Frank Jack Fletcher: Admiraal in de Tweede Wereldoorlog

Admiraal Frank Jack Fletcher in september 1942, tijdens de Tweede Wereldoorlog als bevelhebber van Task Force 61 in de Stille Oceaan.
Admiraal Frank Jack Fletcher, september 1942. Een cruciale figuur in de Slag bij Midway en andere campagnes in de Stille Oceaan.

Frank Jack Fletcher (29 april 1885 – 25 april 1973) was admiraal in de Amerikaanse marine tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij voerde het bevel over vijf verschillende taakgroepen en speelde een belangrijke rol in zeeslagen zoals de Slag in de Koraalzee en de Slag bij Midway, waarbij meerdere Japanse vliegdekschepen tot zinken werden gebracht.

Vroege leven en vroege marinecarrière

Frank Jack Fletcher werd op 29 april 1885 geboren in Marshalltown, Iowa. In 1902 werd hij toegelaten tot de Amerikaanse marineacademie, waar hij in 1906 afstudeerde. Volgens de wet destijds volgde hij twee jaar dienst op zee voordat hij in 1908 de rang van vaandrig ontving. Hij diende onder andere op de slagschepen USS Rhode Island en USS Ohio in de Atlantische Oceaan. Later werd hij geplaatst op het kanonneerboot USS Eagle, waar hij deelnam aan speciale missies.

Tussen 1908 en 1914 vervulde Fletcher diverse functies, variërend van commandant van torpedobootjagers zoals de USS Chauncey en de USS Dale, tot staflid aan boord van grotere slagschepen. Tijdens de bezetting van Veracruz in 1914 onderscheidde hij zich door vluchtelingen te redden aan boord van het schip Esperanza en kreeg hiervoor de prestigieuze Medal of Honor.

Eerste Wereldoorlog en interbellum

Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende Fletcher als artillerieofficier op het slagschip USS Kearsarge. Later nam hij het bevel over kleinere schepen zoals de Margaret en de torpedobootjager USS Benham, waarvoor hij de Navy Cross ontving. Deze onderscheiding kreeg hij vanwege zijn leiding tijdens complexe en gevaarlijke operaties, waaronder konvooibescherming in door vijanden bezette wateren.

Na de oorlog bekleedde Fletcher diverse strategische functies. Zo diende hij op de Aziatische vlootbasis in de Filipijnen en als stafchef bij de Amerikaanse marine. In de jaren dertig ontwikkelde hij zijn leiderschap verder door studies aan de Naval War College en de Army War College. Hierdoor bereidde hij zich voor op hogere strategische verantwoordelijkheden binnen de marine.

In de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog voerde Frank Jack Fletcher het bevel over zware kruisers en vervulde hij strategische en operationele rollen binnen het marinecommando. In november 1939 werd hij bevorderd tot schout-bij-nacht en kreeg hij het bevel over een divisie lichte kruisers. In 1941 werd hij overgeplaatst naar zware kruisers en kreeg hij het commando over Cruiser Division Six, een essentiële eenheid binnen de Amerikaanse marine.

Tweede Wereldoorlog

Aanval op Pearl Harbor

Op 7 december 1941 was Fletcher bevelhebber van Cruiser Division Six en bevond hij zich op zee toen de Japanse aanval op Pearl Harbor plaatsvond. Ondanks de onverwachte aanval en de schade aan de Amerikaanse vloot, werd Fletcher door zijn superieuren beschouwd als een betrouwbare en capabele commandant. Kort na de aanval kreeg hij het bevel over Task Force 14, die een poging zou doen om Wake Island te ontzetten.

Wake Island en de complexe situatie

De verdediging van Wake Island tegen Japanse troepen was een strategische prioriteit. Fletcher voerde het bevel over een vloot die bestond uit het vliegdekschip USS Saratoga, de vloottanker Neches, het watervliegtuigondersteuningsschip USS Tangier, drie zware kruisers en acht torpedobootjagers. De operatie kende echter vertragingen en logistieke uitdagingen, zoals het bijtanken op zee. Door veranderingen in het bevel, waaronder de vervanging van admiraal Husband E. Kimmel door admiraal Chester Nimitz, werd het ontzettingsplan uiteindelijk geannuleerd. De Amerikaanse troepen op Wake Island werden gedwongen zich over te geven.

Slag in de Koraalzee: mei 1942

Fletcher leidde Task Force 17, gebouwd rond het vliegdekschip USS Yorktown, in de eerste zeeslag in de geschiedenis waarin geen van de betrokken vloten elkaar direct zag. Zijn taakgroep, ondersteund door het vliegdekschip USS Lexington (CV-2) en Australische marineschepen, confronteerde de Japanse marine die van plan was Port Moresby in Nieuw-Guinea in te nemen.

Tijdens de slag wisten de Amerikaanse gevechtspiloten het Japanse vliegdekschip Shōhō tot zinken te brengen. Hoewel de Lexington verloren ging en de Yorktown schade opliep, slaagde Fletcher erin de Japanse aanval af te slaan. Deze slag markeerde de eerste keer dat een grote Japanse marineoperatie werd gestopt, wat van grote strategische waarde was.

Slag bij Midway: juni 1942

In juni 1942 was Fletcher de tactische commandant tijdens de Slag bij Midway, een keerpunt in de oorlog in de Stille Oceaan. Hij leidde twee taakgroepen, met de vliegdekschepen USS Yorktown, USS Enterprise en USS Hornet. Dankzij gebroken Japanse codes waren de Amerikanen voorbereid op de aanval en konden ze een verrassingsaanval uitvoeren.

Tijdens de slag vernietigden Amerikaanse piloten vier Japanse vliegdekschepen: Akagi, Kaga, Sōryū en Hiryū. Hoewel de Yorktown ernstig beschadigd raakte en uiteindelijk verloren ging, werd de Japanse marine aanzienlijk verzwakt. De Slag bij Midway wordt vaak beschouwd als een van de belangrijkste overwinningen van de geallieerden in de Stille Oceaan.

Campagnes in de Salomonseilanden

Guadalcanal: augustus 1942

Tijdens de invasie van Guadalcanal en Tulagi voerde Fletcher het bevel over Task Force 61. Hij bood luchtsteun aan de mariniers die aan land gingen. Hoewel de eerste landingen succesvol waren, trok Fletcher zijn vliegdekschepen terug toen het risico op Japanse aanvallen toenam. Deze beslissing, gebaseerd op tactische overwegingen, liet de troepen aan land echter kwetsbaar achter.

De daaropvolgende Slag bij het eiland Savo, waarbij geallieerde schepen werden aangevallen door een Japanse vloot, resulteerde in aanzienlijke verliezen. Ondanks deze tegenslagen werd Guadalcanal uiteindelijk een geallieerde overwinning.

Oostelijke Solomons: augustus 1942

In augustus 1942 leidde Fletcher de Amerikaanse vloot tijdens de Slag bij de Oostelijke Solomons. Hij slaagde erin het Japanse vliegdekschip Ryūjō tot zinken te brengen, en hoewel zijn vlaggenschip USS Saratoga werd beschadigd, wist hij de Japanse poging om versterkingen naar Guadalcanal te sturen te verijdelen. Deze overwinning versterkte de Amerikaanse greep op de regio.

Laatste jaren van de oorlog

Van november 1942 tot het einde van de oorlog diende Fletcher in het Noord-Pacifisch gebied, waar hij het bevel voerde over maritieme operaties in Alaska en de Aleoeten. In februari 1945 leidde hij bombardementen op Japanse stellingen op de Koerilen. Zijn strategische inzichten droegen bij aan de bescherming van het noordelijke front.

Na de oorlog en nalatenschap

Na de Japanse capitulatie voerde Fletcher het bevel over de bezettingsvloot in Noord-Japan. In 1947 ging hij met pensioen met de rang van admiraal. Hij trok zich terug op zijn landgoed in Maryland en weigerde deel te nemen aan officiële geschiedschrijving, waardoor zijn prestaties in sommige kringen onderbelicht bleven.

Fletcher stierf op 25 april 1973 op 87-jarige leeftijd. Hij werd begraven op Arlington National Cemetery, waar zijn bijdragen aan de Amerikaanse marine worden herinnerd.

Conclusie

Frank Jack Fletcher speelde een sleutelrol in enkele van de meest strategische momenten van de Tweede Wereldoorlog. Zijn leiderschap tijdens veldslagen zoals de Slag in de Koraalzee en de Slag bij Midway droeg aanzienlijk bij aan de geallieerde overwinning in de Stille Oceaan. Hoewel zijn beslissingen soms werden bekritiseerd, blijft zijn nalatenschap die van een ervaren en toegewijde marineleider.

Bronnen en meer informatie

  1. Afbeelding: Foto van het US Naval Historical Center , publiek domein, via Wikimedia Commons
  2. Lundstrom, John B. (2006). Black Shoe Carrier Admiral: Frank Jack Fletcher at Coral Sea, Midway, and Guadalcanal. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-475-2.
  3. Layton, Edwin T., Pineau, Roger, & Costello, John (1985). And I Was There: Pearl Harbor and Midway – Breaking the Secrets. New York: W. Morrow. ISBN 978-0-688-04883-9.
  4. Regan, Stephen D. (1994). In Bitter Tempest: The Biography of Admiral Frank Jack Fletcher. Ames: Iowa State University Press. ISBN 978-0-8138-0778-6.
  5. Morison, Samuel Eliot (1948). The Rising Sun in the Pacific, 1931 – April 1942 (History of United States Naval Operations in World War II, Volume 3). Boston: Little, Brown, and Company. ISBN 978-0-316-58305-4.
  6. Wheeler, Gerald E. (1996). Kinkaid of the Seventh Fleet: A Biography of Admiral Thomas C. Kinkaid, U.S. Navy. Annapolis: Naval Historical Center. ISBN 978-0-945274-26-1.
  7. Bronnen Mei1940