Het Bolzano Victory Monument (Monumento alla Vittoria in het Italiaans; Siegesdenkmal in het Duits) is een imposant bouwwerk in Bolzano, Noord-Italië. Het monument werd in opdracht van de fascistische dictator Benito Mussolini gebouwd na de annexatie van Zuid-Tirol door Italië na de Eerste Wereldoorlog. Het monument symboliseert zowel de Italiaanse overwinning in de oorlog als de culturele overheersing van het Duitstalige Zuid-Tirol.
Inhouds opgave
Geschiedenis van het Victorymonument
Zuid-Tirol na de Eerste Wereldoorlog
Na de Eerste Wereldoorlog viel Zuid-Tirol onder het Verdrag van Saint-Germain (1919) toe aan Italië. Voorheen maakte de regio deel uit van Oostenrijk-Hongarije en had het een overwegend Duitstalige bevolking. De Italiaanse regering, onder leiding van Mussolini, voerde een beleid van Italianisering om de controle over het gebied te versterken. Het Victorymonument werd ontworpen als een symbool van deze overheersing en ter vervanging van een Oostenrijks monument.
De opdracht en constructie
Het monument werd ontworpen door de bekende architect Marcello Piacentini. Het bouwwerk verving het voormalige Oostenrijkse Kaiserjäger-monument, dat in 1926–1927 werd gesloopt. De bouw begon in 1927 en werd in 1928 voltooid.
Het monument werd op 12 juli 1928 ingehuldigd door koning Victor Emanuel III, in aanwezigheid van hooggeplaatste fascistische functionarissen. Dit maakte duidelijk dat het niet alleen een gedenkteken was, maar ook een politiek statement.
Architectuur en Symboliek
Ontwerp en Stijl
Het monument heeft een breedte van 19 meter en is ontworpen als een triomfboog. Het volgt de kenmerken van de fascistische architectuur: strak, monumentaal en beladen met symboliek.
Een opvallend kenmerk is het gebruik van lictoriale zuilen, een verwijzing naar de fascistische lictor, een symbool van autoriteit en macht. Het is opgedragen aan de “Martelaren van de Eerste Wereldoorlog” en bedoeld om de Italiaanse natie te verheerlijken.
Latijnse inscriptie
Op de voorgevel van het monument staat de volgende Latijnse tekst:
HIC PATRIAE FINES SISTE SIGNA / HINC CETEROS EXCOLVIMVS LINGVA LEGIBVS ARTIBVS
Deze inscriptie kan worden vertaald als:
“Hier, aan de grenzen van het vaderland, plant de vlag. Vanaf dit punt hebben we de anderen geciviliseerd met taal, wetten en cultuur.”
De tekst weerspiegelt het imperialistische en chauvinistische gedachtegoed van het fascistische regime, dat Italië als de voortrekker van beschaving zag.
Controverse en Historische Discussie
Betekenis in de Italiaanse en Zuid-Tiroolse Context
Voor de Italiaanse regering symboliseerde het monument nationale trots en een bevestiging van de annexatie van Zuid-Tirol. Voor de Duitstalige bevolking van Zuid-Tirol was het echter een provocatie en een symbool van onderdrukking.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog en de daaropvolgende decennia bleef het monument een controversieel object, omdat het de herinnering aan het fascisme levend hield.
Pogingen tot Ontpolitisering
Vanaf de jaren 2000 werd geprobeerd het monument te hercontextualiseren. In 2014 werd de permanente tentoonstelling BZ ’18–’45: een Denkmal, een Stad, twee Dictaturen geïnstalleerd binnen het monument. Deze tentoonstelling legt de nadruk op de complexe geschiedenis van Bolzano tijdens het fascisme en het nationaal-socialisme.
De tentoonstelling is bedoeld om educatief te zijn en de fascistische symboliek te neutraliseren zonder het historische belang van het monument te ontkennen.
Conclusie
Het Victorymonument in Bolzano is meer dan een architectonisch bouwwerk; het is een historisch en politiek beladen symbool dat een lange en complexe geschiedenis weerspiegelt. Het monument staat centraal in discussies over nationalisme, herinneringscultuur en de vraag hoe we moeten omgaan met beladen erfgoed.
De hedendaagse hercontextualisering toont aan dat dergelijke monumenten niet alleen relicten van het verleden zijn, maar ook actief bijdragen aan hoe geschiedenis en identiteit worden ervaren en geïnterpreteerd.
Bronnen en meer informatie
- Afbeelding: Sailko, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons
- Hökerberg, Håkan (2017). The Monument to Victory in Bolzano: desacralisation of a fascist relic. In: International Journal of Heritage Studies, vol. 24, pp. 1–16. ISSN 1352-7258.
- Obermair, Hannes (2017). Monuments and the City—an almost inextricable entanglement. In: Matthias Fink et al. (eds.), Multiple Identitäten in einer “glokalen Welt”. Bozen-Bolzano: Eurac Research, pp. 88–99. ISBN 978-88-98857-35-7.
- Kraus, Carl; Obermair, Hannes (2019). Mythen der Diktaturen. Kunst in Faschismus und Nationalsozialismus. Südtiroler Landesmuseum für Kultur- und Landesgeschichte Schloss Tirol. ISBN 978-88-95523-16-3.
- di Michele, Andrea (2020). Storicizzare i monumenti fascisti. Il caso di Bolzano. In: Geschichte und Region/Storia e regione, vol. XXIX, 2, pp. 149–167. DOI: 10.1515/9783110768619-013.
- Michielli, Sabrina; Obermair, Hannes (eds.) (2016). BZ ’18–’45: ein Denkmal, eine Stadt, zwei Diktaturen. Begleitband zur Dokumentations-Ausstellung im Bozener Siegesdenkmal. Vienna-Bozen/Bolzano: Folio Verlag. ISBN 978-3-85256-713-6.
- Bronnen Mei1940
_01.jpg){kind=link}