Franz Ritter von Hipper (13 september 1863 – 25 mei 1932) was een vooraanstaand admiraal in de Kaiserliche Marine, de marine van het Duitse Keizerrijk. Hij staat vooral bekend om zijn leiderschap tijdens de Eerste Wereldoorlog, met name bij de Slag bij Jutland, de grootste zeeslag van die oorlog.
Inhouds opgave
Vroege Leven en Opleiding
Franz von Hipper werd geboren op 13 september 1863 in Weilheim in Oberbayern, Duitsland. Zijn vader, Anton Hipper, een winkelier, overleed toen Franz drie jaar oud was. Op vijfjarige leeftijd begon Hipper zijn opleiding aan een katholieke basisschool in München. Later volgde hij onderwijs aan het Gymnasium, waar hij in 1879 afstudeerde met het Obersekundareife-diploma, vergelijkbaar met een hedendaags vwo-diploma.
In 1879 meldde Hipper zich aan als vrijwilliger bij het Duitse leger en besloot kort daarna zijn loopbaan voort te zetten in de marine. In april 1881 werd hij aangenomen als zeevaartscadet in de Kaiserliche Marine.
Carrière in de Kaiserliche Marine
Vroege Jaren
Hipper begon zijn marinecarrière op de zeilfregat SMS Niobe en voltooide vervolgens een opleiding aan de Marineacademie in Kiel. Hierna volgde hij cursussen in artillerie en torpedotechniek en maakte hij zeereizen op schepen zoals de stoomkorvet Leipzig. In 1892 werd hij torpedospecialist en bekleedde hij verschillende functies binnen de torpedo-afdeling van de marine.
In de jaren 1890 diende Hipper als officier op verschillende oorlogsschepen, waaronder het slagschip SMS Wörth en de keizerlijke jacht SMY Hohenzollern. Tijdens zijn dienst op de Hohenzollern ontving hij diverse onderscheidingen, waaronder de Pruisische Orde van de Rode Adelaar en de Beierse Militaire Dienstorde.
Promoties en Commandantenrollen
In 1907 werd Hipper gepromoveerd tot Kapitän zur See (kapitein-ter-zee) en kreeg hij het bevel over de kruiser SMS Friedrich Carl. Onder zijn commando behaalde de bemanning het prestigieuze Kaiserpreis voor schietoefeningen. In 1913 werd hij benoemd tot commandant van de Eerste Verkenningsgroep (I. Aufklärungsgruppe), een eenheid van slagkruisers.
Eerste Wereldoorlog
Raids op de Engelse Kust
Aan het begin van de oorlog voerde Hipper diverse bombardementen uit op Engelse kuststeden, waaronder Yarmouth, Scarborough en Hartlepool. Deze aanvallen, bedoeld om de Britse marine af te leiden, veroorzaakten aanzienlijke schade en slachtoffers, maar leidden ook tot verontwaardiging in het Verenigd Koninkrijk. De Engelse pers gaf Hipper de bijnaam “babymoordenaar.”
Slag bij Doggersbank
In januari 1915 leidde Hipper zijn slagkruisers naar de Doggersbank in de Noordzee, waar ze een Britse vloot tegenkwamen. Hierdoor vond de Slag bij Doggersbank plaats. Hoewel de Duitsers schade toebrachten aan Britse schepen, verloren zij de pantserskruiser Blücher. Deze slag toonde de risico’s aan van operaties tegen de superieure Britse marine, maar Hipper bleef ongeschonden en behield het vertrouwen van de Duitse leiding.
Slag bij Jutland
De Slag bij Jutland (31 mei – 1 juni 1916) was de grootste en meest beslissende zeeslag van de Eerste Wereldoorlog. Hipper voerde het bevel over de Duitse slagkruisers, waaronder de SMS Seydlitz, SMS Moltke, SMS Derfflinger, en zijn vlaggenschip, de SMS Lützow. Tijdens de slag vernietigden zijn schepen twee Britse slagkruisers, maar de Lützow werd zwaar beschadigd en moest worden verlaten. Hipper zelf werd geëvacueerd op een torpedoboot en zette zijn commando voort vanaf een ander schip.
Voor zijn dapperheid tijdens deze slag ontving Hipper de hoogste militaire onderscheiding van Duitsland, het Pour le Mérite.
Bevel over de Hochseeflotte
In augustus 1918 werd Hipper benoemd tot bevelhebber van de Hochseeflotte. Hij plande een laatste offensief tegen de Britse marine, maar de muiterijen onder Duitse matrozen maakten deze operatie onmogelijk. De muiterij en de daaropvolgende revolutie in Duitsland leidden tot het einde van de oorlog en de val van de Duitse monarchie.
Na de Oorlog en Nalatenschap
Na de Eerste Wereldoorlog ging Hipper in december 1918 met pensioen. Tijdens de Duitse Revolutie van 1918-1919 leefde hij onder een alias om aan revolutionair geweld te ontsnappen. Later vestigde hij zich in Altona, nabij Hamburg. In tegenstelling tot andere Duitse admiraals schreef Hipper geen memoires. Hij leefde een teruggetrokken leven en overleed op 25 mei 1932.
De Duitse marine eerde hem in 1938 door een zware kruiser, de KMS Admiral Hipper, naar hem te vernoemen. Deze erkenning weerspiegelde zijn blijvende invloed op de Duitse maritieme geschiedenis.
Conclusie
Franz von Hipper was een strategisch begaafde en gerespecteerde admiraal die een cruciale rol speelde in de Duitse maritieme operaties tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zijn leiderschap bij de Slag bij Jutland en andere belangrijke operaties toonden zijn bekwaamheid en vastberadenheid, ondanks de overmacht van de Britse marine. Hoewel zijn carrière werd overschaduwd door de nederlaag van Duitsland, blijft zijn naam synoniem met de grootschalige zeeslagen van de vroege 20e eeuw.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: Ferdinand Urbahns , Public domain, via Wikimedia Commons
- Bennett, Geoffrey (2005). Naval Battles of the First World War. Barnsley: Pen & Sword Military Classics. ISBN 1-84415-300-2.
- Bourne, J. M. (2001). Who’s Who in World War One. Psychology Press. ISBN 0-415-14179-6.
- Butler, Daniel Allen (2006). Distant Victory: The Battle of Jutland and the Allied Triumph in the First World War. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-275-99073-2.
- Campbell, John (1998). Jutland: An Analysis of the Fighting. London: Conway Maritime Press. ISBN 1-55821-759-2.
- Gardiner, Robert; Gray, Randal, eds. (1985). Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 0-87021-907-3.
- Herwig, Holger (1980). “Luxury” Fleet: The Imperial German Navy 1888–1918. Amherst, New York: Humanity Books. ISBN 978-1-57392-286-9.
- Massie, Robert K. (2003). Castles of Steel: Britain, Germany, and the Winning of the Great War at Sea. New York City: Ballantine Books. ISBN 978-0-345-40878-5.
- Philbin, Tobias R. III (1982). Admiral von Hipper: The Inconvenient Hero. Amsterdam: B. R. Grüner Publishing Co. ISBN 90-6032-200-2.
- Staff, Gary (2006). German Battlecruisers: 1914–1918. Oxford: Osprey Books. ISBN 978-1-84603-009-3.
- Tarrant, V. E. (1995). Jutland: The German Perspective. Annapolis: Cassell Military Paperbacks. ISBN 0-304-35848-7.
- Bronnen Mei1940