Fritz Hermann Michael Bayerlein (14 januari 1899 – 30 januari 1970) was een Duitse generaal in de Wehrmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij staat bekend om zijn rol als staf- en commandant in verschillende Duitse divisies, waaronder de Afrika Korps en Panzer Lehr Division. Bayerlein ontving verscheidene onderscheidingen, waaronder het Ridderkruis van het IJzeren Kruis met Eikenloof en Zwaarden.
Inhouds opgave
Vroege leven en Eerste Wereldoorlog
Fritz Bayerlein werd geboren op 14 januari 1899 in Würzburg, Duitsland. In 1917 trad hij toe tot het Duitse leger en werd hij geplaatst bij de 9e Beierse Reserve Divisie. Hoewel hij zijn militaire carrière startte in de slotfase van de Eerste Wereldoorlog, legde deze ervaring de basis voor zijn toekomstige rol in de Duitse krijgsmacht.
Militaire carrière in de Wehrmacht
De vroege jaren: Poolse en Franse campagnes
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog was Bayerlein stafmedewerker onder Generaloberst Heinz Guderian, de grondlegger van de Duitse pantsertactieken, ook wel bekend als “Blitzkrieg”. Tijdens de invasie van Polen in 1939 en de Slag om Frankrijk in 1940 speelde Bayerlein een ondersteunende rol in de coördinatie en uitvoering van Duitse offensieven. Zijn ervaring in deze campagnes versterkte zijn strategisch inzicht in mobiele oorlogsvoering.
Inzet aan het Oostfront: Operatie Barbarossa
In juni 1941 begon Operatie Barbarossa, de Duitse invasie van de Sovjet-Unie. Bayerlein werd toegewezen aan de staf van Panzer Gruppe 2 onder leiding van Guderian. Tijdens de Slag om Kiev ondersteunde hij de operaties van het pantserleger en toonde hij zijn bekwaamheid als een effectieve stafmedewerker. In augustus 1942 werd Bayerlein naar de Führerreserve overgeplaatst, wat meestal betekende dat een officier tijdelijk buiten actieve dienst werd geplaatst.
De campagne in Noord-Afrika
Overplaatsing naar de Afrika Korps
Na zijn tijdelijke positie in de Führerreserve werd Bayerlein in maart 1942 opnieuw ingezet, ditmaal als stafchef van het Duitse Afrika Korps, onder bevel van Generalmajor Walter Nehring. Hier werkte hij nauw samen met generaal Erwin Rommel, de ‘Woestijnvos’, en speelde hij een belangrijke rol in de coördinatie van de Duitse en Italiaanse troepen. Bayerlein’s ervaring in Noord-Afrika omvatte deelname aan diverse veldslagen, waaronder de Slag bij El Alamein.
Betrokkenheid bij de Slag om Medenine en evacuatie uit Tunesië
In maart 1943, na de mislukte Duitse aanval in de Slag bij Medenine, werd Rommel teruggeroepen naar Duitsland en droeg het bevel in Tunesië over aan de Italiaanse generaal Giovanni Messe. Bayerlein bleef in de regio als verbindingsfunctionaris tussen de Duitse en Italiaanse commandanten. Hij werd uiteindelijk overgebracht naar Italië voordat de Duitse troepen zich op 12 mei 1943 in Tunesië overgaven.
Commandant van de Panzer Lehr Division en inzet in Normandië
Oprichting van de Panzer Lehr Division
In oktober 1943 werd Bayerlein overgeplaatst naar het Oostfront, waar hij tijdelijk het bevel voerde over de 3e Pantserdivisie. Kort daarna kreeg hij echter een nieuwe, prominente aanstelling als commandant van de Panzer Lehr Division, een elite-divisie die was samengesteld uit ervaren instructeurs van Duitse tankscholen. Onder zijn bevel werd deze eenheid in juni 1944 naar Normandië gestuurd om de geallieerde invasie van Frankrijk tegen te gaan.
Deelname aan de Slag om Normandië en Operatie Cobra
De Panzer Lehr Division was betrokken bij zware gevechten in Normandië. Gedurende Operatie Cobra, de geallieerde doorbraakoperatie bij Saint-Lô, leed de divisie zware verliezen door massale bombardementen van de Amerikaanse luchtmacht. Bayerlein’s eenheid werd bijna vernietigd, maar de overblijfselen slaagden erin te ontsnappen uit de zogenaamde Falaise-pocket. Ondanks deze ontsnapping werd de divisie ernstig verzwakt en moest het zich terugtrekken naar Duitsland.
De Ardennenoffensief en de latere jaren
Inzet in het Ardennenoffensief
In december 1944 nam Bayerlein deel aan het Ardennenoffensief, het laatste grote Duitse offensief aan het westfront, ook wel de Slag om de Ardennen genoemd. Hij diende als commandant van de Panzer Lehr Division binnen het XLVII Panzerkorps, dat onder andere verantwoordelijk was voor het gebied rond Bastogne. Hoewel de aanval aanvankelijk succesvol was, leidde het zware verzet van de geallieerden en de ontoereikende bevoorrading uiteindelijk tot het mislukken van het offensief. Bayerlein werd na het mislukken van het Ardennenoffensief uit zijn bevel ontheven.
Laatste bevel en overgave in de Ruhr-pocket
In februari 1945 kreeg Bayerlein het bevel over het LIII Legerkorps. De militaire situatie voor Duitsland verslechterde echter snel. Tijdens de opmars van de geallieerde troepen naar het Rijnland werd Bayerlein’s korps omsingeld in de Ruhr-pocket. Op 19 april 1945 gaf hij zich over aan de Amerikaanse troepen, waarmee zijn militaire loopbaan effectief eindigde.
Na de oorlog: krijgsgevangenschap en geschiedschrijving
Gevangenschap en samenwerking met de U.S. Army Historical Division
Na zijn overgave bracht Bayerlein twee jaar door als krijgsgevangene, van april 1945 tot april 1947. Tijdens zijn gevangenschap werkte hij, net als veel andere Duitse officieren, samen met de U.S. Army Historical Division om gedetailleerde rapporten en analyses te schrijven over de Europese campagnes van de Tweede Wereldoorlog. Zijn bijdragen waren onderdeel van de Amerikaanse inspanningen om strategisch inzicht te verkrijgen in Duitse militaire tactieken en operaties.
Latere jaren en overlijden
Na zijn vrijlating in 1947 bleef Bayerlein bijdragen aan militaire studies en werkte hij verder aan geschiedkundige projecten voor de Historical Division. Hij stond bekend om zijn uitgebreide kennis van de Duitse oorlogsvoering en werkte zelfs als technisch adviseur voor de film “The Guns of Navarone” uit 1961. Bayerlein overleed op 30 januari 1970.
Conclusie
Fritz Hermann Michael Bayerlein was een van de invloedrijke Duitse militaire figuren tijdens de Tweede Wereldoorlog, met een carrière die zowel de oorlog in Europa als in Noord-Afrika omvatte. Zijn ervaringen als stafchef en commandant boden inzicht in de Duitse tactieken en strategieën die bepalend waren voor de gevechtsvoering van de Wehrmacht. Na de oorlog droeg Bayerlein bij aan het documenteren van deze geschiedenis en bleef hij betrokken bij de militaire geschiedschrijving. Zijn nalatenschap als militair tacticus en zijn bijdragen aan het militaire begrip van die tijd blijven van historisch belang.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding:Bundesarchiv, Bild 146-1978-033-02 / Dinstühler / CC-BY-SA 3.0, CC BY-SA 3.0 DE, via Wikimedia Commons
- U.S. Army Historical Division rapporten en documenten uit de periode van Bayerlein’s krijgsgevangenschap.
- “The Guns of Navarone, Aftiteling ” technische adviezen en productierapporten.
- Bronnen Mei1940
