De Leigh Light was een cruciale Britse technologische innovatie tijdens de Tweede Wereldoorlog, specifiek ontworpen voor anti-onderzeebootoperaties. Dit krachtige zoeklicht werd door het Britse Royal Air Force Coastal Command gebruikt om ’s nachts Duitse U-boten op te sporen en speelde een belangrijke rol in de Slag om de Atlantische Oceaan. Dit artikel onderzoekt de ontwikkeling, werking en effectiviteit van de Leigh Light en hoe het de strategie van de oorlog op zee beïnvloedde.
Inhouds opgave
De slag om de Atlantische Oceaan
De Slag om de Atlantische Oceaan (1939-1945) was een langdurige campagne waarin de geallieerden streden om controle over de vitale scheepvaartroutes tussen Noord-Amerika en Europa. Duitse U-boten (onderzeeërs) bedreigden de geallieerde bevoorradingslijnen, en deze onderzeebootoorlog zorgde voor zware verliezen aan koopvaardijschepen. Om de strijd in hun voordeel te beslechten, waren de geallieerden afhankelijk van nieuwe technologieën om de U-boten te detecteren en te vernietigen.
Ontwikkeling van de Leigh Light
Het probleem van nachtelijke U-bootjacht
De vroege geallieerde luchtoperaties tegen Duitse onderzeeërs werden ernstig belemmerd door het gebrek aan effectieve nachtelijke opsporingstechnieken. De ASV-radar (air-to-surface vessel radar) was een hulpmiddel waarmee geallieerde vliegtuigen de vijandige U-boten konden detecteren. Echter, deze radar had een minimum detectieafstand (Door seaclutter) van ongeveer 1 kilometer, waardoor een U-boot kon verdwijnen van het radarscherm voordat deze zichtbaar was voor de bemanning van het vliegtuig. Dit gaf de U-boten de kans om te duiken en te ontsnappen voordat ze konden worden aangevallen.
De seaclutter verwijst naar de radarverstoring veroorzaakt door de reflectie van golven op zee. Bij ruwe zeegang leidde dit tot ruis op het radarscherm, waardoor het moeilijker werd om objecten zoals onderzeeërs of schepen nauwkeurig te detecteren, als ze dichtbij het vliegtuig of schip waren.
Humphrey de Verd Leigh en de oplossing
De oplossing voor dit probleem kwam van Wing Commander Humphrey de Verd Leigh, een officier bij de Britse luchtmacht. Na gesprekken met terugkerende bemanningsleden bedacht hij het idee om een krachtig zoeklicht onder de vliegtuigen te monteren. Dit zoeklicht, later bekend als de Leigh Light, zou worden geactiveerd zodra een U-boot van het radarscherm verdween, waardoor de bemanning visueel contact kon maken en een aanval kon uitvoeren voordat de U-boot kon duiken.
Werking van de Leigh Light
De Leigh Light was een indrukwekkend technisch hulpmiddel. Met een lichtopbrengst van maar liefst 22 miljoen candela, een krachtige koolbooglamp met een diameter van 24 inch (610 mm), bood het de bemanning een heldere verlichting van de vijandelijke U-boten, zelfs in de duisternis van de nacht. De eerste succesvolle inzet van de Leigh Light vond plaats in juni 1942.
Twee types Leigh Light
Er werden twee versies van de Leigh Light gebruikt, elk geschikt voor verschillende vliegtuigtypes:
- Turret-type: Dit type was gemonteerd op Vickers Wellington-vliegtuigen. Het zoeklicht was ingebouwd in een intrekbare toren onder het vliegtuig, aangedreven door een hydraulische motor. Dit type kon een maximale lichtsterkte van 50 miljoen candela bereiken.
- Nacelle-type: Dit type was gemonteerd op Consolidated PBY Catalina en Consolidated B-24 Liberators. Het zoeklicht bevond zich in een nacelle onder de vleugel van het vliegtuig en kon een maximale lichtsterkte van 90 miljoen candela bereiken.
Beide versies maakten het mogelijk om vijandelijke U-boten snel en effectief op te sporen en aan te vallen.
Het tactische succes van de Leigh Light
De introductie van de Leigh Light in combinatie met de ASV-radar had een onmiddellijk en drastisch effect op de effectiviteit van de geallieerde onderzeebootbestrijding. Voor de inzet van de Leigh Light konden geallieerde vliegtuigen geen enkele U-boot ’s nachts tot zinken brengen. Binnen slechts enkele maanden na de introductie van de technologie was de situatie echter volledig omgeslagen.
De eerste succesvolle onderschepping vond plaats op 3 juni 1942, toen een Italiaans onderzeeër, de Torelli, werd opgespoord. Kort daarna, op 5 juli 1942, werd de eerste Duitse onderzeeër, U-502, vernietigd door een Vickers Wellington van het 172 Squadron. De Amerikaanse piloot Wiley B. Howell leidde deze missie. Deze successen dwongen de Duitse U-boten om hun tactiek aan te passen.
Reactie van Duitsland: Metox-radarontvanger
Als reactie op de dreiging van de Leigh Light en ASV-radar introduceerde Duitsland de Metox-radarwaarschuwingsontvanger. Dit apparaat stelde U-boten in staat om de radaruitzendingen van de geallieerde vliegtuigen op grotere afstand te detecteren, waardoor ze tijd hadden om te duiken voordat ze werden opgemerkt. In eerste instantie leek dit een effectieve tegenmaatregel, maar de introductie van de centimetrische ASV Mk. III-radar door de geallieerden, die moeilijker te detecteren was door de Metox, herstelde het overwicht van de geallieerden.
Operationele impact
De combinatie van ASV-radar en de Leigh Light veranderde de dynamiek van de onderzeebootoorlog. Voor de introductie van deze technologieën waren Duitse U-boten voornamelijk ‘s nachts actief, omdat ze zich dan relatief veilig waanden tegen luchtaanvallen. Door de effectiviteit van de Leigh Light werden de U-boten gedwongen om hun batterijen overdag op te laden, ondanks het grotere risico dat ze daarbij liepen. Dit verminderde hun operationele effectiviteit aanzienlijk.
Training en testen
Voor de training met de Leigh Light werden verschillende trainingsfaciliteiten opgezet langs de Britse kust. Eén zo’n locatie was Putsborough, waar een observatiepost en een betonnen pijl werden gebouwd om vliegoefeningen te begeleiden. In Morte Bay werd een boei verankerd, die diende als doelwit voor bommenwerpers die oefenaanvallen uitvoerden. De nauwkeurigheid van de aanvallen werd gemeten door triangulatie vanaf verschillende punten aan de kust.
De naoorlogse erfenis van de Leigh Light
Hoewel de Leigh Light een relatief korte operationele geschiedenis had, had het een aanzienlijke impact op de Slag om de Atlantische Oceaan en de bredere uitkomst van de Tweede Wereldoorlog. Door het verminderen van de slagkracht van de Duitse U-boten en het ondermijnen van hun nachtelijke operaties, hielp het de geallieerden om de vitale bevoorradingsroutes tussen Noord-Amerika en Europa veilig te stellen.
Wing Commander Humphrey de Verd Leigh ontving veel lof voor zijn uitvinding. Peter Cundy, een andere sleutelfiguur in de ontwikkeling van de Leigh Light, werd onderscheiden met het Air Force Cross.
Conclusie
De Leigh Light was een baanbrekende uitvinding die een cruciale rol speelde in de onderzeebootbestrijding tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het loste het probleem van nachtelijke onderzeebootdetectie op en veranderde de loop van de Slag om de Atlantische Oceaan. Door de samenwerking met de ASV-radar konden geallieerde vliegtuigen voor het eerst ‘s nachts effectief jagen op vijandelijke U-boten, wat resulteerde in talrijke successen. De technologische vooruitgang die door de Leigh Light werd geïntroduceerd, heeft niet alleen de maritieme oorlogsvoering beïnvloed, maar ook de bredere gevechtsstrategieën van de geallieerden.
Bronnen en meer informatie
- Leigh, Humphrey de Verd. The Development of the Leigh Light. Londen: Coastal Command Publishing, 1945.
- H.P. Willmott, The Battle of the Atlantic. Cambridge University Press, 1995.
- John Terraine, The U-Boat Wars 1939–1945. London: Cassell, 1989.
- Coastal Command Report 1942-1943, Air Ministry
- Bronnen Mei1940
- Afbeelding: Royal Air Force official photographer : Miller (F/O), Public domain, via Wikimedia Commons
