De Imperatritsa Ekaterina Velikaya (“Keizerin Catharina de Grote”) was een dreadnought-slagschip van de Russische Keizerlijke Marine, vernoemd naar de invloedrijke 18e-eeuwse heerser Catharina de Grote. Dit schip speelde een belangrijke rol in de Zwarte Zee tijdens de Eerste Wereldoorlog en vertegenwoordigde de kracht van de Russische marine in een tijd van snelle technologische vooruitgang in de oorlogvoering op zee.
Inhouds opgave
Ontwerp en Technische Specificaties
Algemene Specificaties
De Imperatritsa Ekaterina Velikaya was het tweede schip van de Imperatritsa Mariya-klasse dreadnoughts, ontworpen om de Russische invloed in de Zwarte Zee te versterken en weerstand te bieden aan de Ottomaanse marine, met name de voormalige Duitse slagkruiser Yavûz Sultân Selîm.
- Waterverplaatsing: 23.400 ton (standaard), 25.400 ton (volgeladen)
- Lengte: 168 meter
- Breedte: 27,4 meter
- Diepgang: 8,36 meter
- Bemanning: Ongeveer 1.200 officieren en matrozen
Bewapening en Bescherming
De bewapening van het schip weerspiegelde haar rol als dreadnought, ontworpen om vijandelijke oorlogsschepen te overtreffen:
- Hoofdgeschut: 12 × 12-inch (305 mm) kanonnen in vier drievoudige torens
- Secundair geschut: 20 × 4,7-inch (120 mm) kanonnen
- Torpedobuizen: 4 × 17,7-inch (450 mm) torpedobuizen
Haar pantsering was ontworpen om zware vijandelijke beschietingen te weerstaan:
- Gordelpantser: 300 mm
- Dekpantser: 75 mm
- Commandotoren: 400 mm
Aandrijving en Snelheid
De Imperatritsa Ekaterina Velikaya werd aangedreven door stoomturbines en 20 ketels, wat haar een topsnelheid gaf van 21 knopen (39 km/u). Ze had een bereik van 1.640 zeemijlen bij 18 knopen.
Dienstgeschiedenis
Eerste Wereldoorlog
De Imperatritsa Ekaterina Velikaya trad in dienst in oktober 1915, midden in de Eerste Wereldoorlog, en werd onmiddellijk ingezet in de Zwarte Zee.
Rol in de Zwarte Zee
Haar belangrijkste vijand was de Ottomaanse slagkruiser Yavûz Sultân Selîm, die superieur was in snelheid maar minder goed bewapend. De Imperatritsa Ekaterina Velikaya gebruikte haar overwicht in vuurkracht en pantsering om de Ottomaanse marine te confronteren.
Belangrijke Operaties
- Blokkades en Ondersteuning: Het schip ondersteunde Russische landoperaties langs de Zwarte Zeekust door Ottomaanse posities te bombarderen en scheepvaartroutes te blokkeren.
- Confrontaties met de Midilli en Yavûz: De dreadnought nam deel aan meerdere confrontaties met deze Ottomaanse schepen, waaronder een bekend incident in juli 1916 waarin de Midilli ternauwernood ontsnapte na te zijn beschoten door de Imperatritsa Ekaterina Velikaya.
Na de Russische Revolutie
Na de Oktoberrevolutie in 1917 werd het schip hernoemd tot Svobodnaya Rossiya (“Vrij Rusland”) door de bolsjewistische regering. Haar operationele rol verminderde sterk vanwege interne politieke chaos en de desintegratie van de Russische marine.
Haar Einde
Met de opmars van Duitse troepen in de Zwarte Zee in 1918 en de politieke instabiliteit in Rusland werd de Svobodnaya Rossiya geëvacueerd naar Novorossisk. Om te voorkomen dat het schip in Duitse handen zou vallen, bevalen de bolsjewieken dat het moest worden vernietigd. Op 18 juni 1918 werd het schip door haar eigen bemanning tot zinken gebracht.
Betekenis en Nalatenschap
De Imperatritsa Ekaterina Velikaya was een toonbeeld van de machtige, maar uiteindelijk kwetsbare, Russische Keizerlijke Marine. Haar actieve rol in de Zwarte Zeevloot benadrukte de strategische waarde van dreadnoughts in regionale conflicten. Het schip blijft een symbool van de Russische marine tijdens een belangrijke periode van oorlog, revolutie en verval.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding 1: Неизвеитен., Public domain, via Wikimedia Commons
- Gardiner, Robert & Gray, Randal (eds.) (1986). Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press. ISBN 978-0-85177-245-5.
- McLaughlin, Stephen (2001). “Russian & Soviet Battleships.” Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-55750-481-4.
- Halpern, Paul G. (1995). A Naval History of World War I. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-55750-352-7.
- Bronnen Mei1940
