William Frederick “Bull” Halsey Jr. (30 oktober 1882 – 16 augustus 1959) was een invloedrijke admiraal in de Amerikaanse marine tijdens de Tweede Wereldoorlog. Als een van slechts vier officieren die de rang van vijfsterrenvlootadmiraal in de Verenigde Staten hebben bereikt, speelde Halsey een cruciale rol in de Pacific-oorlog (1941-1945). Zijn strategische leiderschap en agressieve militaire stijl maakten hem tot een sleutelfiguur in de geallieerde overwinning in de Stille Oceaan.
Inhouds opgave
Vroege leven en militaire opleiding
Halsey werd geboren in Elizabeth, New Jersey, als zoon van Anna Masters (Brewster) en kapitein ter Zee William F. Halsey van de Amerikaanse marine. Hij stamde af van Engelse voorouders die in de vroege 17e eeuw naar Amerika emigreerden. Halsey voelde een sterke band met zijn voorouders, waaronder kapitein John Halsey, die tijdens de Oorlog van Koningin Anne diende in de Royal Navy en Franse schepen aanviel.
Na zijn middelbare schoolopleiding aan de Pingry School, besloot Halsey aanvankelijk om medicijnen te studeren aan de Universiteit van Virginia, in afwachting van een benoeming aan de United States Naval Academy. In 1900 ontving hij zijn benoeming en begon zijn opleiding aan de Naval Academy in Annapolis, waar hij in 1904 afstudeerde. Tijdens zijn tijd aan de academie blonk hij uit in sport en verdiende hij meerdere onderscheidingen.
Na zijn afstuderen diende Halsey op verschillende slagschepen, waaronder de USS Kansas, als onderdeel van de Great White Fleet, die van 1907 tot 1909 de wereld rond voer. Zijn vroege jaren op zee omvatten ook dienst op torpedoboten, een specialisatie die zijn verdere carrière zou beïnvloeden.
Carrière in de Eerste Wereldoorlog en het interbellum
Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende Halsey als commandant van de torpedobootjager USS Shaw, waarvoor hij de Navy Cross ontving, een van de hoogste onderscheidingen in de Amerikaanse marine. Zijn bekwaamheid in het leiden van torpedoboten en destroyers zette zich voort in de jaren 1920, waar hij meerdere commandoposities bekleedde.
In de jaren 1920 en 1930 diende Halsey als marineattaché bij de Amerikaanse ambassades in Berlijn, Oslo, Kopenhagen en Stockholm. Hij keerde later terug naar de Verenigde Staten om de Naval War College te bezoeken en diende als commandant van verschillende destroyers en slagschepen.
In 1934, op 52-jarige leeftijd, koos Halsey ervoor om het volledige 12-weekse vliegprogramma van de marine te voltooien, in plaats van de kortere cursus voor luchtobservatie. Dit maakte hem de oudste persoon in de geschiedenis van de Amerikaanse marine die zijn vleugels als marinevlieger verdiende. Zijn besluit om volledig te leren vliegen, in plaats van slechts als waarnemer, weerspiegelde zijn overtuiging dat luchtmacht een cruciaal onderdeel van toekomstige zeestrijdkrachten zou zijn.
Tweede Wereldoorlog: Strategisch leiderschap in de Stille Oceaan
Vroege carrièremissies en Pacific-operaties
Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog was Halsey de commandant van een task force rond het vliegdekschip USS Enterprise. Hij leidde verschillende vroege luchtaanvallen op Japanse doelen in de Stille Oceaan. De verrassingsaanval op Pearl Harbor in december 1941 trof de Amerikaanse marine hard, maar Halsey’s agressieve strategieën zorgden ervoor dat de Amerikaanse vloot snel terugvocht. Zijn bekende slogan “Hit hard, hit fast, hit often” werd het mantra van de marine tijdens deze vroege fase van de oorlog.
Na de aanval op Pearl Harbor, voerde Halsey succesvolle raids uit tegen Japanse posities op de Gilberteilanden, de Marshalleilanden en Wake Island. Deze vroege overwinningen verhoogden het moreel van de Amerikaanse strijdkrachten en gaven een belangrijk signaal af dat de Verenigde Staten niet terug zouden deinzen.
Slag om Guadalcanal en de Solomoneilanden
In oktober 1942 werd Halsey benoemd tot commandant van het Zuid-Pacifische Gebied, waar hij de leiding had over de geallieerde troepen tijdens de Slag om Guadalcanal. Deze slag was een keerpunt in de oorlog in de Stille Oceaan. Halsey’s energieke en vastberaden leiderschap speelde een cruciale rol bij het handhaven van het Amerikaanse bruggenhoofd op het eiland, ondanks zware Japanse tegenaanvallen.
Zijn besluit om de marineofficieren in het Zuid-Pacifische Gebied te bevelen om dasjes af te schaffen, werd gezien als een symbolisch gebaar dat de bereidheid tot hard vechten in de tropen benadrukte. Halsey’s onverschrokken aanpak en vastberadenheid om de Japanners van Guadalcanal te verdrijven, leidden tot een reeks beslissende zeeslagen, waaronder de Slag bij de Santa Cruz-eilanden en de Slag om Guadalcanal, die de Japanse opmars effectief stopzetten.
Voor zijn leiding en de toenemende verantwoordelijkheden die hij kreeg, werd Halsey in oktober 1942 gepromoveerd tot admiraal met vier sterren. Zijn afbeelding verscheen op de cover van Time Magazine, waarmee hij in de publieke schijnwerpers kwam te staan als een van de leidende figuren van de Amerikaanse marine.
Operatie Cartwheel en neutralisatie van Rabaul
Na de overwinning op Guadalcanal leidde Halsey de geallieerde troepen in de campagne om de Solomoneilanden te veroveren, waarbij hij uiteindelijk de Japanse basis op Rabaul isoleerde. In plaats van een directe aanval op Rabaul te ondernemen, koos Halsey ervoor om de omliggende eilanden te veroveren, wat de basis effectief neutraliseerde zonder de zware verliezen die een frontale aanval zouden hebben veroorzaakt. Deze strategie, bekend als Operatie Cartwheel, stelde de geallieerden in staat hun opmars naar het noorden voort te zetten zonder te worden gehinderd door de sterke Japanse aanwezigheid in Rabaul.
Halsey’s leiderschap in de Stille Oceaan werd gekenmerkt door zijn vermogen om strategische initiatieven te nemen en zijn troepen gemotiveerd te houden onder de zwaarste omstandigheden. Zijn vastberadenheid en tactische bekwaamheid zorgden ervoor dat de geallieerden de overhand kregen in de zuidelijke Stille Oceaan, wat uiteindelijk leidde tot de bevrijding van de Filipijnen en de verdere opmars naar Japan.
Slagen in de centrale Stille Oceaan en de Slag om de Leyte Golf
Overgang naar de Derde Vloot en Slag om de Filipijnen
In mei 1944 werd Halsey benoemd tot commandant van de Derde Vloot, een van de belangrijkste vlootonderdelen van de Amerikaanse marine in de Stille Oceaan. Onder zijn bevel voerde de Derde Vloot een reeks campagnes uit die zich uitstrekten van de Filipijnen tot Japan. Van september 1944 tot januari 1945 leidde Halsey de campagnes om de Palau-eilanden, Leyte en Luzon te veroveren, evenals verschillende aanvallen op Japanse bases, waaronder die op Formosa, China en Vietnam.
De Slag om de Leyte Golf in oktober 1944 was de grootste zeeslag van de Tweede Wereldoorlog en een van de grootste in de geschiedenis. Halsey’s rol in deze slag was zowel controversieel als cruciaal. Hoewel hij een belangrijke Japanse list niet doorzag en zijn vloot noordwaarts leidde in een poging om de laatste Japanse vliegdekschepen te vernietigen, slaagden de Amerikaanse troepen er uiteindelijk in om de Japanse marine een verpletterende nederlaag toe te brengen. Ondanks de kritiek op zijn beslissingen tijdens deze slag, droeg Halsey’s agressieve strategie bij aan het breken van de Japanse zeemacht.
Typhoon Cobra: Een nieuwe vijand
In december 1944 werd de Derde Vloot geconfronteerd met een krachtige tyfoon, bekend als Typhoon Cobra, die aanzienlijke schade aanrichtte aan de Amerikaanse schepen. Halsey’s beslissing om de vloot in het pad van de storm te houden, werd later bekritiseerd, vooral omdat drie destroyers zonken en bijna 800 zeelieden omkwamen. Een marineonderzoek concludeerde dat Halsey een beoordelingsfout had gemaakt, maar besloot geen sancties op te leggen, mede vanwege zijn eerdere verdiensten tijdens de oorlog.
In juni 1945 werd de Derde Vloot opnieuw getroffen door een tyfoon, waarbij zes zeelieden omkwamen en tientallen vliegtuigen verloren gingen. Opnieuw werd Halsey’s leiderschap onderzocht, maar ondanks aanbevelingen om hem te herplaatsen, bleef hij in zijn functie, gesteund door zijn superieuren.
Het einde van de oorlog en naoorlogse jaren
Verovering van Japan en de Japanse overgave
Tijdens de laatste maanden van de oorlog voerde Halsey’s Derde Vloot aanvallen uit op Japan zelf, waarbij grote Japanse steden en militaire installaties werden gebombardeerd. Op 2 september 1945 was Halsey aanwezig bij de formele overgave van Japan aan boord van zijn vlaggenschip, de USS Missouri, waarmee een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog.
Pensioen en laatste jaren
Na de oorlog keerde Halsey terug naar de Verenigde Staten en werd hij benoemd tot speciale assistent van de minister van Marine. Op 11 december 1945 ontving hij de rang van Vlootadmiraal, de hoogste rang in de Amerikaanse marine, en werd daarmee een van de weinigen die deze rang ooit bereikten. Na zijn pensionering in maart 1947 bleef Halsey actief in de publieke sfeer en diende hij in de bestuursraden van verschillende bedrijven.
Halsey overleed op 16 augustus 1959 op 76-jarige leeftijd aan een hartaanval. Hij werd begraven op de Arlington National Cemetery, naast zijn vrouw Frances Grandy Halsey.
Conclusie
William Frederick Halsey Jr. was een van de meest invloedrijke Amerikaanse militaire leiders tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zijn leiderschap en vastberadenheid waren cruciaal voor de geallieerde overwinning in de Stille Oceaan. Hoewel sommige van zijn beslissingen, zoals tijdens de Slag om de Leyte Golf en Typhoon Cobra, controversieel waren, blijft zijn nalatenschap als een van de belangrijkste marinestrategen van de 20e eeuw stevig verankerd in de geschiedenis.
Bronnen en meer informatie
- Morison, Samuel Eliot. History of United States Naval Operations in World War II. Little, Brown and Company, 1947-1962.
- Frank, Richard B. Guadalcanal: The Definitive Account of the Landmark Battle. Penguin Books, 1990.
- Potter, E.B. Bull Halsey. Naval Institute Press, 1985.
- Nimitz, Chester W., en James M. Jameson. Fleet Admiral King: A Naval Record. W.W. Norton & Company, 1952.
- Miller, Nathan. War at Sea: A Naval History of World War II. Oxford University Press, 1995.
- Bronnen Mei1940
- Afbeelding: Official U.S. Navy photograph #80-G-K-15137, now in the National Archives collection, Public domain, via Wikimedia Commons