiging in Washington, D.C. Hier werkte hij nauw samen met Amerikaanse marineofficieren en bevorderde hij de Anglo-Amerikaanse samenwerking. In 1945 werd hij bevorderd tot Admiral of the Fleet.
Somerville overleed op 19 maart 1949 aan een hartaanval in zijn huis in Somerset. Hij werd begraven in de kerk van St. Michael en All Angels in Dinder.
Conclusie
Sir James Fownes Somerville speelde een belangrijke rol in de Britse marinegeschiedenis door zijn strategische leiderschap tijdens twee wereldoorlogen en zijn bijdragen aan technologische ontwikkelingen, zoals draadloze communicatie binnen de marine. Zijn acties, zoals de operatie bij Mers El Kébir en de achtervolging van de Bismarck, blijven onderwerp van studie in de geschiedenis van maritieme oorlogsvoering. Zijn strategische beslissingen en leiderschap worden erkend als belangrijk in het verloop van verschillende campagnes tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: Beadell, S J (Lt). Assumed Royal Navy., Public domain, via Wikimedia Commons
- Heathcote, Tony (2002). The British Admirals of the Fleet 1734–1995. Pen & Sword Ltd. ISBN 0-85052-835-6.
- Holland, James (2011). The Battle of Britain. Corgi. ISBN 978-0552156103.
- Morris, Oswald (2006). Huston, We Have a Problem: A Kaleidoscope of Filmmaking Memories. Rowman & Littlefield Education. ISBN 978-0810857063.
- Williamson, Corbin (2 July 2020). “A One-way Street? Admiral James Somerville and Anglo-American Naval Relations, 1942”. The Mariner’s Mirror. 106 (3): 307–319. DOI:10.1080/00253359.2020.1778303. ISSN 0025-3359.
- Somerville, James (1996). The Somerville Papers: Selections from the Private and Official Correspondence of Admiral of the Fleet Sir James Somerville, GCB, GBE, DSO. Navy Records Society, London. ISBN 978-1859282076.
- Bronnen Mei1940
