Heinrich Gottfried Otto Richard von Vietinghoff genoemd Scheel (6 december 1887 – 23 februari 1952) was een Duitse generaal (Generaloberst) in de Wehrmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij speelde een belangrijke rol in diverse militaire campagnes, met name in Italië, en was betrokken bij de overgave van de Duitse troepen in mei 1945. Daarnaast maakte hij na de oorlog deel uit van gesprekken over Duitse herbewapening.
Inhouds opgave
Vroege Leven en Carrière in het Keizerrijk Duitsland
Heinrich von Vietinghoff werd geboren in Mainz, destijds onderdeel van het Duitse Keizerrijk. Hij begon zijn militaire loopbaan in 1906 bij de Duitse keizerlijke landmacht en klom snel op door zijn prestaties tijdens de Eerste Wereldoorlog. Gedurende die oorlog werd hij onderscheiden met verschillende militaire onderscheidingen, waaronder het IJzeren Kruis 1e en 2e klasse en de Militaire Verdienstkruis 2e klasse van Mecklenburg-Schwerin.
Opkomst in de Wehrmacht
Na de Eerste Wereldoorlog bleef Vietinghoff actief in het leger en maakte hij deel uit van de Reichswehr, de beperkte strijdkrachten die waren toegestaan onder het Verdrag van Versailles. Met de herbewapening van Duitsland in de jaren dertig trad hij toe tot de Wehrmacht en werd hij in november 1938 benoemd tot commandant van de 5e Pantserdivisie. Met deze eenheid nam hij deel aan de inval in Polen in 1939, onder bevel van Wilhelm Ritter von Leeb.
Rol in de Tweede Wereldoorlog
Veldtochten in Polen en de Balkan
Tijdens de vroege campagnes van de Tweede Wereldoorlog onderscheidde Vietinghoff zich als een bekwame commandant. Hij werd in juni 1940 bevorderd tot generaal en kreeg het bevel over het XLVI Pantserkorps. Dit korps speelde een belangrijke rol tijdens de inval in Joegoslavië in april 1941 en later in de aanval op de Sovjet-Unie, bekend als Operatie Barbarossa.
Operatie Barbarossa en Oostfront
Tijdens Operatie Barbarossa was Vietinghoffs Pantserkorps onderdeel van Legergroep Centrum onder veldmaarschalk Fedor von Bock. Zijn eenheden voerden aanvankelijk snelle opmarsen uit, maar stuitten later op hevige tegenstand van het Rode Leger. In deze periode implementeerde hij ook de omstreden Commissar Order, een bevel dat de executie van Sovjetpolitieke commissarissen voorschreef.
Commandant van de 15e en 10e Leger
Van december 1941 tot augustus 1943 diende Vietinghoff als bevelhebber van het Duitse 15e Leger, dat gestationeerd was in Frankrijk. In augustus 1943 werd hij overgeplaatst naar Italië, waar hij het bevel kreeg over het 10e Leger. Dit leger speelde een defensieve rol bij de vertraging van de geallieerde opmars door Italië. Belangrijke gevechten vonden plaats langs de Winterlinie in 1943 en de Gotische Linie in 1944.
Tijdelijk Hoofd van Legergroep C
In oktober 1944 nam hij tijdelijk het bevel over Legergroep C in Italië over, toen veldmaarschalk Albert Kesselring gewond raakte bij een auto-ongeluk. Na Kesselrings terugkeer in januari 1945 werd Vietinghoff overgeplaatst naar Legergroep Koerland in Oost-Pruisen. In maart 1945, toen Kesselring naar het westfront werd verplaatst, keerde Vietinghoff terug naar Italië als opperbevelhebber.
De Overgave in Italië en Britse Gevangenschap
Aan het einde van april 1945 zocht Vietinghoff contact met de geallieerde troepen om over een overgave te onderhandelen. Zijn vertegenwoordiger, generaal Karl Wolff, ondertekende op 29 april 1945 namens hem de capitulatievoorwaarden in het Koninklijk Paleis van Caserta. Deze overgave ging op 2 mei 1945 officieel in en leidde tot de overgave van alle Duitse troepen in Italië.
Na de oorlog werd Vietinghoff gevangengenomen en bracht hij tweeënhalf jaar door in Britse gevangenschap op het eiland Bridgend (Special Camp XI).
Na de Oorlog: Duitse Herbewapening en de Himmerod-memorandum
Na zijn vrijlating in 1947 was Vietinghoff betrokken bij gesprekken over de Duitse herbewapening. In 1950 schreef hij, in opdracht van de West-Duitse regering onder Konrad Adenauer, het Himmerod-memorandum. Dit document, opgesteld in de abdij van Himmerod, speelde een rol bij het voorbereiden van West-Duitse militaire bijdragen aan de NAVO en de oprichting van de Bundeswehr.
Onderscheidingen en Decoraties
Vietinghoff werd tijdens zijn militaire loopbaan veelvuldig onderscheiden voor zijn verdiensten. Enkele van zijn belangrijkste onderscheidingen zijn:
- Ridderkruis van het IJzeren Kruis met Eikenloof (24 juni 1940 en 16 april 1944).
- Duitse Kruis in Goud (22 april 1942).
- IJzeren Kruis 1e en 2e klasse (Eerste Wereldoorlog).
- Orde van de IJzeren Kroon (Oostenrijk-Hongarije).
- Militaire Verdienstkruis (Diverse Duitse en buitenlandse staten).
Conclusie
Heinrich von Vietinghoff was een ervaren Duitse generaal die betrokken was bij verschillende sleutelmomenten in de Tweede Wereldoorlog, met name in Italië. Zijn defensieve strategieën vertraagden de geallieerde opmars aanzienlijk, maar konden de uiteindelijke overgave niet voorkomen. Na de oorlog speelde hij een belangrijke rol in de voorbereiding van de Duitse herbewapening en de oprichting van de moderne Duitse strijdkrachten.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: Gutjahr, CC BY-SA 3.0 DE, via Wikimedia Commons
Blaxland, Gregory (1979). Alexander’s Generals (the Italian Campaign 1944-1945). London: William Kimber & Co. ISBN 0-7183-0386-5.
Scherzer, Veit (2007). Die Ritterkreuzträger 1939–1945: Die Inhaber des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939 von Heer, Luftwaffe, Kriegsmarine, Waffen-SS, Volkssturm sowie mit Deutschland verbündeter Streitkräfte nach den Unterlagen des Bundesarchives. Jena: Scherzers Militaer-Verlag. ISBN 978-3-938845-17-2.
Thomas, Franz (1998). Die Eichenlaubträger 1939–1945 Band 2: L–Z. Osnabrück: Biblio-Verlag. ISBN 978-3-7648-2300-9.
Patzwall, Klaus D.; Scherzer, Veit (2001). Das Deutsche Kreuz 1941 – 1945 Geschichte und Inhaber Band II [The German Cross 1941 – 1945 History and Recipients Volume 2]. Norderstedt: Verlag Klaus D. Patzwall. ISBN 978-3-931533-45-8.
Stahel, David (2009). Operation Barbarossa and Germany’s Defeat in the East. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-76847-4.
- Bronnen Mei1940
