Henryk Sucharski was een Poolse militaire officier en een belangrijk figuur tijdens het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Hij diende als commandant van de Westerplatte, waar hij en zijn troepen zeven dagen standhielden tegen een overweldigende Duitse aanval. Deze prestatie maakte hem een symbool van Poolse vastberadenheid.
Inhouds opgave
Vroege Leven en Carrière
Jeugd en Onderwijs
Henryk Sucharski werd op 12 november 1898 geboren in Gręboszów, een klein dorp nabij Tarnów, Polen. Hij groeide op in een boerenfamilie en voltooide een opleiding aan lokale handelsscholen in Gręboszów en Otfinów. In 1917 studeerde hij af aan het tweede KuK Gymnasium in Tarnów. Op 13 februari 1917 meldde hij zich vrijwillig aan voor het Oostenrijks-Hongaarse leger.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende hij in het 32e Landwehr-regiment en nam hij deel aan gevechten aan het Italiaanse front. Door ziekte bracht hij een groot deel van de oorlog door in ziekenhuizen in San Stino di Livenza en Celje. Na de oorlog keerde hij terug naar Polen.
Dienst in de Poolse Leger
Op 7 februari 1919 trad Sucharski toe tot het Poolse leger. Hij vocht in de Pools-Tsjechoslowaakse oorlog om de regio Cieszyn en later in de Pools-Bolsjewistische oorlog. Tijdens deze laatste conflict raakte hij gewond, maar toonde hij buitengewone moed in de slag bij Potnica en Bogdanówka. Voor zijn daden ontving hij de Virtuti Militari, de hoogste militaire onderscheiding in Polen. Daarnaast werd hij onderscheiden met het Kruis van Dapperheid en bevorderd tot eerste luitenant.
In de jaren tussen de wereldoorlogen bleef Sucharski actief in het leger. Hij volgde diverse opleidingen en cursussen en werd in 1928 bevorderd tot kapitein. Zijn carrière vorderde gestaag, en in 1938 werd hij benoemd tot majoor.
De Slag om Westerplatte
De Verdediging van de Westerplatte
Op 3 december 1938 werd Henryk Sucharski aangesteld als commandant van het militaire depot op Westerplatte, een Poolse enclave in de Vrije Stad Danzig (nu Gdańsk). Hij versterkte de verdedigingswerken en reorganiseerde de faciliteiten om de strategische positie beter te beschermen.
Op 1 september 1939 begon de Tweede Wereldoorlog met de Duitse aanval op Polen. De Westerplatte was een van de eerste doelwitten. Ondanks overweldigende vijandelijke troepen hielden Sucharski en zijn 200 soldaten zeven dagen stand tegen Duitse artillerie, luchtbombardementen en maritieme aanvallen. Deze verdediging, hoewel uiteindelijk verloren, werd een symbool van Poolse weerstand tegen agressie.
Na Westerplatte
Duitse Gevangenschap
Na de overgave van Westerplatte werd Sucharski gevangen genomen. Hij werd naar verschillende Duitse krijgsgevangenkampen gestuurd, waaronder Oflag IV-A in Hohnstein en later Oflag II-B in Arnswalde. De barre omstandigheden in deze kampen en een ongeluk tijdens de evacuatie in 1945 hadden een blijvende impact op zijn gezondheid.
Het Leven na de Bevrijding
Na zijn bevrijding door de Amerikanen in mei 1945 sloot Sucharski zich aan bij het Poolse Tweede Korps in Italië. Hij werd tijdelijk aangesteld als commandant van het 6e Karpaty Schuttersbataljon. Zijn gezondheid verslechterde echter snel, en in augustus 1946 overleed hij in een Brits militair ziekenhuis in Napels aan peritonitis.
Nalatenschap en Mythevorming
Herinnering en Controverse
Henryk Sucharski werd na zijn dood een icoon van de Poolse geschiedenis. In de naoorlogse jaren werd zijn rol tijdens de verdediging van Westerplatte sterk gemythologiseerd door schrijvers zoals Melchior Wańkowicz. De communistische autoriteiten benadrukten zijn afkomst uit een boerenfamilie, wat beter paste bij hun ideologie dan de aristocratische achtergrond van zijn plaatsvervanger, Franciszek Dąbrowski.
In de jaren 1990 begonnen historici een meer genuanceerd beeld van Sucharski te schetsen. Dit bracht een hernieuwde waardering voor zijn leiderschap, ondanks de zware omstandigheden waarin hij moest opereren.
Conclusie
Henryk Sucharski’s rol tijdens de Slag om Westerplatte markeert een cruciaal moment in de Poolse geschiedenis. Zijn leiderschap en de moed van zijn troepen maakten van Westerplatte een symbool van Poolse weerstand tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hoewel de mythevorming rond zijn persoon lang heeft geduurd, blijft zijn bijdrage aan de Poolse geschiedenis onmiskenbaar.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: No original autorship, anonymous photographer, Public domain, via Wikimedia Commons
- ejze, Bohdan (2000). Życie i działanie w stylu katolickim. Wydawn. Civitas Christiana. p. 195. ISBN 978-83-211-1339-5.
- Borowiak, Mariusz (2001). Westerplatte–w obronie prawdy. Gdański Dom Wydawniczy. p. 18. ISBN 978-83-915131-5-6.
- Drzycimski, Andrzej (1990). Major Henryk Sucharski. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. p. 65. ISBN 978-83-04-03374-0.
- Karaś, Romuald (2019). Bohater Wielkiej Wojny: Majora Sucharskiego droga na Westerplatte. Warszawa: Oficyna Literatów i Dziennikarzy Pod Wiatr. p. 219–232. ISBN 978-83-87990-44-2.
- Łukomski, G.; Polak, B.; Suchcitz, A. (1997). Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. Koszalin. p. 373. ISBN 978-83-87990-00-8.
- Rybka, Ryszard; Stepan, Kamil (2021). Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Wójtowicz-Podhorski, Mariusz (2009). Westerplatte 1939. Prawdziwa historia. Gdańsk: AJ-Press. ISBN 978-83-7237-196-2.
- Bronnen mei1940